Je zou in een naïeve bui kunnen verwachten dat wanneer de officiële versie van 9/11 door de Onderzoekscommissie in de VS als een leugen wordt omschreven [i], de media daaraan een vette kluif hebben waarin ze zich jarenlang kunnen vastbijten tot de waarheid aan het licht komt.

Niets daarvan. En inderdaad behoorlijk naïef, want men weet ondertussen wel beter. Onderzoeksjournalistiek die zich in het vaarwater van de globale elite begeeft is een beroep uit het verleden. Tenminste in de hoofdstroom. Gelukkig bestaan er ook onafhankelijke analisten.

Een schoolvoorbeeld. Hoe de media over 9/11 berichten.

Wanneer men zich in de hoofdstroommedia dan toch een zeldzame keer op het terrein van de complotanalisten begeeft, gebeuren de vreemdste dingen. We nemen het artikel Het complot achter de vallende torens van deredactie.be (05/09/2011) als studieobject, omdat het zeer representatief is. [ii]

“Dat de Amerikaanse president George W. Bush en bij uitbreiding de Amerikaanse overheid zelf achter de aanslagen zit, is iets dat steeds terugkeert in de meest vergaande complottheorieën… Maar waarom zouden FBI, CIA of Bush zoiets doen? Om een cultuur van angst en haat te creëren, om lucratieve oorlogen te kunnen beginnen in Afghanistan en Irak, om de herverkiezing van Bush in 2004 veilig te stellen, om de burgerrechten in de VS in te perken, om de budgetten voor Defensie fors op te krikken, het zijn maar enkele van de vaakst voorkomende antwoorden. Maar toch blijft die vraag in de meeste samenzweringsverhalen onderbelicht.”

De auteur maakt enkele zeer pertinente opmerkingen, om vervolgens van onwetendheid of onwil te getuigen.

Het is inderdaad juist dat men de vele tientallen boeken die die vraag vanuit de meest diversie invalshoeken behandelen niet in de betere boekhandel vind. En het is evenzeer juist dat naar de tientallen, zo niet honderden belangwekkende internetsites niet wordt verwezen in onze kwaliteitskranten. Maar is dát de definitie van ‘onderbelicht’ !?

“De gebeurtenissen van 11 september 2001 zijn bijna niet te bevatten. In het hele verhaal van wat er die dag gebeurde, zitten best wel wat losse eindjes. Veel van die vreemde details waarmee complotaanhangers hun verhaal hebben opgebouwd, werden in de voorbije tien jaar uitgeklaard. Maar er blijft veel voer voor speculaties.”

De auteur wordt even genereus, want de alom bekende feiten verplichten hem toe te geven dat er “best wel losse eindjes” zijn en “veel voer voor speculaties blijft”.

Hij had de waarheid meer eer aangedaan door te zeggen dat het hele verhaal rammelt als een bus en er heel veel voer is voor onderzoek.

Trouwens, als er de voorbije jaren al iets werd uitgeklaard dan zijn het de valse complottheorieën, die door het systeem worden gefabriceerd teneinde te complotanalisten te discrediteren. Zodat het kind met het badwater kan worden weggegooid.

Indien de auteur zijn vooringenomenheid even had kunnen overwinnen, dan had hij geschreven dat er in de voorbije tien jaar ‘steeds meer belastende feiten aan het licht zijn gekomen’.

“Volgens de complottheorieën kan een brandend gebouw kan niet zomaar instorten.”

Correctie: volgens alle ingenieurs, architecten en bouwers van wolkenkrabbers kan een brandende wolkenkrabber niet zomaar instorten.

“Pas in 2008 was er het rapport van het National Institute of Standard and Technology, dat stelde dat de brand wel degelijk de oorzaak was.”  

Pijnlijke onwaarheid. De experts van NIST zagen zich verplicht hun pas uitgegeven rapport over de instorting van WTC7 te herschrijven na een technische vergadering (georganiseerd door NIST op 26 augustus 2008) waar ze moesten toegeven dat WTC7 gedurende 2,25 seconden met de snelheid van de vrije val instortte, wat onmogelijk het gevolg van brand kan zijn. [iii]

“De Britse zender BBC berichtte overigens al over de instorting van WTC7 nog voor de toren effectief inzakte.”

BBC-correspondente Jane Standley staat gedurende 7 minuten te praten voor de camera over de instorting van WTC7 terwijl de kijkers het gebouw op de achtergrond overeind ziet staan. Blijkbaar niet meer dan een simpel fait d’hiver dat niet om commentaar of onderzoek schreeuwt. [iv]

“’Voor zover we weten, is het de eerste keer dat zo’n gebouw is ingestort door brand’”, zei de directeur van dat instituut. Koren op de molen van de sceptici dus.”

