Beweging.net werd
vanochtend boven het doopvont gehouden op een congres in Antwerpen.
De organisatie had gehoopt op zeshonderd toehoorders, maar het werden
er uiteindelijk achthonderd. De aula op de Antwerpse campus de De
Drie Eiken zat dan ook bomvol. Een indicatie dat het voormalige ACW
ondanks het gebeuk van de afgelopen maanden niet in de touwen hangt.

Alvorens overgegaan
werd tot de officiële bekendmaking van de nieuwe naam – die
overigens al sinds de aanvang van het congres op Twitter circuleerde
– kwam onder meer Bea Cantillon langs. Zij wees er in haar bijdrage
op dat er in ons land een uniek model werd opgebouwd.

In tegenstelling tot
wat velen verkondigen leven we niet zomaar in een welvaartstaat,
aldus Cantillon. Wat uniek is aan ons sociaal model is, dat we een
hele hoop sociale functies overlaten aan het middenveld. Denk maar
aan de uitbetaling van uitkeringen door de vakbonden of de
gezondheidszorg die georganiseerd wordt door de
mutualiteiten.

Cantillon signaleerde ook een belangrijke
paradox: die partijen die vinden dat de vakbond niet langer de
uitbetalingen organiseert, pleiten eigenlijk voor meer staat. En dat
terwijl die meer liberale partijen tegelijk pleiten voor minder
staat.

21ste eeuw

Maar hoe dat
middenveld de 21ste eeuw binnenloodsen? Hoe ervoor zorgen dat het
middenveld ook de komende eeuw een cruciale rol blijft spelen? Daarop
wou dit congres een antwoord geven.

Het eerste wat
opvalt met betrekking tot de naamsverandering: de C wordt geschrapt.
In zijn speech benadrukte voorzitter Patrick De Veltere wel dat
Beweging.net begaan blijft met zingeving en ook zingevende kaders wil
aanreiken. Maar zelfs in de speech bleef een expliciete verwijzing
naar de christelijke erfenis zo goed als afwezig.

Het afstand nemen van de C zegt iets over het open en pluralistische
karakter dat beweging.net zich wil aanmeten. Volgens Develtere
betreft het simpelweg een zich aanpassen aan ons heden:

“We leven in tijden van globalisering. De maatschappij wordt steeds
dynamischer en neemt de vorm aan van een genetwerkte samenleving. Het
ACW bleef echter in belangrijke mate een verticaal gestructureerde
organisatie die als koepel fungeerde voor verschillende
deelorganisaties. Een dergelijke structuur is niet aangepast aan de
noden van deze tijd.”

“Vandaar dat we ervoor geopteerd hebben om de term koepel te
vervangen door netwerk. Beweging.net is voortaan een netwerk dat veel
meer beantwoordt aan een horizontale structuur. Onder de vroegere
koepel zaten zes organisaties, in het nieuwe netwerk zijn elf
organisaties opgenomen.”

“De
elf stichtende leden van beweging.net zijn Internationaal Comité,
ACV, Femma, Ziekenzorg CM, kwb, Okra, Wereldsolidariteit, Pasar, CM,
Familiehulp en KAJ. Daarnaast zijn er vier geassocieerde
partners die zich inschrijven in het netwerk: Groep Intro, Arktos,
Welzijnszorg en Pax Christi.We
zetten dus terdege
in op een verruiming. Die
verruiming kan op lokaal vlak nog verder doorgetrokken worden. Daar
kunnen de verschillende lokale partners autonoom over beslissen.”

Academie

Af en toe klonk er felle taal tijdens het congres. In zijn
toespraak waarschuwde Develtere dat wie aan de fundamenten van ons
sociaal model raakt, op verzet zal mogen rekenen. Een uithaal
die op stevig applaus kon rekenen. En een niet mis te verstane
boodschap aan het adres van de regeringsonderhandelaars.

Dat lijkt ook in de lijn te liggen van de meer politiserende rol die
beweging.net wil spelen. Develtere beaamt: “We leven in een tijd
waarin heel wat kwesties worden gedepolitiseerd. Er heerst een
technocratische retoriek waardoor de politieke dimensie van sommige
beslissingen wordt verdonkeremaand. Ik vind dat een nefaste
evolutie.”

“Met
beweging.net willen we bijdragen aan een herpolitisering. Ik zie dat
als een belangrijke taak van het middenveld. We moeten sensibiliseren
en informeren en zo bijdragen tot een bepaald bewustzijn. Op die
manier kunnen we het eenheidsdenken doorbreken. Concreet zal dat
gebeuren door middel van een sociale en politieke academie.”

Geen dag te vroeg

Tegen het einde van
het congres stond de applausmeter roodgloeiend. Develtere kreeg voor
zijn speech een staande ovatie en de goesting om een middenveld van
de 21ste eeuw uit te bouwen verspreidde zich als een lopend vuurtje
doorheen de zaal.

Maar achter dat enthousiasme gaat ook een
dreigende realiteit schuil: het middenveld zal de komende jaren
ongetwijfeld worden geconfronteerd met besparingsoperaties. Om die
af te wentelen, of op zijn minst te beperken, is een sterk
en dynamisch middenveld meer dan noodzakelijk. In die zin komt
beweging.net geen dag te vroeg.