- Verwelkoming door het Red Star Line Museum
Omdat we de link willen leggen tussen Utopia en de dromen die concrete mensen door de tijden heen hebben bewogen en nog bewegen op zoek naar andere en betere oorden en/of betere tijden. Niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk.
- Leonor Wiesbauer (docente filosofie aan Sint Lucas Antwerpen, voorzitter UAB): beschouwingen over de zoektocht naar geluk. Van hype tot taboe en terug.
Het is nu cool om af te geven op ‘de gelukszoekers’ zowel als op de geluksindustrie. Ook in dat kritische en vaak arrogant misprijzen wordt voorbijgegaan aan geluk als ‘het goede leven’, het zoeken naar “bestaanswaardheid”. Daarnaast ervaart men vaak bij zichzelf en sommige (want verwante?) anderen, het eigen verlangen naar het eigen geluk als een mensenrecht, terwijl diezelfde verzuchting en zoektocht bij ‘anderen’ op minachting wordt onthaald en als ‘ten onrechte’ beschouwd.
- Maarten Desmet (architect, ondernemer www.ndvr.be en www.forgood.be, Bhutankenner): Utopia en het Bruto Nationaal Geluk; Bhutan inspireert de wereld.
De oorsprong van de Werelddag van het Geluk (een initiatief van de VN) ligt bij de voormalige premier van Bhutan = de bakermat van het Bruto Nationaal Geluk. Kennismaking met zowel Bhutan als BNG en de houding van de VN daarbij. Van reflecties over BNG en de zorg voor het algemeen belang tot BNG vandaag in België en de Antwerpse praktijk.
Zuiderse Argentijnse klanken komen ons tegemoet in deze uitnodigende ruimte.
Noortje komt achter de micro (in het Indonesisch een “halo-halo”) en stelt de avond voor. A day of Happiness.
Nu de echte verwelkoming in het Red Star Line gebouw. Even wat geschiedenis rond emigratie.
We kunnen als UAB deze avond inrichten dankzij een stukje van de Burgerbegroting. Alles zal duidelijk worden in de loop van deze avond.
Noortje stelt zichzelf en de UAB even voor.
Een causerie in een bloembladmodel met als hart: “wat is geluk?” de Verenigde Emiraten hebben een staatssecretariaat opgericht “Happiness”!
Leo Bormans is ambassadeur van het Geluk en Levenskwaliteit met o.a. een boekje vol met quotes daar omtrent. Vele magazines rond “happiness” vormen verder de “geluksindustrie”. Vandaag willen we grenzen verleggen!
En nu de filosofische toer op: Socrates: alles leeft om te leven. De mens leeft niet zo maar, maar zo goed mogelijk, deugdzaam en gelukkig. Laat u niet leiden door uw driften, emoties, libido, genotzucht,… Geluk is ethiek!
Aristoteles: de mens is een “werk in uitvoering”, met als hoogste doel gelukkig zijn.
Giovanni Pico della Mirandola, een Italiaans humanist uit de Renaissance, heeft het over : richt u tot het hogere, ontwerp je”zelf”. De zelfontplooiing waar we zelf voor verantwoordelijk zijn. Streef naar “bestaanswaardheid” door te transcenderen.
Het nu: onvoltooid tegenwoordige tijd. Welvaart versus welzijn. Welvaart is de pijler van de bestaanszekerheid (middelen en omstandigheden, zoals veiligheid).
Wat met arme mensen? Als hun welvaart toeneemt, neemt hun welzijn toe. Ergens is er wel een limiet. De welvaartsparadox. In landen waar de welvaart zodanig verzekerd is als in België liggen toch de cijfers van zelfmoorden, burn-outs, depressies,… zeer hoog. Is welvaart opium voor het volk?
Inpakken en weggeven. Ontmoetingen verzamelen i.p.v. spullen collectioneren en vergaren. Dit is tijdelijk genot opwekken.
Geluk heeft te maken met cultuur = de bebouwing van de aarde met de gewassen van de menselijkheid.
Peter Sloterdijk “Sferen”: de kunst van het atmosferisch mogelijke. Een kwestie van ‘politiek’.
Levinas met de cultivering van de menselijke ziel. In elk bestaan van de ander komt er een appel op mij af (mens-natuur-aarde).
Utopia hangt samen met geluk, het algemeen belang, duurzame ontwikkeling,…
Met de “chemin de l’espoir” gaan we naar Bhutan en luisteren en kijken we naar wat Maarten te vertellen heeft in woorden en beelden.
Eerst wat cijfers. Het is een heel extreem land qua hoogteverschil, aan de ene kant bijna op zeespiegel niveau en 150km verder boven de 7000 meter. Het is dun bevolkt (+/- 750.000 inwoners) en door en door boeddhistisch. Een Boeddhabeeld van 62 meter hoog toont dit duidelijk aan. De levenswil, samsara, het “kwaad” drijft het leven. Woede, hebzucht, onwetendheid,… : hoe meer je hiervan afstand kunt nemen, hoe meer goed karma je verwerft en uiteindelijk de ultieme verlichting, het nirwana. Dan sta je buiten het samsara, het lijden.
Een beeld van 108 gebedsrolletjes en door ze te doen draaien stuur je goede gedachten de wereld in. 108 is een heilig en mystiek getal, zie bv:
http://humanityhealing.net/2011/08/the-mystic-meaning-of-the-number-108/
Over naar wat geschiedenis. Bhutan is sinds 1907 een koninkrijk en in 1949 riep het de onafhankelijkheid van India af wat zelf onafhankelijk werd in 1947. Bhutan is sinds de verkiezingen van 24 maart 2008 een parlementaire democratie.
Toen de grenzen openden had dat een grote impact, contact met de buitenwereld. Energie opgewekt door waterkracht is een export product. De bevolking is meestal hoog opgeleid maar er is een hoge werkloosheid. De basisbehoeften zijn ingevuld wat maakt dat omzeggens iedereen gelukkig is daar men niet veel extra meer nodig heeft.
In 1675 werd een wet gestemd die het sociale contact moest bevorderen.
In 1970 is de term Bruto Nationaal Geluk gelanceerd door de koning. Het is een systeem van denken waarbij de welvaart in een samenleving niet slechts beschreven wordt in economische termen (BNP) maar ook in termen van geluk en geestelijke en sociale ontwikkeling.
Het heeft 4 pijlers: duurzame sociale economie, het bevorderen van cultuur, milieu bewustzijn, deugdelijk bestuur.
Verder ingedeeld in 9 geluksdomeinen: zie op:
http://www.gnhcentrebhutan.org/what-is-gnh/four-pillars-and-nine-domains/
Focus van het beleid ligt op diegenen die nog niet gelukkig zijn. Hoe komt dit? Meer educatie nodig? Onderwijs en gezondheidszorgen zijn gratis. De natuur is beschermd erfgoed.
Maarten is naar Bhutan gereisd om zijn masterproef architectuur te maken. Hoe vertaal je een ideaal naar architectuur? Op het platteland worden van oudsher gebouwen uit hout gezet met enkel ingenieuze verbindingen waar geen nagel bij komt kijken. Deze huizen zijn dan ook aardbevingsbestendig. Meer en meer mensen gaan in de stad wonen in “nieuwbouw” en hier gebruikt men dan weer overwegend beton!
Bhutan draagt het interne bruto nationaal geluk internationaal uit.
Onlangs is het koningspaar uitgebreid met hun kindje en werden er ter ere hiervan 108.000 bomen geplant.
Nu muziek door Carlos Diaz en wat verder ont-moeten.
