Het was weer een goed jaar voor de Vlaamse wapenexport. Ondanks (of misschien wel net dankzij) de economische crisis steeg de uitvoer van Vlaamse wapens met 13,5 procent. Op vijf jaar tijd is de export zelfs verdubbeld. Dat blijkt uit het jaarlijkse rapport van het Vlaams Vredesinstituut.
De drie belangrijkste militaire exportproducten zijn visualisatieschermen, militaire elektronica en (onderdelen van) militaire voertuigen. Die laatste zijn in trek bij enkele repressieve regimes in de Arabische wereld zoals Bahrein en Saoedi-Arabië.
Onlangs kwam nog aan het licht dat Saoedi-Arabië Vlaamse pantservoertuigen naar Bahrein stuurde om er de regering te helpen het democratische protest neer te slaan. Die voertuigen werden geassembleerd in Hooglede en werden geleverd aan Groot-Brittannië. Daar werden er wapens gemonteerd op de voertuigen waarna ze naar Saoedi-Arabië werden geëxporteerd.
De vergunning uit 2007 werd eerst geweigerd door toenmalig Vlaams minister Fientje Moerman (Open VLD), maar haar opvolgster Patricia Ceysens (eveneens Open VLD) keurde de vergunning in beroep wel goed.
Maar dus ook vorig jaar, luttele maanden voor het begin van de Arabische democratische lente, werden er nog uitvoervergunningen uitgereikt aan dictatoriale regimes in Egypte, Saoedi-Arabië, Bahrein en Oman.
De stijging van de wapenuitvoer naar de regio is geen louter Vlaams fenomeen. In 2009 voerde de Europese Unie voor 9,6 miljard wapens uit naar het Midden-Oosten. Saudi-Arabië is de grootste importeur van Europese wapens (5 miljard euro).
De Vlaamse regering besliste pas onlangs om alle licenties naar zeven landen uit de regio op te schorten.
Volgens het Vlaams Vredesinstituut wijst dit alles opnieuw op het belang van het criterium ‘eindgebruik’. Door de aard van het militair materiaal dat Vlaanderen uitvoert (hoogtechnologische onderdelen), is vaak niet duidelijk wie de eindgebruiker wordt. Een buitenlands bedrijf dat de onderdelen integreert in groter wapentuig kan dat opnieuw uitvoeren naar een ander land.
“Bij de bespreking van een nieuw Vlaams decreet inzake wapenhandel zal duidelijk worden in hoeverre Vlaanderen wil weten waar zijn militair materieel uiteindelijk terecht komt”, zegt Nelly Maes, voorzitter van het Vlaams Vredesinstituut.
Amerikaans spionagemateriaal voor Khaddafi
In de VS publiceerde de NGO OpenNet Initiative een rapport over de hulp die Amerikaanse bedrijven aan Arabische dictators boden om het internet te censureren. Bedrijven als McAfee, Websebsce en Palo Alto Networks leveren die regimes de software om bepaalde sites te blokkeren.
Internetactivist Timothy Karr ontdekte dat een bedrijf uit Californië – Narus of Sunnyvale, een bedrijf in handen van Boeing – spionagesoftware verkocht aan Libië en Egypte waarmee online- en gsmcommunicatie kan worden afgeluisterd.
