Minister Ducarme (MR) wil de medische hulp verstrengen omdat er volgens hem te veel misbruik is. Maar nu blijkt dat Ducarmes’ bron voor die conclusie gebaseerd is op foutief onderzoek.
Ter verfrissing: Dringende medische hulp (DMH) is een procedure die de toegang tot zorg regelt voor mensen met een irregulier verblijfsstatuut. Ducarmes’ conclusie dat er ‘te veel misbruik’ is, baseert hij op een rapport van een medisch adviseur uit 2016. Die analyseerde 200 medische dossiers en concludeerde dat er in 12 gevallen sprake was van misbruik. Nu wijzen we er eerst en vooral graag op dat 12 gevallen 6% uitmaakt van het totaal: bezwaarlijk ‘massaal misbruik’ te noemen. Maar bovendien blijkt dat de adviseur een verkeerde definitie hanteerde om de medische dossiers te analyseren. En daar kunnen we als academici en praktijkbeoefenaars niet mee lachen.
De correcte definitie is gebaseerd op een Koninklijk Besluit van 1996. Daarin staat dat de Dringende Medische Hulp – ondanks wat de naam doet vermoeden- betrekking heeft alle medische, preventieve en curatieve zorgen. Ook in het KCE-expertenrapport werd dit nog eens extra benadrukt: ” in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is de DMH niét beperkt tot urgente zorgen.” Iemand zonder papieren en middelen maar met bijvoorbeeld diabetes heeft dus in principe recht op de Dringende Medische Hulp. En insuline.
Blijkbaar heeft de adviseur noch het Koninklijk besluit, noch het expertenrapport gelezen en zorgen die niet dringend waren toch als “misbruik” bestempeld. Hierbij ging het onder meer over 5 gevallen van chronische lage rugpijn, 1 arthroscopie bij een 70-jarige persoon en 2 aangeboren misvormingen.
Jammergenoeg hangen ook Ducarmes’ andere aangehaalde argumenten met flink wat haken en ogen aaneen. Medische Hulp voor mensen zonder papieren een te grote kostenpost? Op dit moment vertegenwoordigt de begroting van de DMH slechts 0,2 procent van de kosten het totale zorgbudget en dat bij een bevolking die amper 1% van de totale Belgische bevolking vertegenwoordigt. Bovendien ligt de individuele kost van iemand die gebruik maakt van de Dringende Medische hulp 24,5 procent lager dan die van een ‘gewone’ verzekerde Belgische burger.
Massaal misbruik en medisch profitariaat door mensen zonder papieren? Slechts 10 tot 20 procent van de personen zonder wettig verblijf maakte in 2013 gebruik van de medische hulp, tegenover 90 procent van de Belgische bevolking. Een hervorming om eens stevig te besparen? Uit internationaal onderzoek blijkt dat het eenvoudigweg verlenen van toegang tot zorg een stuk minder kost in vergelijking met zorg op de spoed, de plek waar zieke mensen uiteindelijk terechtkomen nadat ze structureel werden uitgesloten van zorg.
Ducarme legt met z’n hervormingsidee ten slotte ook nog eens de richtlijnen van de Raad van Europa naast zich neer. Die vraagt nadrukkelijk aan de lidstaten om toegang te verlenen aan fundamentele grondrechten van irreguliere migranten, waaronder medische zorg.
Wat een restrictie wel zal doen is het nog verder bemoeilijken van het werk van de artsen en de organisaties die deze precaire bevolking helpen. De deskundigen die hebben deelgenomen aan het KCE-rapport moeten betrokken worden bij de hervorming van de Dringende Medische Hulp.
Alleen een echte studie met een gevalideerde methode, en niet een rapport van één enkele arts die een vertrok van een verkeerd uitgangspunt, kan als basis dienen voor een wetswijziging. Zoniet worden we binnenkort geconfronteerd met dramatische menselijke situaties.
