Het debat over Obama’s initiatief om de toestemming te vragen aan het Congres voor een aanval op Syrië begint maandag 9 september 2013. Een stemming over de ingediende resolutie wordt nog niet onmiddellijk verwacht.

Het blijft riskant een agenda te voorspellen van de werkzaamheden van het Amerikaans Congres voor de komende dagen. Gezien het politieke belang van dit debat (en de ruime internationale belangstelling) kan een en ander dagelijks wijzigen.

Obama is nog niet verzekerd van een meerderheid van stemmen. De lobbying van zijn diensten – een vaste politieke praktijk in de Amerikaanse politieke cultuur – is volop bezig.

Zowel de Kamer (the House) als de Senaat komen bijeen na het zomerreces op maandag 6 september om 14 uur lokale tijd (20 uur Belgische tijd). Tijdens de openingszitting worden een aantal procedurele zaken beslist, zoals de formele bevestiging van de punten op de agenda.

De voorzitter van de Senaat, Harry Reid, moet rekening houden met mogelijke vertragingsmaneuvers van een aantal Republikeinse senatoren.

Alle leden van de Kamer krijgen op maandag 9 septmeber een briefing van minister van buitenlandse zaken John Kerry, minister van defensie Chuck Hagel, nationaal veiligheidsadviseur Susan Rice, stafchef van het leger Martin Dempsey en de directeur van de nationale inlichtingendiensten (waaronder de NSA) James Clapper. Dit is voorzien om 17.00 uur (23 uur Belgische tijd).

Het echte debat begint dinsdag 10 september in de Senaat. ’s Avonds om 21 uur (3uur ’s nachts Belgische tijd) spreekt president Obama de natie toe op tv. De volgende dag, woensdag 11 september, zullen de politici hierboven vermld eveneens een briefing geven aan de leden van de Senaat.

Wat daarna volgt, hangt volledig af van de politieke discussies. De voorzitters van Kamer en Senaat kunnen elk ogenblik overgaan tot een stemming (de beslissing om tot een stemming over te gaan moet worden bevestigd door een bijzondere meerderheid), waarna een stemming (met gewone meederheid) over de Syriëresolutie zelf volgt.

Er is meer onduidelijkheid over wat in de Kamer zal gebeuren dan in de Senaat. In de Senaat gaat het over 100 politici, daarvan moeten er 51 voor de resolutie stemmen om ze daar al goed te keuren. Om aanvaard te worden moet de resolutie ook in de Kamer een meerderheid halen, dat is heel wat minder zeker omdat de Republikeinen daar een meerderheid hebben. Het gaat er ook om 533 politici, dat is een pak meer lobbywerk.

Als één van beide parlementen de tekst wijzigt, moet het andere parlement opnieuw de gewijzigde tekst bespreken en goed- of afkeuren. Dat kan dus eventueel tot meerdere stemrondes in de beide parlementen leiden.

In ieder geval zal de allereerste stemming in één van beide parlementen doorslaggevend zijn voor het verdere verloop. Als die allereerste stemming bijvoorbeeld zeer nipt is, is niets verzekerd voor een meerderheid in de andere.

De voorzitter van de Kamer, Republikein Boehner, legt de verantwoordelijkheid voor het bepalen van een meerderheid alvast volledig bij de president.

Ondertussen blijft het nog altijd mogelijk dat president Obama toch eenzijdig een presidentiële beslissing neemt voor een aanval. 

In hoeverre het net gelanceerde idee om Assad te verplichten zijn arsenaal chemische wapens af te staan aan een nog nader te bepalen internationale instantie zal meespelen in het debat is onduidelijk.