In een uitgebreide persmededeling legt het Vlaams ABVV uit waarom zij deze keuzes maakt voor de komende vier jaar. Elke werknemer, actief of niet, moet betaalbaar en kwalitatief kunnen wonen én moet verzekerd zijn van een grotere solidariteit zowel voor, tijdens als na crisissen. “We krijgen steeds meer signalen van mensen die in de problemen komen”, aldus algemeen secretaris Caroline Copers. “De structuren kraken, maar de mensen ook.”

Het Vlaams ABVV bepaalt haar prioriteiten voor de komende vier jaar op basis van een uitgebreide bevraging en discussie met de achterban, onder leiding van de studiedienst. In de vakcentrales en de gewesten worden thema’s aangepakt, voorkeuren uitgesproken en voorstellen gedaan. Dit proces neemt telkens meerdere maanden in beslag, maar moest deze keer noodgedwongen nog grotendeels online doorgaan. Uit deze interne discussie zijn drie thema’s gekomen: woonbeleid, sociaal beleid en crisisbeheer.

Wonen

Met je loon of uitkering je woning betalen wordt alsmaar moeilijker. Met een gemiddelde huurprijs van 800 euro zitten velen al aan de helft van hun maandloon. Ook huizenprijzen stijgen en tegelijk raken de wachtlijsten voor sociale woningen niet weggewerkt. Bovendien, met die hoge huurprijs beschik je niet noodzakelijk over een degelijke woning.

Voor steeds meer mensen een onbereikbare droom. Foto: bruzz.be

De betonstop, de renovatiedoelstelling van de Vlaamse regering en de energieprijzen zijn bijkomende politieke en maatschappelijke uitdagingen. Tegen 2050 moet 90% van alle huizen in Vlaanderen energetisch gerenoveerd zijn. De harde realiteit is echter dat de helft van de Vlaamse huishoudens niet het geld heeft om deze renovatie te bekostigen. Duurzaam wonen blijft op die manier een voorrecht van enkelen.

De overheid moet dringend ingrijpen op de woningmarkt, door veel meer sociale woningen te bouwen (30% tegen 2040), maar ook door nieuwe of aangepaste wetgeving die de verhouding inkomen-woonkost beter reguleert of door de oprichting van een klimaatbank die renovaties kan prefinancieren.

Crisissen vandaag en morgen

Klimaat, corona, Oekraïne, de wereld sukkelt van de ene crisis in de andere. Die crisissen aanpakken kost enorm veel geld, dat terecht geïnvesteerd wordt om burgers en bedrijven overeind te houden. De rekening komt later, vaak in de vorm van besparingen of extra belastingen en wordt dus gedragen door de samenleving. Daarom is een mechanisme voor solidariteit essentieel.

Voor het ogenblik gebeurt echter het omgekeerde. Winsten voor of na crisissen gaan niet naar de samenleving. Winst en solidariteit lijken wel omgekeerd evenredig te zijn, hoe meer winst, hoe minder solidariteit.

Dakisolatie is duur. Foto: omgevingsweb.nl

Het Vlaams ABVV wil deze gang van zaken omdraaien. Er moet met andere woorden meer solidariteit komen tussen rijk en arm, tussen bedrijven en werknemers.

Vandaag betalen velen te veel omdat sommigen te weinig betalen.

De crisissen van vandaag mogen volgens het Vlaams ABVV niet de ongelijkheid van morgen veroorzaken. Vandaag betalen velen te veel omdat sommigen te weinig betalen. De boodschap is duidelijk: “Laat iedereen bijdragen naar vermogen en zorg omgekeerd dat ook opbrengsten van investeringen bij iedereen terechtkomen. Geef geen steun aan bedrijven die niet bijdragen, ga toekomstgericht om met belastingen.”

Reality Check van het sociaal beleid

De voorbije crisis heeft aangetoond wat een enorm goede buffer de federale sociale zekerheid en sociale bescherming zijn. Tijdens de financiële crisis was dat al duidelijk, maar dat bleek ook tijdens de pandemie. Mensen en bedrijven werden ermee overeind gehouden.

Dit systeem werkte volgens het ABVV echter verre van perfect. Mensen vielen uit het systeem, vroegere besparingen hadden onvoorzien nefaste gevolgen. De problemen van het systeem waren met andere woorden niet alleen aan de crisis te wijten.

Zichtbare armoede doet ons te snel vergeten dat er nog veel meer verborgen armoede is achter gesloten deuren … Foto: pxhere.com/Public Domain

Daarom meent het Vlaams ABVV dat het huidige sociaal beleid nood heeft aan een reality check. Er moet een antwoord komen op de armoede en sociale ongelijkheid. Wanneer meer en meer mensen uit het sociale vangnet vallen, wordt de basis van het systeem ondermijnd en wordt het alsmaar moeilijker om mensen en bedrijven overeind te houden.

Het beleid moet veel meer specifiek gericht zijn op mensen in armoede, eenoudergezinnen, nieuwkomers en mentaal welzijn … De besparingen op het Groeipakket bedragen nu al bijna 1 miljard euro. De vermarkting en commercialisering van de zorgsector moet stoppen, volgens de vakbond.

Alarmsignalen

Caroline Copers besluit: “Alarmsignalen van op en naast de werkvloer zijn legio. Getuigenissen die ook op het congres weerklonken. Uit de dienstenchequesector, de maatwerkbedrijven, de bewaking. Mensen met lage lonen die zelf ook nog hun vervoer moeten ophoesten. Die op het werk overnachten om kosten te sparen …”

“Veel mensen maken zich zorgen of ze nog rond zullen geraken, hoe ze hun energierekening zullen betalen en of er voldoende vangnet is als ze in de problemen komen. De structuren kraken, maar de mensen ook.”

Het Vlaams ABVV zal rond al deze thema’s de komende vier jaren actie voeren.