De ene cineast maakt een film om een publiek te entertainen, de andere doet het omdat het de enige manier is om het volledige verhaal te vertellen. Die laatste drijfveer kenmerkt de Palestijnse cinema. Daarom organiseert BOZAR het Filmfestival ‘Palestine With Love’.

Creëren is bestaan

Cinema is één van de weinige manieren die je als Palestijn hebt om kritiek te uiten op de Israëlische bezetting die bovendien gehoord wordt in de rest van de wereld. “We moeten cinema gebruiken om onze eigen staat en onze eigen identiteit te creëren. Alleen met behulp van die creaties kunnen we klaar staan op de dag dat Palestina zich zal bevrijden van de bezetting.”

Dit is de reden waarom Ula Tabari films maakt. Geboren in 1970 in Nazareth, heeft Tabari een Israëlisch paspoort, maar “van binnen” voelt ze zich Palestijns. “Ik ben Arabisch en daar ben ik trots op.” Ze studeerde beeldende kunst aan een Israëlische universiteit, maar met enkel theater kon Tabari haar verhaal niet kwijt. Zo ontdekte ze de beeldende kracht van film.

“Cinema is de enige taal waarmee ik mijn verhaal kan vertellen. Want als ik het aan mensen probeer uit te leggen, dan onderbreken ze mij altijd. Maar niemand onderbreekt een film. Die moet je tot het einde uitkijken.”

In 2002 regisseert Tabari haar eerste documentaire ‘Enquête personelle’. Een persoonlijke zoektocht en een film die het verhaal vertelt van elke Arabische Israëli die geboren is met een Joods Israëlisch paspoort, maar Palestijnse dromen heeft. “Ik wou een film maken over de kloof tussen de stilte thuis en de propaganda op school.”

Creëren is weerstaan

“Palestijnse cinema is niet te vergelijken met de cinema van andere landen. Want Palestina heeft geen land. Dus kunnen we niet dezelfde films maken. En dat is goed want onze cinema moet tonen hoe het echt is: dat we geen land hebben.”

Volgens Tabari is een film niet iets wat je ‘gewoon maakt’. Het is een creatie of een uitvinding en ze benadrukt het verschil. “Creëren is iets maken uit het niets. Uitvinden is gebruiken wat je hebt en hier iets aan toevoegen. Dat laatste mag Palestijnse cinema vooral niet doen. Wij moeten creëren zodat wat we maken van ons is.”

Films creëren is echter niet simpel in een gebied waar repressie en propaganda niet de uitzondering zijn. “We moeten als Palestijnse cineasten heel voorzichtig zijn met hoe we onze films financieren. Israël heeft veel geld en twijfelt niet om dit ook aan Arabische cineasten aan te bieden. Ze proberen op die manier de inhoud van de films te controleren.”

Zelf heeft Tabari uit haar fouten geleerd. “In mijn eerste jaar aan de Israëlische universiteit heb ik een kleine rol gespeeld in een film van één van mijn medestudenten. In de montage veranderde hij het volledige scenario en dus ook mijn personage met als gevolg dat ik in een pro-Israël film meespeelde. Vanaf die dag heb ik mijzelf beloofd nooit meer met een Israëli samen te werken. Dat heb ik tot vandaag nooit meer gedaan.”

“Net zoals je geen mensen vermoordt, vermoord je ook geen films. Dat is wel wat Israël doet. Ze boycotten onze films door hun interpretatie van de feiten op te leggen. Om dit niet te laten gebeuren heeft de Palestijnse cinema absoluut een fonds nodig en filmfestivals die de Palestijnse cinema in de schijnwerpers zet. Enkel zo kunnen we films blijven maken die het echte verhaal vertellen.”

‘Palestine with Love’ loopt nog tot zondagavond met als slotfilm ‘Wedding in Galilee’ van Michel Khleifi. Elke avond draait BOZAR of Cinema Galeries een indrukwekkende Palestijnse film vergezeld door een woordje uitleg van de regisseur.