Ramp nipt vermeden

Het Daklozen Aktie Komitee (DAK) dat dit leegstaand voormalig Dominikanen klooster uit het begin van vorige eeuw aan de Ploegstraat achter de Zoo – eigendom van de Provincie, dat de kraak gedoogde – begin 2008 innam om er sociaal uitgesloten mensen onderdak te geven, trok zich als vzw na bijna drie jaar activiteiten in oktober 2010 uit protest tegen het armoedebeleid terug. Het DAK voorspelde toen hetgeen nu als bij wonder net niet gebeurde : een ramp.

Nadien zetten de bewoners ongeveer twee jaar met een kleine vzw de activiteiten moedig verder. De brand die een aantal ruimtes totaal onbewoonbaar maakte en een alarmerend signaal is, komt voor het DAK niet onverwacht. De organisatie heeft meer dan vijftien jaar ervaring met kraakpanden en is als grassrootsbeweging specialist inzake de problemen van de meest armen. Zij kennen ‘de straat’ bij dag en nacht.

Nu het pand ‘waarschijnlijk’ (de noodkreet is echter overduidelijk) gesloten wordt, zeggen de huidige bewoners van ’t Klooster in een persmededeling : ‘Uiteindelijk ligt de oorzaak van de brand niet in de kachel. Die is het gevolg van het falende armoede- en asielbeleid in België, waardoor mensen in oncontroleerbare situaties terechtkomen en iedere bescherming ver te zoeken is’. Dat is juist, zoals het DAK reeds aanklaagde. De overheid is de pyromaan.

Toen het Daklozen Aktie Komitee (DAK) eind 2010 weigerde verder verantwoordelijkheid te dragen voor het opvangen van slachtoffers van het falend overheidsbeleid in dat pand, publiceerde het een persmededeling die kan opgevat worden als een basisverklaring vanwege deze niet bij het ‘reguliere’ middenveld behorende vrijwilligers- en zelforganisatie.

Het DAK –waarvan ik oprichter en voorzitter ben – was en is het beu hypocriete schouderklopjes te krijgen, zelfs door de Koning ontvangen te zijn… maar in werkelijkheid als grof vuil beschouwd te worden. Waarom verliet het DAK het kraakpand ? Zeer concreet verwoordde de organisatie de reële leefomstandigheden in ’t Klooster twee jaar geleden letterlijk aldus :

Monica De Coninck : ‘…stad is geen hotel…’

‘Waarom ? Ondermeer om praktische redenen. In werkelijkheid is het pand niet bewoonbaar, niet verwarmbaar, regent het er binnen, zijn de ramen stuk, is voldoende sanitair afwezig, is het brandonveilig, is de hygiëne ondanks inspanningen ondermaats. Het is triest om vast te stellen, maar in werkelijkheid heeft dit kraakpand zoals zovele kraakpanden de kenmerken van een krot. Waarvoor de meest kwetsbaren zich dan nog ‘dankbaar’ zouden moeten tonen’.

Verder : ‘Het DAK weigert de rol van ‘het schaamlapje’ te spelen. De in de grondwet en in de OCMW-wetgeving opgenomen rechten van de armen, worden niet toegepast. Het beetje sociale zekerheid, rechtvaardigheid dat bestond, wordt afgebroken. De Rechten van de Mens geschonden’. (Lees de verklaring van het DAK uit 2010) (1)

De overheid, het OCMW, het ‘reguliere’ middenveld dat betaald wordt om het beleid uit te voeren en de armen te beletten zich woedend politiek te verzetten, is verantwoordelijk voor de slachtoffers, de zieken, de gewonden, de doden die zij tengevolge ‘schuldig verzuim’ veroorzaken. Het gaat om moord met voorbedachte rade. In 2010 reageerde toenmalig Antwerps OCMW-voorzitster Monica De Coninck (SP.A – nu minister) met de voor dergelijke politici gekende onbeschoftheid in de media aldus op de verklaring van het DAK inzake ’t Klooster : ‘We kunnen garanderen dat elke dakloze opvang kan genieten. Waarom zouden we het DAK dan vragen om hen op te vangen ?’.

Madame De Coninck liegt en weet dat. Ze wordt er voor betaald. Dagelijks wordt er vanuit het OCMW, vanuit de CAW’s, door hulporganisaties, van uit de gevangenis, van uit de politie aan bewegingen als het DAK om bijstand gevraagd. Mensen worden in de weinige bestaande officiële opvang niet toegelaten, op straat gezet, zelfs mensen die in doodsnood bij openbare ziekenhuizen aankloppen. De huidige federale SP.A-minister voegde er twee jaar geleden aan toe : ‘…maar de stad is nu eenmaal geen hotel…’. Daarbij liep deze ‘socialist’ vooruit op Bart De Wever (N-VA) : ‘’tStad is niet van iedereen…’. Zij is van de ‘betere’ middenklasse, waarop het vorige en toekomstige beleid haar kaarten zet.

Eén Belg op zeven onder armoededrempel

De eindejaarsfeesten komen er aan. In ’t Klooster zal geen kerstboom staan. Tal van mensen die er hoe dan ook een dak boven hun hoofd vonden, zullen op straat slapen. Maggie De Block, staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding (Open VLD) in de nieuwe brochure Draaiboek Winteropvang : ‘Winteropvang mag wat dat betreft enkel een tijdelijke situatie zijn. We moeten streven naar duurzame remedies in stabiele huisvesting, in (psycho)sociale en medische opvolging en in activering die resulteren in een volwaardige integratie in onze samenleving’. Words, words… in de wind.

