Alea iacta est! We hebben er even op moeten wachten, maar Jan Jambon I is een feit. Het lijvige regeerakkoord legt de lat hoog. De Vlaamse Regering bouwt aan een Vlaanderen dat schittert en excelleert en streeft bovenal naar een warm en sociaal Vlaanderen.
Dat de lat hoog ligt, bewijst de ambitie om een werkzaamheidsgraad van 80 procent te realiseren. Afgelopen legislatuur klokten we af op een werkzaamheidsgraad van 75 procent. In de periode 2019-2024 moeten er dus 5 procent meer mensen aan het werk. Dit lijkt een realistische doelstelling ware het niet dat er een enorme krapte op de Vlaamse arbeidsmarkt heerst. Hoewel de werkloosheid jaar na jaar daalt, zien we tegelijk dat heel wat jobs simpelweg niet ingevuld geraken. Regering Jambon I wil daarom elk arbeidspotentieel benutten. Het uitbreiden van de arbeidsreserve naar alle burgers van beroepsactieve leeftijd die noch werken, noch bij de VDAB ingeschreven zijn, is een logische stap om de ambities te verwezenlijken.
De concrete voorstellen om die massale tewerkstelling te realiseren variëren echter tussen magertjes en bijzonder populistisch. Met een verplichte gemeenschapsdienst en een actievere controle van werkzoekenden win je aan populariteit. Een grondige hervorming van de arbeidsmarkt en intense, outreachende begeleiding van werkzoekenden, daar heeft men het liever niet over. Als sociale partner zijn we verheugd dat de Vlaamse Regering bereid is om rond dit thema samen te werken en te overleggen. Dat de Vlaamse Regering zelf een kader zal scheppen waarbinnen dat overleg kan gebeuren is dan weer even bijzonder als zorgwekkend. Welke waarde zal deze Vlaamse Regering hechten aan de expertise van de sociale partners? Reden tot ongerustheid is er zeker indien Jan & Co hun zogenaamde ‘primaat van de politiek’ doorzetten waarbij de sociale partners – tegen alle tradities in – niet geconsulteerd werden bij de voorbereidingen van het Regeerakkoord.
De Vlaming wordt aangemoedigd om een woning te kopen. De Vlaamse Regering verschuift het fiscale voordeel naar het ‘verwerven’ van een woning. De woonbonus wordt aangeduid als grote veroorzaker van de té hoge huizenprijzen en eenvoudigweg afgeschaft. Daartegenover doet de Vlaamse Regering een te verwaarlozen geste en verlaagd ze de registratierechten met 1%. Enkel zij die een zeer dure villa aankopen zullen hierbij enig voordeel van ondervinden. Alle anderen zullen het met een significant lager voordeel moeten stellen, op een huizenmarkt waar de prijzen – met of zonder woonbonus- de pan zullen blijven uitswingen.
Wat betreft het onderwijs kunnen we enkel beamen dat de jeugd recht heeft op onderwijs van topkwaliteit, maar dan wel onderwijs dat betaalbaar en toegankelijk is voor iedereen. De Vlaamse Regering vergeet het over de financiële drempels te hebben en rept met geen woord over een maximumfactuur voor het secundair onderwijs of de financiële ondersteuning voor scholen met een groot aantal kwetsbare leerlingen. Bovendien ontbreekt er een grondig voorstel om het stijgend aantal ongekwalificeerde schoolverlaters tegen te gaan. Kwaliteitsvol onderwijs is niet enkel een verhaal van ranking of van kennisopbouw en -overdracht. Kwaliteitsvol onderwijs is ook het tijdig detecteren van leerlingen die dreigen af te haken.
#SterkeJan gaat voor een kwaliteitsvol én elitair onderwijs waarbij het centrale aanmeldingssysteem en de dubbele contingentering van tafel worden geschoven. De kinderen van de hogere middenklasse kunnen in alle vrijheid naar de school van hun keuze. Voor alle andere ouders wordt het weer gezellig kamperen aan de schoolpoort!
De Vlaamse Regering gaat voor een warm en sociaal Vlaanderen. Armoede moet bestreden worden en daarvoor wijzen ze graag door naar de andere beleidsdomeinen. In het akkoord zijn een duidelijke visie en ambitie rond het terugdringen van de armoedeproblematiek geheel afwezig. Het gebrek aan visie wordt dan weer deels gecompenseerd met een stevig luik rond Welzijn. Wachtlijsten voor mensen met een handicap zullen worden teruggedrongen, jeugdhulp en geestelijke gezondheidszorg kunnen dan weer op bijkomende investeringen rekenen. Van waar deze financiering zal komen blijft echter wel nog een groot vraagteken.
Een warm Vlaanderen kan vrij letterlijk genomen worden. #SterkeJan en zijn team verstoppen zich handig achter het wereldwijde gebrek aan duurzame en klimaatneutrale maatregelen. Onder het moto ‘Vlaanderen kan dit niet alleen’, verlaagt de Vlaamse Regering haar klimaatambities. ACLVB schaart zich achter het principe dat de economische groei en welvaart zo min mogelijk mogen gehinderd worden in de omslag naar een klimaatneutrale samenleving, maar we vragen tevens een effectief én ambitieus beleid inzake klimaat. Excellerend Vlaanderen kan én moet hier een voortrekkersrol in spelen. After all, there are no jobs on a dead planet.
Hoewel de Vlaamse Regering er prat op gaat bovenmaatse uitdagingen aan te willen gaan en zowel op economisch als maatschappelijk vlak te willen excelleren, grijpt ze toch vooral naar populistische en weinig concrete maatregelen.
De Liberale Vakbond is het op een groot aantal punten oneens met de voorgestelde maatregelen maar dat belet ons niet om onze verantwoordelijkheid op te nemen. Wij staan klaar om als volwaardige gesprekspartner input en expertise te leveren opdat we als Vlaams Gewest effectief kunnen groeien en er samen een succesverhaal van kunnen maken.
