Uit het onderzoek blijkt dat 95% van de meldingen van seksuele intimidatie van meisjes komt, maar dat slechts 6% van hen klacht indiende bij de politie. “Ons onderzoek toont de ware omvang van het probleem”, zegt Heidy Rombouts, Nationaal Directeur van Plan International België. “Op die basis kunnen en moéten we nu, samen met de steden, doelgerichter actie ondernemen.” De kinder- en meisjesrechtenorganisatie werkte daarom samen met haar jongerenactivisten een reeks aanbevelingen uit. Daaronder de vraag om aanspreekpunten te trainen – bij de politie, maar ook in het jeugdwerk en op het openbaar vervoer.

Evenveel meldingen tijdens de lockdown

Het rapport is gebaseerd op duizenden getuigenissen via een online platform, en werd aangevuld met advies van experten én van de jongeren zelf. Dat gebeurde bijvoorbeeld tijdens de J500 in februari, een online event waar 500 jongeren in debat gingen over seksuele intimidatie. “Het is belangrijk dat erover gesproken kan worden en vooral dat wij als jongeren onze zeg kunnen doen over hoe wij onze stad beleven”, zegt Burcu (18) uit Antwerpen.

Onder seksuele intimidatie vallen bijvoorbeeld nafluiten, achtervolgen en ongewenste aanrakingen. Opvallende conclusie is dat meisjes er altijd en overal mee te maken kunnen krijgen. Meestal is seksuele intimidatie verbonden aan bepaalde activiteiten: 29% gebeurt tijdens het wandelen op straat, 14% op het openbaar vervoer en 16% tijdens een vrijetijdsactiviteit zoals bij het uitgaan of in een park. Hoewel 27% van de meisjes ’s avonds werd belaagd, geeft 38% aan dat het op elk tijdstip kan gebeuren.

Plan International België bevestigt dat het probleem niet afnam tijdens de Covid-19 pandemie. Seksuele intimidatie verplaatste zich van drukke locaties zoals cafés en festivals, die moesten sluiten, naar verlaten plekken met weinig sociale controle. We waren tijdens de lockdown vaker alleen op pad en dat verlaagde de drempel voor daders om meisjes lastig te vallen.

Stadsbrede aanpak nodig

Momenteel kunnen mensen die seksuele intimidatie meemaken op te weinig steun rekenen. 80% van de bevraagden kreeg geen hulp van omstaanders en uit het lage aantal klachten bij de politie bleek dat ze ook daar op weinig steun hoopten. Een klein deel van de bevraagden gaf zelfs expliciet aan dat ze weinig verbetering verwachten.

De meisjesrechtenorganisatie doet daarom verschillende aanbevelingen waarmee ze tegelijk in wil zetten op preventie, bescherming, vervolging en overleg met jongeren. Heidy Rombouts: “we gaan voor een stadsbrede aanpak, waarbij we iedereen betrekken die een verschil kan maken in de strijd tegen seksuele intimidatie.”

© Plan International

Naast aanspreekpunten in verschillende sectoren, wil Plan International preventieve campagnes gericht op omstaanders. Ook de creatie van beschermende safe spaces en het opnemen van seksuele intimidatie in het politiereglement staan op de lijst. Tot slot pleiten ze ervoor om jonge vrouwen van meet af aan te betrekken bij stadsontwikkelingsprojecten, zodat er rekening wordt gehouden met hun perspectief

Stadsbesturen reageren positief

De stadsbesturen van Antwerpen, Brussel en Charleroi werken actief mee aan het Safer Cities project. Plan International kon bijvoorbeeld rekenen op hun steun om het online platform te promoten. De lokale beleidsmakers reageren positief. Jinnih Beels, Schepen voor Onderwijs en Jeugd in Antwerpen: “We gaan nu vooral aan de slag met jongeren zelf. Hun stem is van cruciaal belang, zijzelf zijn immers de experten als het over hun leefwereld gaat. Niet alleen om aan te geven waar het misloopt, maar ook en vooral waar voor hen de concrete oplossingen liggen. Onze jeugdwerkorganisaties en scholen zijn hierin belangrijke partners.”

© Plan International

Later deze week overhandigen jongeren het rapport aan de betrokken stadsbesturen. Op basis van de aanbevelingen, zullen gesprekken over concrete acties worden opgestart. Ook Gent is dit jaar bij Safer Cites aangesloten. Het Belgische programma moet uiteindelijk als voorbeeld dienen: in november zal Plan International een gids uitbrengen voor andere Europese steden die de strijd met seksuele intimidatie willen aangaan.

Op de website van Plan International België kan je het hele rapport downloaden en je getuigenis over seksuele intimidatie delen.