Een Occupy-manifestatie naast het kantoor van de Ierse centrale bank. Deze schakelde in het kader van de bailout van 2010 de hulp van het adviesbureau BlackRock Solutions in, zonder gebruik te maken van een openbare aanbestedingsprocedure (foto: Flickr creative commons / lusciousblopster).
Nieuws, Europa, Economie, Politiek, Portugal, EU, Europese Commissie, Imf, Spanje, Ierland, Europese Centrale Bank, Blackrock, Trojka, Cyprus, PriceWaterhouseCoopers (PwC), EUObserver, Alvarez and Marsal, Oliver Wyman -

Adviesbureaus verdienden 80 miljoen aan Europese bailouts

Volgens een onderzoek van EUobserver verdienden adviesbureaus meer dan 80 miljoen euro aan de financiële reddingsoperaties voor landen als Ierland en Cyprus.

dinsdag 17 december 2013 12:30
Spread the love

Het comité bestaande uit de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) – ook wel de trojka genoemd – schakelt de hulp van adviesbureaus in om te bepalen hoeveel banken of landen nodig hebben om faillissement te voorkomen. Deze adviseurs worden vaak uitgekozen zonder gebruik te maken van een openbare aanbestedingsprocedure.

Hoewel de namen van deze adviesbureaus – Alvarez and Marsal, BlackRock, Oliver Wyman, Pimco – bij velen onbekend in de oren zullen klinken, wordt er door deze bedrijven voor trojka-gerelateerde opdrachten geregeld gebruik gemaakt van consultants die tot de zogenaamde Big Four van de accountancywereld behoren: Deloitte, KPMG, Ernst & Young en PriceWaterhouseCoopers (PwC).

Een geheime bonus van 15 miljoen

Dat dergelijke opdrachten zeer lucratief zijn, blijkt onder andere uit het feit dat het Amerikaanse bureau Oliver Wyman een miljoen euro ontving om over de herkapitalisatie van het Portugese bankenstelsel te oordelen: een opdracht die 44 dagen in beslag zou nemen.

Het Amerikaanse adviesbureau Alvarez and Marsal verdiende 2 miljoen euro aan het opzetten en beheren van de bad bank die de Spaanse regering in het leven moest roepen als voorwaarde om 100 miljard euro te kunnen lenen. Ook verdiende het bureau 6,6 miljoen euro aan de reddingsoperatie voor Cyprus.

Alvarez and Marsal wist een contract in het kader van de reddingsoperatie te bemachtigen, ondanks het feit dat bestuur van de Cypriotische centrale bank had gewaarschuwd voor een “mogelijke schijn van belangenverstrengeling” vanwege een eerdere evaluatie van de Bank of Cyprus door hetzelfde bureau. In oktober werd bovendien bekend dat het hoofd van de centrale bank, Panicos Demetriades, het Amerikaanse bureau een bonus van maar liefst 15 miljoen euro had toegekend zonder het bestuur hiervan op de hoogte te stellen.  

Uiteindelijk verklaarde Demetriades dat hij “onder druk” de bonus had toegezegd. “Meneer Hirsch (de directeur van Alvarez and Marsal, red.) dreigde om tijdens het dieptepunt van de crisis zijn hele team uit Cyprus te verplaatsen als ik niet zou tekenen.” Inmiddels zijn het Cypriotische parlement en het Openbaar Ministerie een onderzoek naar deze geheime deal gestart.   

Wegens druk van de trojka geen openbare aanbesteding

Ook de Ierse centrale bank kwam onder kritiek te staan wegens het niet aanbesteden van een adviesopdracht in het kader van de bailout van 2010, nadat adviesbureau BlackRock Solutions er flink naast bleek te zitten met haar voorspelling van de toekomstige winsten van Ierse banken. De Ierse minister van Financiën Michael Noonan gaf in 2011 aan af te hebben gezien van een openbare aanbesteding wegens druk van de trojka.

“De centrale bank had me laten weten dat het  vanwege de eis – omwille van urgente financiële stabiliteitsdoeleinden – van het EU-IMF programma om consultants met een zeer strikte deadline aan te stellen, niet mogelijk was om normale aanbestedingsprocedures toe te passen”, stelde Noonan.

Naast de controverse rond de aanstelling van BlackRock Solutions spelen er ook verdenkingen van handel met voorkennis. Zo werd in november 2013 bekend dat BlackRock – het moederbedrijf van BlackRock Solutions – een aandeel van drie procent in Bank of Ireland had gekocht, een van de banken die in 2011 onderworpen is aan de ‘stress test’.

Hoewel er volgens Tom McDonnell, een econoom bij de in Dublin gevestigde denktank Tasc, geen bewijs is dat BlackRock voorkennis zou hebben misbruikt, noemt hij de deal “problematisch” als het gaat om de publieke perceptie.

“Gebrek aan expertise bij centrale banken”

Volgens Constantin Gurdgiev, een econoom verbonden aan Trinity College Dublin, worden consultancybureaus geregeld ingeschakeld voor trojkagerelateerde opdrachten wegens een gebrek aan expertise bij de centrale banken. De bekwaamheid van hun personeel zou achteruit zijn gegaan doordat veel medewerkers voor de crisis zijn overgestapt naar private financiële dienstverleners. 

Het overgebleven personeel is volgens Gurdgiev onvoldoende bekwaam om actief onderzoek te verrichten naar de balansen en de prestaties van banken. 

Een Ierse ex-belastingambtenaar, die volgens EUobserver anoniem wenste te blijven, is ervan overtuigd dat de financiële adviesbureaus niet primair gemotiveerd zijn door miljoenenbonussen maar door de mogelijkheid om overheidscontacten te verwerven.

“Senior ambtenaren regelden met plezier afspraken met cliënten of zelfs toekomstige cliënten van PwC. Je moest dan met hen het Ierse belastingstelsel bespreken. Het verliep allemaal zeer vriendschappelijk.”

Zo herinnert de desbetreffende ambtenaar dat PwC vertegenwoordigers van Facebook aan de Ierse overheid had voorgesteld. 

take down
the paywall
steun ons nu!