www.npdata.be, de ‘allochtonen’site

Is npdata wat blij dat zij met nieuwjaar de telling heeft gemaakt van vreemdelingen, Belg-geworden vreemdelingen en hun nageslacht na wo2 voor alle 188 nationaliteiten in België, zeg maar de inwoners van vreemde afkomst of  ‘allochtonen’, te onderscheiden van de ‘autochtonen’. Autochtonen zijn dan de bevolkingsgroep die in 1945 de Belgische nationaliteit bezat en haar nageslacht. Wanneer een autochtoon trouwde met een allochtoon dan word het nageslacht als allochtoon beschouwd.

Deze wetenschappelijke omschrijving die npdata sinds 2006 consequent hanteert werd in 2007 aangevuld met de notie ‘nieuwe Belgen’ en haar afgeleiden, nieuwe Vlamingen enz., “Nieuwe Belgen” zijn wel degelijk een ‘uitvindsel’ van npdata. Maar “allochtonen” bleef een handig, want ‘wetenschappelijk’ containerbegrip zodat het in BuG 168 na uitgebreide berekeningen en simulaties, toeliet voor elk van de 589 gemeenten in België aan te geven hoeveel inwoners van vreemde afkomst  stemplichtig zijn op 14/10/2012. Misschien levert het % stemplichtige allochtonen nog interessante ‘verbanden’ op met kiesuitslagen in bepaalde steden en gemeenten.
 
Allochtoon, een internationaal hoogwaardig begrip
 
Allochtoon staat tegenover autochtoon zoals man tegenover vrouw, homo tegenover hetero, jood tegenover niet-jood. Het geeft kenmerken aan die niet het ‘mens-zijn’ verschillend maken maar toch een ‘wezenlijk’ verschil aanduiden, nl. afkomst, geslacht, sexuele geaardheid, religie. Het is niet toevallig dat de verklaring en wetgeving op de rechten van de mens zich afzet tegen discriminatie op basis van afkomst, geslacht, sexuele voorkeur of religie. Afkomst is hier een essentieel onderdeel van, soms ook aangeduid met ethnie of ras, alhoewel dit laatste een tegenspraak is omdat er geen menselijke ‘rassen’ bestaan, alleen één menselijke soort. De notie afkomst is daarom relevanter en wordt ook standaard gebruikt. Discriminatie van allochtonen staat dan ook naast homohaat, vrouwendiscriminatie en anti-semitisme, zonder dat daarom het spreken over homo’s, vrouwen en joden verwerpelijk zou zijn.

In Nederland en België is met autochtoon-allochtoon een wetenschappelijk begrip ontwikkeld dat toelaat de mogelijke discriminaties op te sporen op basis van de afkomst van haar burgers. Eerder dan het gebruik mediatiek te elimineren zal het gebruik ervan toenemen en mensen, niet in het minst de ‘allochtonen’ zelf, in staat stellen er zich collectief mee te identificeren. Het zal daarbij ook meer en meer ingang vinden in het internationale taalgebruik, juist ook omdat het zich gemakkelijk laat vertalen of gebruiken en een grotere abstractiegraad heeft dan ethnie. Misschien is gans deze discussie over ‘allochtoon’ wel een gevolg van een verminderd vermogen tot abstract denken. Misschien moet ook het onderwijs zich eens bezinnen. Of is het juist de ‘tijdsgeest’ of het ‘populisme’ dat het abstractievermogen van een bevolking en haar sociale, politieke en culturele ikonen vermindert?
 
“En toen kwam de nieuwe politieke correctheid”
 
Zo schrijft De Wever op 25/09/2012 in DS. Die mensen (De Morgen en co, nvdr) hadden beter Karl Marx opnieuw gelezen zo besluit hij: “Het komt er niet op aan de werkelijkheid te interpreteren, het komt er op aan ze te veranderen.”

De redacties van kranten (wij schrappen het gebruik), commentatoren (laatste uitvinding van sneeuwwitte burgerij en kapitalisme), schrijvers (allochtoon is mensen makak noemen), voetballers (wil het woord nooit meer horen), proffen (had al 20 jaar geleden moeten gebeuren, best dat het weg is) behoudens een eenzaat (Jacobs) die stelt dat het een ‘wetenschappelijk’ begrip is maar ook blij dat het weg is. En de politieke klasse die altijd goedkeurend knikt als de linksen en progressieven hun eigen vleugels afbranden. Zelfs Di Rupo was volgens eigen zeggen nog nooit allochtoon genoemd, wel ‘macaroni’, maar dan vergeet hij dat ‘Italiaan’ gedurende decennia een scheldwoord was zoals nu Turk of Marokkaan. Wetend dat er momenteel nog altijd meer Italiaanse dan Marokkaanse allochtonen in  België wonen kan dat nog altijd tellen, het geeft ook meteen het perspectief aan waarin de geesten en de werkelijkheden zullen rijpen.

