De overheden moeten een sturende rol opnemen, menen de organisaties. Dit belangrijk wetsvoorstel zou de Europese lidstaten opleggen om actief natuur te herstellen. “Grootschalig natuurherstel verbetert niet alleen de biodiversiteit en koolstofopslag, maar biedt ook een reeks essentiële diensten voor natuur en mens: bescherming tegen overstromingen, waterberging in de bodem of preventie van bosbranden. Het herstel van natuurlijke bossen of veengebieden zijn voorbeelden van effectieve, op de natuur gebaseerde oplossingen om de opwarming van de aarde tegen 2030 te verminderen”, schrijft WWF België

15% natuurherstel tegen 2030

Milieuorganisaties formuleren een doelstelling voor 2030: herstel van ten minste 15% van het land, de lengtes van rivieren en het zeeoppervlak van de Europese Unie. Zo zou 650.000 vierkante kilometer landoppervlak, een miljoen vierkante kilometer zeeoppervlak en 178.000 kilometer rivieren hersteld worden.

Maar om dat herstel van 15 % te kunnen realiseren tegen 2030, is grootschalige actie onontbeerlijk. En daarom mag het herstellen van deze natuurgebieden niet afhangen van initiatieven op vrijwillige basis. “Het is de taak van overheden om middelen vrij te maken en een coördinerende en sturende rol op te nemen zodat natuurherstelprojecten door overheidsinstanties én niet-gouvernementele initiatieven hun plaats kunnen krijgen in een planmatige aanpak, en niet op een willekeurige manier”, klinkt het.

Grensoverschrijdende aanpak

WWF benadukt dat ecosystemen verder reiken en over grenzen heengaan, waardoor kennis van de integriteit van natuurlijke landschappen belangrijk is, wanneer er plannen voor natuurherstel worden vormgegeven. Een voorbeeld is de werking van WWF , die binnen het Europese ‘Large Carnivores Platform’ aan habitatherstel doet, en aan oplossingen wertk voor conflicten tussen mens en dier, in een context van de terugkeer van grote dieren. “Want ook in België komen predatoren zoals wolf en lynx terug, en is grensoverschrijdende samenwerking meer dan ooit nodig”, schrijft WWF.

Een ander type ecosysteem dat bij uitstek grensoverschrijdend is en ook grensoverschrijdend moet worden aangepakt, zijn rivieren en hun stroomgebieden.

“De nood aan actie voor onze belangrijkste zoetwatersystemen is groot: de doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn over water worden in een meerderheid van de Europese rivieren niet gehaald. De waterkwaliteit is nog steeds ondermaats. We zien dan ook dat populaties van zoetwaterfauna met 84% zijn teruggevallen sinds 1970.

Veel van onze rivieren zijn ook verminkt: rechtgetrokken, ingesnoerd in betonnen muren, hun uiterwaarden vernietigd. Hierdoor kunnen ze essentiële diensten aan de mens niet meer leveren, zoals bescherming tegen overstromingen.”

WWF werkt samen in ‘Living Rivers Europe’, een coalitie van ngo’s die ijveren voor een betere implementatie van de Europese waterrichtlijn, in alle landen die stroomgebieden delen.

Natuurherstel is cruciaal, deze wet ook

Activiteiten door de mens hebben volgens WWF de afgelopen tientallen jaren wereldwijd, driekwart van het landoppervlak en twee derde van de oceaandrastisch veranderd. “Dit heeft geleid tot een catastrofale achteruitgang van de biodiversiteit en heeft verder bijgedragen aan het opwarmen van het klimaat.”

Koen Stuyck, woordvoerder bij WWF Belgium, voegt daaraan toe: “De Europese en Belgische natuur degradeert nog steeds en de klimaatverandering maakt het alleen maar erger. Om de curve van natuurverlies om te buigen, zal het beschermen van de resterende natuurlijke plekken in Europa, hoewel essentieel, niet voldoende zijn.

Grootschalig natuurherstel moet een wettelijke vereiste worden voor alle EU-lidstaten – en we moeten tegen 2030 al grote vooruitgang boeken. De aanstaande EU-herstelwet kan een vliegwiel zijn voor onze bestrijding van de klimaatverandering, een boost voor onze biodiversiteit en voor mensen, maar het voorstel van de Commissie moet echt ambitieus zijn. We kunnen het ons niet veroorloven om deze kans te laten liggen.”

Grootschalig natuurherstel is een win-win voor mens en natuur

Grootschalig natuurherstel is steeds een win-win voor mens én natuur. Concrete voorbeelden waar WWF aan meewerkte zijn:

• De waterrijke gebieden van Mahmudia in de Roemeense Donaudelta. “Daar hebben 300 vogelsoorten opnieuw een thuis gevonden. En ook de mens profiteert, door verhoogde koolstofopslag, bescherming tegen overstromingen en een boomende eco-toerisme sector.”
• Het Côte Bleue Marine Park, vlakbij Marseille. “Al 37 jaar werken lokale overheden en beroepsvissers samen om de duurzame ontwikkeling van kleine visserijactiviteiten mogelijk te maken en tegelijkertijd de omgevingen en soorten zoals typische onderwaterplanten en koraalriffen van de Middellandse Zeekust te beschermen. Als gevolg hiervan zijn soorten zoals de Bruine tandbaars teruggekeerd voor de kust van Zuid-Frankrijk.”, schrijft WWF.