Het aantal armen neemt dramatisch toe. Aan de Universiteit Antwerpen werd het traditionele Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting (OASeS-centrum) zopas voorgesteld. Hieruit blijkt dat één Belg op zeven onder de armoededrempel leeft. Eén op drie migrantenkinderen leeft in armoede. De onderzoekers waarschuwen er voor dat de door De Block gepromote ‘activering’ slechts voor een minderheid van de armen een oplossing biedt. In Antwerpen bereidt de nieuwe bestuursmeerderheid met burgemeester De Wever een sociaal bloedbad voor.

CD&V – tuk op ‘postjes’ –  die mee in dit extreem rechtse bad stapt, wringt voor de schone schijn en wegens haar ACW-achterban  nog wat tegen tijdens de Antwerpse coalitie onderhandelingen. Feit is dat er ondermeer geen sociale woningen bijgebouwd worden en het beetje ‘activering’ dat sociale restaurants bieden voor hen die er werken, verdwijnt. Naast het voeren van een repressief beleid tegen de voor hun situatie schuldig verklaarde armen. Deze anti-sociale politiek werd voorbereid en samengevat door de afscheidnemende burgemeester P.Janssens (SP.A) in zijn pamflet Voor wat hoort wat. Het reguliere sociale middenveld zwijgt. Het ‘doet niet aan politiek…’.

Gevaarlijke groep

De UA-onderzoekers menen dat zeker in de centrumsteden men van armoedebestrijding een prioriteit moet maken. In Antwerpen zijn ze ‘goe bezig…’. Armoede woekert bij niet minder dan 31% van de 18-65 jarigen die aan het werk zijn. Working poor, die in initiatieven als ’t Klooster, in de Volkxkeukens en bij broodbedelingen steeds talrijker worden. Door de blijvende economische crisis komen er heel wat nieuwe armen bij.

En dat is volgens de onderzoekers een ‘gevaarlijke’ groep. Immers, ze hebben een status op te houden en schamen zich waardoor ze grote schulden maken in een poging er bij te blijven horen. Dat deze ‘gevaarlijke’ groep wel eens héél kwaad kan worden, zie je in Griekenland en Spanje.

Ondanks het Draaiboek Winteropvang van Maggie De Block zullen tijdens deze koudeperiode weer velen in open lucht trachten te overleven en pogen niet te sterven. Het nu met een ontruimingsbevel bedreigd ’ t Klooster in Antwerpen was hoe mensonterend ook, een primitieve schuilplaats. Zowel de activisten van het DAK, als zij die nadien de opvang trachtten door te zetten, als de bewoners die er samen lief en leed deelden bewezen en bewijzen hoezeer ze in staat zijn in een hen vijandige wereld terug te vechten.

Kerstkalkoen rukt op…

De opgetuigde kerstboom, de lichtjes in de winkelstraten, de kalkoen op de gezellige familie tafel rukken op. In het brein van menig huismoeder en vader broeit de onweerstaanbare drang om ‘goed te doen’. Nodig een eenzame arme uit ! Hij/zij ziet er niet uit en stinkt, toch mag hij voor één keer met Kerst de hemel prijzen een leuk avondje mee te schranzen, vooraleer hij na de middernachtmis op de keien gezet wordt.

De hardwerkende Vlaming heeft een hart, maar het moet niet te dol worden. Voor wie werken wil is er immers werk genoeg… Zoals minister Monica De Coninck zegt : ‘.. de stad is nu eenmaal geen hotel…’. Wie in nood is en hulp vraagt? Voor wat hoort wat. Handje beleefd ophouden…

In ’t Klooster dit jaar geen Volxkeuken, geen muziek, geen onderdak met de eindejaarsfeesten. Het kraakpand bestond vijf jaar. Het was eens te meer een vrijwilligersinitiatief in stand gehouden door keihard werkende activisten. Gesaboteerd en gecriminaliseerd door de overheid. Vrijwilligers die trachten te doen wat de overheid en ‘de sector’ weigeren te verrichten.

Verwijl met de fotograaf Luc Janssens van DeWereldMorgen.be even bij de mensen die leven brachten in een verwaarloosd gebouw waar ooit Dominicanen hun gebeden prevelden… ’ t Klooster gaf daklozen een thuis, verschafte voedsel, kleding en bijstand. Het groeide ook uit tot een ‘dwars’ multi cultureel centrum in een stad waar toekomstig burgemeester De Wever weinig onverlet laat om avant-garde kunstenaars in naam van zijn beperkte ‘Vlaamse identiteit’ te beledigen. Een ‘separatistische subcultuur’ meent auteur Tom Lanoye. ‘Gevaarlijk’ volkje, die ‘Anderen’ van ‘t Klooster…. (Foto’s uit ‘t Klooster) ( 2)

1 – Verklaring DAK in 2010 http://www.politics.be/persmededelingen/26775/

2 – Foto reportage ’ t Klooster http://fotogordon.wordpress.com/2012/11/05/sos-t-klooster/