De juiste lezing is de volgende: WTC7 is het derde gebouw dat ooit zou ingestort zijn door brand. De twee andere waren de Twin Towers tijdens de ochtend van dezelfde dag. Zij zijn de Drie Enige. Ooit.

“Ook de instorting van de Twin Towers zelf blijft voer voor de complotzoekers. Zij voeren architecten en bouwkundige ingenieurs aan die zeggen dat het onmogelijk is dat twee torens van ongeveer 415 meter hoog recht naar beneden zijn ingestort.”

Ja, dat is alom bekend, architecten en bouwkundige ingenieurs die slaan maar wat uit hun nek. En dat is heel bruikbaar voor zonderlingen die een complot “zoeken”. Gelukkig zijn er alwetende pundits, die zichzelf journalist noemen, die zelfs geen argumenten nodig hebben om dat allemaal te doorprikken!

En zo rolt dit journalistieke pareltje nog enkele alinea’s dieper, ook al geeft de auteur toe dat “er heel wat prangende vragen blijven die tien jaar later nog geen afdoend, eenduidig antwoord kregen.”

Wel, vele mensen keren zich af van de hoofdstroom en begeven zich naar een plaats waar men (na het kaf van het koren te scheiden) wèl antwoorden kan vinden op die “prangende vragen”.

Die plaats, het internet, wordt dan en passant gereduceerd tot een “ideale broeihaard voor schimmige samenzweringsverhalen”. Ook de weinig vleiende woorden “speculatie”, “complotfanatici” en “volksvermaak” vinden een harmonieuze plaats in dit uitermate onthullend artikel.

Tenslotte tracht de auteur een schijn van objectiviteit op te houden door naar enkele kritische films en documentaires te verwijzen, maar opgelet, die zijn enkel bestemd voor de geesten die “er niet genoeg van krijgen” …

CONCLUSIE

Mensen die zoeken naar de waarheid over 9/11 zijn fanatici die je best kan mijden, want hun verslaving zou wel eens besmettelijk kunnen zijn. Ze zoeken complotten in elke gebeurtenis en achter elk gebouw. Gebruik dus gewoon het mediavernietigingswapen ‘complotdenker’ en de zaak is geklasseerd.

De vragen die ze stellen verdienen geen antwoord en hun argumenten veeg je gewoon zonder tegenargumenten van tafel. De aanslagen van 9/11 waren tenslotte slechts een akkefietje – niet De Scharnierpunt Gebeurtenis die de loop van de 21ste eeuw en het leven van tientallen miljoenen mensen (ook het onze) grondig zou veranderen.

“Fanatici”, zei je ?

Recente studies van psychologen en sociale wetenschappers in de VS en in Groot Brittannië suggereren dat zij die als complotdenker worden gelabeld evenwichtiger lijken te zijn dan degenen die de officiële versies van controversiële gebeurtenissen accepteren. Dat staat haaks op de hoofdstroom stereotypen.

De jongste studie werd gepubliceerd op 8 juli 2014 door psychologen Michael J. Wood en Karen M. Douglas van de Universiteit van Kent (UK). De studie vergeleek complotdenkers en conventionalisten op nieuwswebsites. [v]

De auteurs waren verbaasd toen ze ontdekten dat het nu conventioneler is om zogenaamde complotcommentaren te posten dan conventionele commentaren:

“Van de 2174 verzamelde commentaren, werden er 1459 gecodeerd als complotdenkers en 715 als conventionalistisch.” Met andere woorden, onder de mensen die nieuwsartikels becommentariëren zijn degenen die het regeringsrelaas van gebeurtenissen zoals 9/11 en de Kennedy-moorden in twijfel trekken meer dan tweemaal talrijker dan de believers.

Mogelijk doordat hun veronderstelde hoofdstroom mening niet langer de meerderheid vertegenwoordigt, vertonen de anti-complot commentatoren dikwijls wrevel en vijandigheid: “Het onderzoek wees uit dat mensen die het officiële relaas van 9/11 aanhingen in het algemeen vijandiger waren in hun pogingen om hun rivalen te overtuigen.”

Bovendien bleek ook dat de anti-complot lezers niet enkel vijandig ingesteld waren, maar eveneens fanatiek vasthielden aan hun eigen complottheorieën. Volgens hen was hun eigen theorie van 9/11 – een complottheorie die zegt dat 19 Arabieren, waarvan geen enkele zelfs maar een Cessna vliegtuigje kon besturen, de misdaad van de eeuw ontketenden onder leiding van een kerel op nierdialyse in een grot in Afghanistan – een waarheid die niet vatbaar is voor discussie.

