Om de ziekte uit te roeien, moet er echter nog veel gebeuren. Vorig jaar veroorzaakte malaria naar schatting wereldwijd 627.000 doden, waarvan 483.000 kinderen jonger dan vijf jaar. Dat betekent dat er bijna elke minuut een kind aan malaria overlijdt.

Preventie- en bestrijdingsmaatregelen van multilaterale organisaties, nationale overheden, private stichtingen en andere organisaties, waren in de afgelopen twaalf jaar in het bijzonder effectief in Afrika ten zuiden van de Sahara. Samen met Zuid-Azië heeft die regio het meest te lijden onder de door muggen veroorzaakte ziekte.

Fragiel

Sinds 2000 is de sterfte door malaria met 45 procent gedaald. In Afrika was het percentage 49 procent en onder Afrikaanse kinderen jonger dan vijf jaar, 54 procent. Wereldwijd daalde het aantal infecties met 29 procent. In Afrika, dat 80 procent van alle malariagevallen kent, nam het aantal infecties af met 31 procent, staat in het rapport.

“De opmerkelijke successen zijn nog fragiel,” zegt Robert Newman, directeur van het malariaprogramma van de WHO. Diverse landen wisten de ziekte in de afgelopen 75 jaar bijna uit te roeien. “In de komende 10 tot 15 jaar heeft de wereld innovatieve technologie nodig en een strategische benadering om het succes uit te bouwen”, zegt hij. De grootste bedreiging ligt op het financiële vlak, zegt hij: minder dan de helft van de benodigde 5,1 miljard dollar die jaarlijks nodig is voor malariabestrijding, is beschikbaar.

Het aantal doden had vorig jaar waarschijnlijk verder beperkt kunnen worden als er meer geld beschikbaar was geweest. Afgelopen jaar konden er door geldgebrek maar 70 miljoen nieuwe muskietennetten worden verspreid in plaats van de voorziene 150 miljoen.

In 2013 was dat probleem echter verholpen en werden er 136 miljoen netten geleverd. De WHO rekent voor volgend jaar op 200 miljoen netten.

Efficiëntie

“Er komt nu meer vaart in”, zegt Joy Phumaphi, directiesecretaresse van de African Leaders Malaria Alliance, een groep van 39 Afrikaanse regeringsleiders en een voormalige vicevoorzitter van het Human Development Network van de Wereldbank.

Als gevolg van een recente herstructurering van het Wereldwijde Fonds tegen AIDS, Tuberculose en Malaria, is volgens haar de tijd tussen toekenning van het geld en daadwerkelijke verspreiding van de netten afgenomen. Vroeger was dat 18 tot 24 maanden, inmiddels is die periode nog maar drie maanden. “Een voorbeeld van de nieuwe efficiëntie door de herstructurering.”

Het Wereldwijde Fonds is veruit de belangrijkste financier van antimalariaprojecten. Eerder deze maand beloofden landen een recordbedrag van 12 miljard dollar tot 2016. Hoewel het fonds gehoopt had op 15 miljard, is het toch 3 miljard meer dan bij de laatste aanvulling in 2009.

Nigeria en Congo

De WHO wil toewerken naar reductie van het aantal malariadoden onder kinderen met 75 procent ten opzichte van 2000. Als de vooruitgang van de afgelopen twaalf jaar kan worden vastgehouden in 2014, betekent dat een daling van de sterfte met 56 procent in alle leeftijdsgroepen en met 63 procent voor kinderen jonger dan vijf jaar.

Momenteel zitten 59 landen op koers om het doel van 75 procent te halen. Deze landen tellen echter maar 4 procent van de wereldwijde malariagevallen. In de achttien zwaarst getroffen, India en zeventien Afrikaanse landen, is het doel veel moeilijker te halen. Met name in Nigeria en de Democratische Republiek Congo is het vanwege de omvang van de landen moeilijk malaria op te sporen. Deze landen zijn goed voor 40 procent van alle malariadoden in de wereld.