2 augustus is het 20 jaar geleden, dat twee jongeren uit Guinée, Yaguine en Fodé, doodgevroren terug gevonden werden in het landingsgestel van een Sabena vliegtuig. Zij hadden een brief op zak, gericht aan de excellenties van Europa. Zij vroegen naar scholen, werk, opleiding … Maar zij hadden zich opgeofferd, zoals ze zelf schreven in hun brief.

Met onze organisatie ‘Vriendschap zonder grenzen’ vertrokken we op 21 juli naar Guinée, en zijn we gisteren terug thuis gekomen, vol emoties … We hebben er niet alleen een herdenking georganiseerd op het kerkhof, bij de graven van Yaguine en Fodé, maar hebben ook de rijke mijnstreken bezocht … Als afscheid schreven we zelf een brief, gericht aan Yaguine en Fodé, welke we hebben voorgelezen, samen met hun vader en moeder, en broer, aan hun graf.

Wij zijn in uw land, Guinée. Wij zijn ondersteboven van wat wij hier zien en begrijpen nu meer dan ooit waarom jullie hier vertrokken.

Wij hebben hier gezien dat jullie brief nog steeds actueel is en verder leeft. Jullie zijn niet dood, jullie leven hier verder in hart en gedachten. Overal is jullie brief gekend.

Wij zijn in jullie school  geweest en  we  hebben daar, Yaguine, jouw papa gezien, en Fode,  we zagen je mama en je broer Sekou. Dat was een heel emotioneel moment.

Zo’n driehonderd scholieren waren er. Ook uw vroegere leraar.

Het is duidelijk dat de jongeren uw boodschap hebben begrepen en dat zij de zaken niet zo maar  zullen laten. Zij zijn bezorgd dat zovele jongeren hier willen vertrekken en eenzelfde lot als jullie zullen ondergaan. Ze weten dat duizenden jongeren gestorven zijn in de zee, omdat Europa zijn grenzen afsluit.

Maar tegelijkertijd hebben ze  zich laten horen , hebben ze hun eisen uitgeschreeuwd:   Zij willen vechten voor werk, voor fabrieken, voor scholen, voor gezondheidscentra, … Zij weten dat hun land rijk is grondstoffen, zoals de bauxite en goud.  Maar  zij weten dat die rijkdom niet wordt verdeeld, niet voor hen bestemd is.. Zij kritiseren dat er geen rechtvaardigheid is in hun land, geen goed bestuur. Zij willen dat veranderen.

En dat hebben we ook ervaren tijdens onze reis naar Frija en Boké, naar de mijnen.

Het is in Frija dat de jongeren zich organiseren, revolteren.

Yaguine en Fodé,wij verlaten jullie land, met een dooreengeschud  gevoel.  Maar toch met een gevoel van hoop  dat jullie brief blijft interpelleren.

Wij beloven jullie dat wij zullen verder ons engageren

om de vluchtelingen bij ons op een waardige en humane wijze op te vangen,

om hier bij ons de strijd te voeren tegen het racisme

om ons te blijven verzetten tegen de uitbuiting van Afrika,

om ons te verenigen en samen in  te zetten voor een ander systeem, een rechtvaardige wereld.

Het is jullie gevecht, het is het gevecht van de jongeren hier, en het is ook ons gevecht geworden.

Adieu Yaguine en Fode

Foto: Riet Dhont