“In mijn land worden de meeste klachten geseponeerd, daarom dienen we in Argentinië klacht in”, zegt de Spaanse Soledad Luque. Haar tweelingbroer Francisco werd in 1965 dood verklaard, kort na zijn geboorte. Zijn ouders kregen zijn lichaam nooit te zien.

Universele jurisdictie

Luque legde deze week een verklaring af voor de Argentijnse rechter. De bedoeling is klachten over de massale babyroof in Spanje op te nemen in het ruimere Argentijnse onderzoek naar mensenrechtenschendingen tijdens het regime van Francisco Franco (1939-1975).

Dat onderzoek kwam er doordat Spaanse slachtoffers van het regime zich tekort gedaan voelden door justitie in eigen land. Enkele tientallen onder hen zijn sinds 2010 naar de Argentijnse rechter gestapt.

Volgens het principe van de universele jurisdictie is het mogelijk is dergelijke zaken voor de Argentijnse rechtbank te behandelen.

Plotseling overleden

Luque en haar broer werd geboren in een materniteit in Madrid. Francisco kwam in een couveuse terecht. Na enkele dagen kregen de ouders bericht dat hun zoontje plotseling aan meningitis was overleden. Toen ze vroegen om het lichaam te zien, kwam het antwoord dat het al verast was. Ook de as kregen ze niet, zegt Luque.

Slachtofferorganisaties hebben op basis van officiële registers berekend dat er van 1960 tot 1990 ongeveer twee miljoen adopties zijn uitgevoerd, in veel gevallen tegen betaling. Juristen schatten dat ongeveer 15 procent van de adopties, zo’n 300.000, uit de diefstal van een baby voortkwam.

Tijdens de Franco-dictatuur was de roof van kinderen van opposanten een gangbare praktijk, als een vorm repressie. Maar alles wijst er nu op dat de handel in baby’s na 1975 doorging.

Een netwerk van artsen, priesters, nonnen en wellicht ook notarissen en rechters was ook na 1975 verantwoordelijk voor de diefstal van baby’s bij pas bevallen moeders. De baby’s werden verkocht aan ouders die geen kinderen konden krijgen.