Schoenmakers, blijf bij jullie leest

Men kan zich afvragen waarom media, krantenredacties, schrijvers, voetballers, commentatoren, politici zich moeien met de wetenschappelijke omschrijving en gebruik van een begrip dat juist moet toelaten om een discriminatie zichtbaar te maken en te toetsen. Als sociologen zich zouden moeien met het literaire of politieke jargon en bv. zeggen dat het woord makak of neger bv niet meer mag gebruikt worden in literaire zin dan zou je wat horen. Laat staan dat men zou stellen dat men nooit nog over de buitenspelval spreekt omdat dat altijd voor problemen  zorgt. Voorzover het begrip ‘allochtoon’ discriminaties kan aanduiden, het collectief kan omschrijven en vooral ook een structureel element wordt in het zelfbesef van diegenen die problemen ervaren en op die basis voor hun eigen belang opkomen, zal niemand het gebruik kunnen beïnvloeden of determineren, of men moest er straffen opzetten of openlijke censuur plegen, en dan nog.

Niet het woord allochtoon maar het mediatiek gebruik ervan is het probleem

Het is, zoals Hakim Zemni (marketeer) in Ter Zake van 20/09/2012 in het begin probeerde uit te leggen, dat het probleem niet het woord ‘allochtoon’ is maar het journalistieke gebruiker ervan. Maar, zegt de journalist, als ik je zo zie en hoor spreken, dan zou ik je geen ‘allochtoon’ noemen. De perfecte illustratie van het statement. van Zemni. In feite was toen de discussie al afgelopen maar voor de journalist begon die maar pas. Als allochtoon niet meer mocht moesten zij toch andere woorden hebben om de problemen met “die groep’, wat die zijn er toch is het niet, aan te duiden. Suggestieve en betwerige interviewstijl, daar weet men alles van in Ter Zake.

De laatste allochtoon

En een eenzame allochtoon vroeg zich af hoe hij zich nu moest benoemen, Fikry el azzouzi in z’n blog op DWM die zich de laatste allochtoon voelde. Heb hem de raad gegeven er fier op te zijn.

LDH: Allochtoon, een mooier woord dan migrant.

En dan is er nog de hoofdredacteur van La Dernière Heure die zich afvroeg waarom dit schone en neutrale begrip weg moest, niets van zeggen ze daar. “Nous utiliserons encore ce mot, nous ne trouvons pas qu’il est choquant. Allochtone me semble un mot plus beau qu’émigré” zo is te lezen op 22/09/2012 naar aanleiding van de vraag van Milquet om ‘allochtones’ maar niet meer ter gebruiken in voorbereiding op haar perssamenkomst van 16/11/2012.

De wereld bezweren staat niet veraf van populisme

Wie iets miskent dat van waarde is (het is ook een mis kennen) wordt uiteindelijk zelf miskent terwijl het waardevolle zich dieper in de beleefde werkelijkheid zal nestelen. Het is juist of alleen de illusie dat de media de werkelijkheid bemeesteren, of meer nog, zouden kunnen bezweren, dat er rituelen ontstaan die aan ‘tovenarij’ doen denken. Als we het maar met elkaar eens zijn dat wat wij zeggen de werkelijkheid zal beïnvloeden of bepalen dan bedenkt men best dat men hiermee in feite niet ver af staat van het populisme. Wat wij zeggen is zoals het zal zijn als we de politieke macht hebben. Ik denk dus ik ben en dus kan ik vermaken wat ik zie. Zal Marx De Morgen (en de wereld) redden zoals de Wever zich afvroeg?

De mate waarin macht gegeven wordt aan politieke krachten die in deze of gene richting de werkelijkheid willen vermaken gebeurt in het ritueel van de democratische stemming. In 1933 was dat met 33% stemuitslag voor de NSPAD voldoende om Hitler aan de macht te brengen, niet zonder steun evenwel van andere partijen om aan de 50% te komen.

Zien wie aan de N-VA de stemkracht levert om op het lokale niveau hier of daar langs de 50% haar stempel(s) te drukken op de werkelijkheid en welke dynamieken dat losmaakt. Gaan zij, meer nog dan De Morgen, de demonen bezweren van de migratie, asiel, misdadigers, werklozen, arbeidersstrijd, stakingen,…Of zullen ‘allochtonen’ daar juist de buffer tegen vormen?

Jan Hertogen, socioloog