Zij hadden voor deze strategie gekozen op aansporing van de voedingsbond Tekgida-Is. Deze nam dit besluit nadat de gerechtelijke Hoge Raad de zogenaamde ‘4C’-regeling tot acht maanden had uitgebreid in plaats van één maand, zoals de AKP-regering van premier Erdogan eerder had bepaald.

In de afgelopen maand hebben de Tekel-arbeiders in talrijke steden, vaak samen met arbeiders uit andere bedrijven en mensen uit diverse bevolkingsgroepen die solidair wilden zijn, hun strijd voortgezet.

Begin april hebben zij de nodige voorbereidingen getroffen en zijn zij uit verschillende steden van het land in de richting van de hoofdstad vertrokken.

In de vroege ochtenduren van 1 april kwamen zij in de buurt van Ankara aan. De bussen kregen van de politie echter geen toestemming om de stad binnen te rijden.

Staat van beleg

Dat gebeurde op bevel van de gouverneur van Ankara. Het leek wel of de staat van beleg was uitgeroepen. De arbeiders werden geconfronteerd met een politiemacht van ruim 5.000 man.

Ondanks die politiemacht is het de arbeiders op verschillende manieren toch gelukt om samen met hun aanhang de hoofdstad binnen te trekken. Uiteraard niet zonder confrontaties en schermutselingen met de uitgebreide politiemacht.

Want net als bij eerdere acties is de politie weer bijzonder agressief opgetreden. Met knuppels, traangas, pepperspray, pantserwagens, waterkanonnen en andere gewelddadige middelen traden zij op tegen de arbeiders. Mensen werden er onwel van of raakten gewond. Anderen werden gearresteerd en meegenomen. En mensen werden mishandeld.

De afspraak tussen de arbeiders en hun vakbond, Tekgida­Is, was dat zij zich bij het hoofdkantoor van de vakcentrale Türk-Is (waar Tekgida-Is bij aangesloten is) zouden verzamelen. Daar zouden zij een 24-urenactie houden en hun verdere actieplannen samen met de leiding van Tekgida-Is bepalen.

Sakaryastraat afgesloten

Daarna zouden zij de hoofdstad weer verlaten. Dat werd hen onmogelijk gemaakt door de politiemacht die op strategsiche punten in de stad opgesteld was, vooral om de toegang tot de Sakaryastraat (waar zich het hoofdkantoor van Türk-Is bevindt) onmogelijk te maken. Ook bij het hoofdkantoor van Türk-Is zelf stond een grote politiemacht opgesteld.

Een grote concentratie van Tekel-arbeiders, hun meegereisde aanhang en inwoners van Ankara die zich solidair toonden, is het toch gelukt om de barricades in de stad te doorbreken.

Op het Sakaryaplein (niet ver van het hoofdkantoor van Türk-Is aan de Sakaryastraat) konden ze verzamelen. Daar hebben de voorzitters van de vakcentrales Türk-Is, Disk, Kesk en Kamu-Sen de mensen toegesproken.

Zij uitten felle kritiek op de ondemocratische houding van de regering, de beledigende uitspraken van premier Erdogan aan het adres van de Tekel-arbeiders en op de gouverneur van Ankara.

Enkele uren later hebben in Istanbul diverse vakbonden met deelname van duizenden arbeiders en steun van verschillende progressieve politieke partijen een optocht gehouden naar het Taksimplein. Zij betuigden hun steun aan de arbeiders in Ankara en protesteerden tegen het brute optreden van de politie. Ook in Eskisehir en enkele andere steden vonden dergelijke protestbijeenkomsten en demonstraties plaats.

Provocaties door politie

Ondertussen groeide het aantal Tekel-arbeiders en hun aanhang op het Sakaryaplein in Ankara aan. Nieuwe groepen sloten zich bij hen aan. De politie omsingelde het Sakaryaplein en dreigde met gebruik van geweld als de menigte zich niet zou verspreiden. Daarop hebben de vakbondsleiders besloten het plein te verlaten om geen provocatie door de politie uit te lokken. ‘s Avonds was het plein nagenoeg geheel verlaten.

Daarmee is het plan van de arbeiders om alsnog een zitactie te houden niet van de baan. De Tekel-arbeiders zijn nog altijd in Ankara en brengen de nacht door in de straten van de hoofdstad.

Geruchten doen de ronde dat voorzitter Mustafa Kumlu van vakcentrale Türk-Is vlak nadat het plein verlaten werd een bezoek bracht aan de gouverneur van Ankara. Hij zou erop hebben aangedrongen de arbeiders minder hard aan te pakken. Nieuwe acties zijn zeker niet uitgesloten, wel integendeel.

Meriç Esin (2 april 2010)