Robb Johnson wordt wel eens de
laatste van de Engelse politieke singer-songwriters genoemd en het lijdt geen
enkele twijfel dat hij het verdient om in de annalen van het Linkse Lied te
worden opgenomen als een waardige opvolger van een Roy Bailey (°1935) of Leon Rosselson (°1934) – beiden een jaar of
twintig ouder dan Johnson (1955), maar evengoed actief!
Welkom op de blog van Radio
68 (www.radio68.be),
de internetradio met een wekelijks programma waarin het geëngageerde woord
centraal staat: “Free Speech / De Gedachten
zijn Vrij”, brengt het klassieke of
hedendaagse linkse lied, protestsongs, commentaren, toespraken, debatten,
vertellingen, poëzie. Zonder onderscheid van taal, genre, stijl of tijd.
Robb Johnson hield als student een
folkclub open aan de University of Sussex, schakelde over op een elektrische
groep en schakelde terug naar wat hij het beste kan: geëngageerde liederen
schrijven en ze zelf uitvoeren met begeleiders naar eigen keus. Ten behoeve van
de Passendale Vredesconcerten, schreef
hij in 1997 de suite “Gentle Men”, een kroniek over zijn familie die zich
afspeelt tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij trad hier te lande op met o.a.
Koen De Cauter.
Pluk de maan
Maar goed, hier bekijken we de recentere cd “Bring Down the Moon”: alweer eigen
werk met Johnson die zichzelf begeleidt op gitaar, aangevuld met een bende
vrienden op achtergrondzang, cello, drums, viool, harmonica, sax en contrabas.
Johnson zingt over verzet en uitbuiting, maar moed, doorzettingsvermogen en hoop
op beterschap markeren evengoed zijn boodschap. Om het met het grafschrift van
Herbert Marcuse te zeggen: Weiter machen!
De cd begint en eindigt met nummers die hoop uitstralen. Het titel- én openingslied
“Bring Down the Moon”, suggereert om de maan uit de hemel te plukken en ze in
onze woonkamer te plaatsen. De maan staat hier natuurlijk symbool voor dromerij
en liefde – bij verliefde koppels hoort maneschijn… En zie, daar verschijnen de
magiërs, de reizigers, de reuzen, windmolens
en Spaanse kastelen zelfs, een overduidelijke verwijzing naar Don Quixote,
alweer een man met “Weiter machen” als devies. De plaat eindigt met “Call Me
Tonight” en de filosofische bedenking “Sometimes the universe delivers”. Soms
komt universum zijn belofte na, dit wil zeggen: er is een zingeving, alles
heeft uiteindelijk zin. Nu en dan valt alles netjes in de plooi, ja, zelfs de
zeemzoete happy ends van de tv-film zijn acceptabel. Soms moet je de dingen
gewoon op hun beloop laten, de zingeving volgt wel.
Afrikaanse roos
Met nadruk op “soms”, want de dingen op hun beloop laten, dat is niet bepaalde
de forte van Johnson en daar handelt de rest van de cd dus net niet over.
Johnson struikelt meer dan eens over onrecht en wel op onverwachte, verrassende
wijze: niet de Grote Structuren interesseren hem, maar het mensenverhaal. In
‘African Roses’ draaien moderne Afrikaanse slaven hun nikkel af om rozen kweken die via allerlei omwegen in
het boeket belanden dat wij hier aan een geliefde schenken. De zanger steekt
geen vermanend vingertje op, hij herinnert er even aan dat wij al onze
technologie en wetenschap inzetten om in Afrika rozen te laten kweken, terwijl
de mensen er vergaan van de honger en rozen niet bepaald eetbaar zijn. Reken
zelf je betrokkenheid uit en de
onontkoombaarheid van veel van onze daden. “Alice Annie Wheeldon”, verhaalt
over een simpele werkvrouw wier zoon weigert aan de oorlog deel te nemen, wat
het gezin duur te staan komt. Verandering wordt ook door dat soort mensen
teweeggebracht, in alle bescheidenheid. Hebben wij oog voor deze vrouw, die
sterft in eenzaamheid en de doktersrekening niet kan betalen? Op haar kist ligt
een rode vlag, die compenseert de tranen in de regen.
Karl Marx
We zeiden het al, kommer en kwel is niet Johnsons handelsmerk. In het grappige,
uptempo “Karl Marx City Blues”, dat muzikaal uit de toon valt, voert hij de 21ste-eeuwse
versie van de jonge Marx ten tonele: op skateboards, gsm in de hand, een
t-shirt met Che Gueverra, tweetend en facebookend, met piercing en al. Een
vrolijk lied!
We ronden af met “Downhearted”, wat “teneergeslagen” betekent. Het gaat niet
altijd goed, de veranderingen verlopen traag, de nederlagen zijn veelvuldig, de
overwinningen kan je op de vingers van één hand tellen, soms wordt een mens
moedeloos. Op de vraag “Are we downhearted”, antwoordt Robb Johnson luidkeels:
“No!”. In elk geval de strijd voortzetten. Gewoon: “weiter machen!”.
Eddy Bonte
Referentie
Robb Johnson: Bring Down the Moon, cd,
Irregular Records IRR086, 2013. Officiële websitee: http://www.robbjohnson.co.uk
De uitzending
“Free Speech * De Gedachten zijn vrij”: op
maandag van 16 tot 20 uur. Herhaling: ‘s dinsdags om 12 en 16 uur, ’s woensdags
om 12 uur op www.radio68.be.
Radio 68
Radio 68 www.radio68.be is een
niet-commerciële en onafhankelijke internetradio die opkomt voor bepaalde types muziek en woord die je zelden of nooit
hoort in een samenleving waar enkel geld en glitter telt. Radio 68 wil ook
de herinnering levend houden en focust daarom op zeldzame, vergeten, over het hoofd geziene, onterecht opzijgeschoven,
niet-commerciële en door de media verbannen artiesten, genres en muziekjes.
