Politiegeweld

Nog even recapituleren wat er op die avond van 6 december 2008 precies is gebeurd: een aantal jongeren, tieners nog, roepen schunnigheden naar twee agenten die in een politiewagen voorbijkomen in Exarcheia. Dat is geen ongewoon beeld in de straten van deze wijk.

Exarcheia staat bekend als het hoofdkwartier van de Atheense anarchisten en de overheid heeft op elke straathoek mensen van de oproerpolitie geplaatst. De spanningen in de wijk lopen vaak erg hoog op. Zo ook deze keer: een van de politiemannen gooit een schokgranaat uit de wagen in de richting van de jongeren.

Die reageren nog heftiger, en één van hen gooit in frustratie zijn plastic flesje water naar de agenten. De politieagent Epaminondas Korkoneas trekt zijn dienstwapen en vuurt drie keer.

Naar eigen zeggen in de lucht, als waarschuwing. Die bewering lijkt moeilijk hard te maken, want één kogel raakt de 15-jarige Alexis Grigoropoulos vol in het hart. De jongen overlijdt ter plaatse.

Het is een extreem geval van politiegeweld, maar het is niet de eerste keer dat een jongeman wordt doodgeschoten in Exarcheia. Op 17 november 1985 wordt Michalis Kaltezas doodgeschoten door de politieagent Athanasios Melistas.

Die laatste wordt aanvankelijk in de rechtbank veroordeeld tot 2,5 jaar cel, maar wordt in beroep vrijgesproken. Bij Korkoneas verloopt het anders: hij wordt tot levenslang veroordeeld, na getuigenissen van ooggetuigen en na het vrijgeven van een video.

U hoort de schoten tussen het autoalarm door.

Athene brandt

Het nieuws dat Grigoropoulos is doodgeschoten, verspreidt zich vliegensvlug en binnen een mum van tijd hebben boze jongeren overal in het centrum barricades opgeworpen met vuilniscontainers die ze dan in brand staken. Het blijft onrustig tot in de vroege uurtjes.

Toenmalig minister van Openbare Orde Evripidis Stylianidis (die nu minister van Binnenlandse Zaken is) zit te feesten in een van de Atheense bouzouki-tenten. Het duurt uren voor hij overtuigd is van de ernst van de zaak, voor hij naar buiten komt om een verklaring af te leggen.

Vanuit de overheid komt weinig tot geen reactie en na de moord blijft het dagen bijzonder onrustig in Athene, en de onrust breidt zich uit naar andere Griekse steden.

Overheidsgebouwen worden in brand gestoken en het ongenoegen blijft weken smeulen. Het leidt tot absurde situaties waarbij de kerstboom twee weken later op het centrale Syntagmaplein wordt bewaakt door de oproerpolitie.

Het zijn vooral jongeren die de straat op komen, en de moord als een signaal gebruiken om hun frustratie te luchten. Frustratie over het politiegeweld, maar vooral ook frustratie over de situatie in Griekenland, een land waarin hen geen perspectief wordt geboden.

Een land waar indolente politici het hele sociale weefsel controleren met hun politiek van rousfeti (jobs in overheid aanbieden in ruil voor een stem) en van corruptie.

6 december 2008 was de alarmbel; het signaal dat er iets fundamenteels fout aan het gaan was in Griekenland. De overheid besloot de ogen te sluiten en alles te wijten aan een groepje anarchisten die opgehitst werden door de –toen nog – splinterpartij SYRIZA.

Politieke dimensie

Op deze 6 december zal overal in Griekenland de moord op Alexis worden herdacht en tijdens de herdenking zal datzelfde SYRIZA nadrukkelijk aanwezig zijn, waardoor dit alles een politieke dimensie krijgt. Die heeft al geleid tot een heuse oorlog van persberichten tussen SYRIZA en het regerende Nea Dimokratia.

Enkele citaten uit het persbericht van de jongerenafdeling van SYRIZA: “De woedeuitbarsting van de maatschappij, met voorop de schoolgaande jeugd, was het gefrustreerde antwoord van een hele generatie op een systeem van uitbuiting en geweld. De opstand van 2008 was een strijd voor hoop en voor recht op leven”.

“Vandaag voert de driepartijenregering Samaras een verdere aanval uit op de rechten van de werkmensen en van de jongeren, waarbij de vrijgemaakte arbeidsrechten ondertussen de regel zijn geworden en waarbij de werkloosheid ongekende hoogtes heeft bereikt. De strijd voor hoop en voor sociale emancipatie is uiteindelijk een éénrichtingsstraat”.

Het mag duidelijk zijn: de herdenking zal niet alleen gaan over de moord op Alexis Grigoropoulos, maar het zal tevens nog maar eens een moment zijn om te protesteren tegen het beleid dat in Griekenland wordt gevoerd.

Straatterrorisme

De reactie in het persbericht van Nea Dimokratia is niet meer of niet minder dan een verwijt aan SYRIZA dat die partij straatterrorisme predikt: “De vijfde falanx van SYRIZA, met als voorpost zijn jongerenafdeling, maakt duidelijk waarvoor ze staat. Ze zetten hun maskers op en wapenen zich met Molotov-cocktails, met als doel om nog maar eens Athene in brand te steken en de eigendommen van de burgers te plunderen”.

Verder hebben de parlementsleden van SYRIZA er al voor gezorgd dat politieagenten en hun families doelwit worden door foto’s op internet te zetten, waardoor zij ten prooi kunnen vallen aan criminele figuren. Zoiets dergelijks gebeurde ook door gemaskerde collaborateurs tijdens de Duitse bezetting.

De gemaskerden van SYRIZA mogen er zeker van zijn dat de regering en de Griekse burgers niet zullen toelaten dat de zaak uit de hand loopt zodat ze hun doel kunnen bereiken.

“We zullen geen nieuw MARFIN toelaten (Een filiaal van de MARFIN bank ging in 2010 tijdens een betoging in de vlammen op. Drie werknemers, onder wie een zwangere vrouw, kwamen in de brand om – BT). Geen enkel masker kan hen nog verbergen”.

Deze politieke dimensie had de familie van de vermoorde tiener liever niet gezien, zo veel mag zeker zijn. Maar de aankondigingen van beide partijen tonen eens te meer aan dat het niveau van de Griekse politiek wel heel erg laag is, voor wie daar nog mocht aan twijfelen.