Tobback: “we
moeten onze tijd niet verliezen met twijfelen of we links zijn”

“We hebben de
gewoonte om op één mei een bloemlezing te geven van de
verwezenlijkingen van het socialisme en van onze partij.”, zo
opende Bruno Tobback zijn toespraak. “Maar dit is geen moment om
teveel terug te kijken. Vandaag telt meer dan ooit het heden en de
toekomst.”

De toekomst, en meer bepaald een alternatieve
toekomst. Dat was het focuspunt van Tobback. Een cynische toehoorder
zou daaruit kunnen besluiten dat de Vlaamse socialisten zo snel
mogelijk het onmiddellijke verleden achter zich willen laten. Liever
de blik vooruit dan schrikken van de eigen reflectie in de spiegel
van het recente verleden.

Het speelt ongetwijfeld mee. Maar
voor Tobback is er vooral geen tijd om te reflecteren. De
ongelijkheid en de onrechtvaardigheid in binnen- en buitenland manen
ons immers tot onmiddellijke actie. Als socialisten moeten “we onze
tijd niet verliezen met twijfelen of we nu naar links, rechts of het
midden moeten gaan.”

Wat de socialisten moeten doen is een
concreet alternatief ontwikkelen op het besparingsbeleid van de
huidige regeringen. Dat alternatief zal de komende jaren moeten
bedacht worden op de oppositiebanken: “Nu we voor het eerst sedert
lang in de oppositie zitten is het meer dan ooit onze
verantwoordelijkheid om dat alternatief vorm te geven voor de kiezers
die blijkbaar al na zes maanden teleurgesteld zijn in de regeringen
die ons land besturen. Want hun zorg is de onze.”

Hoe dat
alternatief er mogelijks uitziet voor de Vlaamse socialisten? Tobback
gaf enkele hints mee in zijn speech. Het woord vermogensbelasting of
een variant daarop werd niet uitgesproken. Maar overduidelijk denken
de socialisten bij monde van Tobback wel aan een rechtvaardiger
fiscaal systeem waarbij grotere vermogens niet ontzien worden:

“Doe
iets aan het belasten van meerwaarden en speculatie. Schaf systemen
zoals de notionele interestaftrek af, ze waren misschien goed bedoeld
maar uiteindelijk zorgen ze er vandaag alleen voor dat de sterkste
schouders langs de grootste achterpoort naar buiten wandelen en de
rekening achterlaten voor de rest van ons.”

Rudy De Leeuw: “We
zullen alle middelen inzetten”

Ook ABVV-voorzitter Rudy De
Leeuw benadrukte in zijn toespraak het belang van meer fiscale
rechtvaardigheid. Maar De Leeuw wou de term tax shift zelfs niet meer
in de mond nemen: “Ik gebruik de term tax shift niet. Van onze tax
shift heeft rechts een containerbegrip gemaakt, een hol begrip. Het
VBO heeft haar eisenbundel al op tafel gelegd. Zonder schaamte eisen
zij dat de opbrengst moet gaan naar de bedrijven.”

Daarnaast
ijverde de voorzitter van de socialistische vakbond onder meer voor
overheidsinvesteringen, het optrekken van het wettelijk pensioen, de vrijwaring en de versterking van de koopkracht en
een sterke, federale sociale zekerheid.

Maar er weerklonk ook
dreigende taal richting de regeringen. Het ABVV ziet zich duidelijk
gesterkt door een recente studie van Ipsos waaruit blijkt “dat de
Vlamingen niet akkoord zijn met het gevoerde beleid.” De Leeuw
besluit daaruit dat voorbije protesten tegen de regeringen gegrond
waren en voegt eraan toe: “Onze acties voor koopkracht en een
rechtvaardige fiscaliteit moeten we opvoeren en daarvoor zullen we
alle middelen blijven inzetten.”

Mertens en Termont:
kartelkoorts?

Terwijl De Leeuw en Tobback het mooie weer
maakten in de Gentse Vooruit, mocht PVDA+-voorzitter Peter Mertens
aanschuiven bij Annelies Beck in de studio van Terzake. Opvallend:
net als voor Tobback leek Mertens de ideologische links-rechts
profilering grotendeels voor wat ze was. De vraag van Annelies Beck of de sp.a
wel nog links was, werd ontweken door Mertens. In plaats daarvan ging
het over out of the box denken, initiatieven van onderuit en
participatieve politiek.

Ook bij PVDA+ dus een toekomstgerichte blik en de goesting om werk te maken van een concreet
alternatief op het besparingsbeleid. Voor Mertens betekent dit dat er
onder andere moet nagedacht worden over een 30-uren werkweek en een
miljonairstaks.

Het was Mertens blijkbaar menens met het out
of the box denken. Hij vermeldde expliciet dat een samenwerking met
sp.a rond concrete thema’s en projecten moest nagestreefd worden. Op
de vraag of een kartelformule met de sociaaldemocraten tot de
mogelijkheden behoorde antwoordde Mertens niet bevestigend. Maar ook niet expliciet ontkennend.

De
Gentse burgemeester Daniël Termont flirtte gisteravond evenzeer met het idee
van een kartel. Hoewel hij duidelijk meer heil zag in een rood-groene
samenwerking in plaats van een rood-rode. In een interview met het
Laatste Nieuws stelde Termont: “Voor een links blok moet 30
procent echt een fluitje van een cent zijn. Met dat resultaat word je
in 2019 waarschijnlijk de grootste, want de N-VA is over zijn top
heen. En kies je zelf met wie je nadien regeert. Ik hoop dat onze
nieuwe voorzitter grondig werk zal maken van zo’n rood-groen
front.”

Wat zowel de uitlatingen van Mertens en Termont
aantonen is dat er langs verschillende kanten nagedacht wordt over
een linkse krachtenbundelingen. Of en hoe die er zullen komen, dat
blijft natuurlijk koffiedik kijken. Maar de ballonnetjes worden
opgelaten, en dat is niet zonder enige betekenis.