De zogenaamde complotdenkers daarentegen, pretendeerden niet een theorie te hebben die de gebeurtenissen van 9/11 volledig uitleggen: “Voor mensen die denken dat 9/11 een regeringscomplot was, ligt de focus niet op het promoten van een specifieke, rivaliserende theorie, maar op het debunken van de officiële versie.”

Samengevat : de studie van Wood en Douglas suggereert dat het negatieve stereotype van de complotdenker – een vijandige fanatiekeling, verknocht aan de waarheid van zijn eigen theorie – heel accuraat de verdedigers van de officiële versie beschrijft, niet degenen die ze in twijfel trekken.

Uit deze en ander studies blijkt ook dat de zogenaamde complotdenkers de historische context meer dan de anti-complotdenkers bediscussiëren, en dat de complotdenkers er niet van houden als dusdanig te worden gelabeld.

DeHaven-Smith legt uit dat degenen die de officiële versies van high profile misdaden in twijfel trekken de historische context belangrijk vinden. Hij wijst erop dat een zeer groot aantal van de complotbeweringen juist bleken te zijn, en dat er sterke verbanden lijken te bestaan tussen vele nog niet uitgelegde “staatsmisdaden tegen de democratie.” [vi]

Een voor de hand liggend voorbeeld is het verband tussen de Kennedy-moorden, die beiden de weg vrijmaakten voor presidentschappen die de Vietnamoorlogen verderzetten, en de bankenoligarchie veel gunstiger gezind waren.

Volgens psychologe L. Manwell bemoeilijkt het complottheorielabel cognitieve functies. Anti-complot mensen zijn niet in staat helder te denken over dergelijke apparente staatsmisdaden tegen de democratie zoals 9/11, vanwege hun onvermogen om informatie te verwerken die in strijd is met hun voor-bestaand geloof. [vii]

Professor S. Hoffman voegt hieraan toe dat anti-complot mensen typisch ten prooi vallen aan een sterke bevestigingsanomalie – ze selecteren informatie die hun bestaande zienswijzen bevestigt, gebruikmakend van irrationele mechanismes (zoals het complottheorielabel) om zich van afwijkende informatie af te schermen. [viii]

De extreme irrationaliteit van degenen die complottheorieën aanvallen werd zeer kundig blootgesteld door professoren G. Husting en M. Orr : [ix]

“Wanneer ik jou een complotdenker noem, dan maakt het niet veel uit of jij hebt beweerd dat een complot bestaat, of dat je simpelweg een onderwerp hebt aangebracht dat ik liever wou vermijden … Door je te labelen, verban ik je strategisch uit het domein waarin publieke dialoog, debat en conflicten plaatsvinden.”

Dankzij het internet worden mensen die officiële verhalen in twijfel trekken niet langer uitgesloten van het publieke debat. De 45 jaar oude CIA-campagne om door middel van laster het debat in de kiem te smoren raakt versleten.

Niet alleen in commentaren op nieuwsartikels maar ook in academische studies worden, schoorvoetend, de stemmen van complotanalisten talrijker en rationeler dan die van de anti’s.

En toch blijft voor velen een belangrijk obstakel bestaan.

Daarover handelt het vierde deel. En daarmee belanden we bij de kern van de kwestie.

Bronnen

[i] http://community.dewereldmorgen.be/blog/didier/2016/09/14/11-september-2001–de-leugen-15

[ii] “Het complot achter de vallende torens” deredactie.be (05/09/2011)

[iii] Rapport van NIST : http://www.911research.wtc7.net/wtc/official/nist/index.html

[iv] BBC rapporteert vallende WTC7-toren, die op de achtergrond nog overeind staat :/ http://news.bbc.co.uk/2/hi/7485331.stm

[v] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3703523/

Michael J. Wood en Karen M. Douglas – University of Kent (UK), “What about Building 7? A social psychological study of online discussion of 9/11 conspiracy theories”. (2014)

[vi] Conspiracy Theory in America – political scientist Lance deHaven-Smith, 2014 – University of Texas Press

[vii] Psychologist Laurie Manwell – University of Guelph, American Behavioral Scientist (2010)

[viii] University of Buffalo professor Steven Hoffman (2010)

[ix] Communications professors Ginna Husting and Martin Orr of Boise State University. (2007) “Dangerous Machinery: ‘Conspiracy Theorist’ as a Transpersonal Strategy of Exclusion”