De ‘Rode Pijl’ luidde in 1983 het einde van het storten in van asbest, radiaoactief gips, vliegas, huisvuil, restanten van verbrandingsovens. De ‘Rode Pijl’ bewijst dat actievoeren weldegelijk helpt. Dat is de ‘spirit’ van het feest op 13 mei. Van over heel Vlaanderen komen burgerorganisaties naar Boom. Heel wat mensen zien zich vandaag geconfronteerd met een nieuwe stortopmars van chroom 6, PFAS, arseen en ander industrieel afval. Iedereen is welkom, we verenigen aan de ‘Rode Pijl’ op 13 mei voor onze gezondheid en voor Vlaanderen stortvrij.

Feest

Het feest start met een debat over de stand van zaken van de PFAS problematiek in Vlaanderen. PFAS is een chemische stof die in zeer veel consumptie-artikelen zit: jassen, schoenen, coatings van metaal, papier, oude brandblusflessen. PFAS breekt maar moeilijk af in ons lichaam en onze omgeving en schaadt onze gezondheid ernstig. De industrie in Vlaanderen confronteert vandaag heel wat mensen met deze gevaarlijke afvalstof. Sommige burgers mogen geen groenten en eieren uit eigen tuin eten. Anderen wordt aangeraden om zo weinig mogelijk in hun tuin te verblijven en hun huis regelmatig met nat te kuisen. Nog anderen zien zich geconfronteerd met een PFAS-stort in hun omgeving. Hoog tijd dus om ons als burger te informeren over onze gezondheid. Advocate Isabelle Larmuseau en Humaan Toxicoloog Jacob De Boer informeren de burgers op 13 mei van 14u tot 16u in de Steenbakkerij, Peeters Van Mechelen, Noeveren 261. Tegelijkertijd vindt kinderanimatie plaats.

Wie meteen wil feesten voor stortvrij Vlaanderen is welkom aan de ‘Rode Pijl’ ter hoogte van Hoek 76 in Boom. Vanaf 14u trekt daar een ambachtenmark opgang en kan je iets drinken. Het echte feestgedruis start om 16u met de uitreiking van prijzen, eten, drinken en optredens. Al wie actievoert voor onze gezondheid en voor een stortvrij Vlaanderen krijgt een ‘Rode Pijl’ uitgereikt. Wie onze gezondheid kapot krijgt de milieublaam 2023.

Geschiedenis van de Rode Pijl

Wie naar de Rupelstreek gaat, treft er een merkwaardig landschap aan. Steenbakkerijen groeven van de 18^e tot over de helft van 20^e eeuw Boomse klei uit. Wat overblijft tot op de dag van vandaag zijn kleiputten die het landschap bijna heuvelachtig maken. Het landschap van de Rupelstreek is zo karakteristiek dat het een belangrijke rol speelt in de aanvraag van UNESCO GEO-park Schelde Delta. Maar niet iedereen wil de geschiedenis van samenspel tussen mens en geologische lagen van de aarde koesteren. Sommigen willen eraan verdienen ten koste van de gezondheid van de bewoners. Wie in Vlaanderen naast een put woont, naast natte natuur of een groeve moet oppassen voor stortbaronnen. Dat is de actualiteit van het anti-stort monument de ‘Rode pijl’ in Boom.

Anti-stort Monument 1983

In de jaren 1970-80 voerde Actiegroep Leefmilieu Rupelstreek ALR actie tegen het ongecontroleerd storten van huisvuil, radio-actief gipsafval, asbest, vliegas en ander chemisch afval. Afvalbaronnen terroriseerden de Rupelstreek. Ze verdienden grof geld aan het volstorten van de afgedankte kleiputten, ten koste van de gezondheid van omwonenden. In 1983 dwong ALR uiteindelijk een stortmoratorium af. Een ‘Rode Pijl’ (ontwerp: Paul De Niel) werd onder massale belangstelling plechtig neergepoot in de Hoek in Boom.

Coördinaten op de grijze blok waartegen de Rode Pijl rust, wijzen de exacte plaatsen aan van het gevaar in de grond.

2023: opnieuw terreur van stortbaronnen

Vandaag wordt Vlaanderen opnieuw geterroriseerd. Stortbaronnen azen nu met PFAS, arseen, chroom 6, en ander gevaarlijk industrieel afval op putten. Oude en bestaande industrie of bouwprojecten lozen PFAS houdend water in waterlopen.

Heel wat steden en gemeenten hebben vandaag op een of andere manier met een PFAS vervuiling of een categorie van stort te maken, van Kortemark, over Ronse tot Antwerpen Linkeroever, Stabroek,  Hoboken, Hemiksem, Schelle, Niel, Boom, Rumst, Terhagen en Steendorp. Enkele voorbeelden:

In Hemiksem wil Umicore anno 2023 een categorie 1 stort uitbreiden. Bewoners en Actiegroep Leefmilieu Rupelstreek (ALR) tekenden bezwaar aan. Ook de gemeente Hemiksem, Agentschap Natuur en Bos, Zorg en Gezondheid gaven negatief advies.

In Schelle wilde een nv van de BEGO kleiput een categorie 2 stort maken. Minister Demir vernietigde de vergunning om te storten, onder druk van de bewoners en ALR.

In Boom, Rumst, Terhagen willen Lantis, de lokale overheden en de Provincie de natte natuur van de kleiputten vernietigen en vullen met ‘bedenkelijke’ Oosterweelgrond. De rechter schorste hiervoor de vergunning tijdelijk. Dit na juridische actie van bewoners, Red Onze Kleiputten (ROK) en ALR

In Kortemark ligt het stort van Silvamo. Zij vroegen vorig jaar ene nieuwe vergunning aan waarin de deur wordt opengezet voor PFAS-afval. Ondertussen blijkt dat het grondwater vervuild is met PFAS, Nikkel en Zink. De burgers willen met hulp van Climaxi het PFAS-stort sluiten.

De ‘Rode Pijl’ het anti-stortmonument die de stortstop inluidde in de Rupelstreek is op 13 mei de plek waar burgerorganisaties van over heel Vlaanderen samenkomen. Samen organiseren de actiegroepen zich voor hun gezondheid.

Meer info: Actiegroep Leefmilieu Rupelstreek