“Vanaf vrijdag werken we eindelijk voor onszelf – Tax Freedom Day op 10 juni” – Alles wat we tot donderdag verdienen, is voor de belastingen. Alles wat we vanaf vrijdag verdienen, is voor onze eigen portemonnee. ‘Tax Freedom Day’ valt dit jaar op 10 juni. Op Zweden na is ons land daarmee de slechtste leerling van de klas.” Zo staat het vandaag te blinken in een aantal kranten en websites.

PwC heeft opnieuw zoals vorige jaren zijn ongenuanceerde en valse boodschap in de media gekregen, waarbij sommige redacteurs zich zelfs geen kritische bedenkingen vormen. Een jaarlijkse hoogdag voor tegenstanders van een “herverdelende” overheid en een sociale verzorgingsstaat waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten zouden moeten dragen.

FAN wil hierbij nog eens de boodschap van de voorbije Tax Justice Day voor het voetlicht brengen.

PricewaterhouseCoopers (PwC), een bekende internationale accountant en belastingadviseur, berekent ieder jaar wanneer de ‘Tax Freedom Day’ valt. Dat is dan de dag waarop de Belg al zijn belastingen voor dat jaar heeft betaald. “Pas vanaf de dag nadien werkt hij voor eigen rekening”, is de gedachte.

De nieuwe Tax Justice Day van het FAN wil onderstrepen hoe belangrijk het wel is om belastingen te innen. Belastingen zijn een grote bron van inkomsten voor de overheid, die daarmee haar collectieve dienstverlening kan financieren, in het belang van de hele bevolking.

PwC telt elk jaar alle belastingen en sociale bijdragen op die de Belgische overheid int. Dat bedrag wordt dan gedeeld door het bruto binnenlands product (BBP). In 2010 leverde dat het cijfer van 43,3 procent op. PwC leidde daaruit af dat de Belgen tot 8 juni niets voor zichzelf verdienen. De inkomsten die ze verdienen tussen 1 januari en 8 juni, belanden in de vorm van belastingen en sociale bijdragen bij de overheid.

Populisme

Het FAN vindt de boodschap van PwC populistisch en ongenuanceerd. Zo vertelt de berekening niets over de belastingdruk in de enge zin van het woord omdat de socialezekerheidsbijdragen – betaald door werknemers, werkgevers en zelfstandigen – worden meegeteld.

De berekening van PwC zegt al evenmin iets over de erg ongelijke verdeling van de belastingdruk. Arbeid wordt zwaar belast, kapitaal en vermogen veel minder. Stel dat we alleen kijken naar de vennootschappen. Die blijken op basis van hun gemiddelde effectieve aanslag al op 18 februari de Tax Freedom Day te mogen ‘vieren’. Wie veel vermogen heeft, doet het nog beter. Voor hen valt de Tax Freedom Day al op de tweede dag van het jaar.

Ander verhaal

Met Tax Justice Day wil het FAN de andere kant van het verhaal tonen. Die andere kant is dat de Belgische belastingbetaler vanaf 1 januari op allerlei collectieve diensten kan rekenen. Degelijk en goedkoop onderwijs voor de kinderen, wegen, openbaar vervoer, bescherming enzovoort. Zonder genoeg belastinginkomsten kan de overheid nooit al die dienstverlening organiseren.

De overheid moet ervoor zorgen dat iedereen naar draagkracht bijdraagt voor de collectieve diensten. Beter begoeden moeten meer bijdragen dan anderen. Op dat punt schort er nog wel wat aan ons belastingstelsel. Inkomsten uit arbeid worden veel sterker belast dan inkomsten uit vermogen. De overheid talmt met het treffen van de juiste maatregelen om de sociale en fiscale fraude in te dijken.

Het Belgische overheidstekort moet tegen 2015 worden weggewerkt. De politici willen dat bereiken door te besparen. Het FAN wil met zijn campagne voor een rechtvaardige fiscaliteit beklemtonen dat er langs de inkomstenkant nog heel wat mogelijk is. De overheid moet de belastingen correct innen en grote vermogens meer laten bijdragen.
Verhaal over belastingen moet juist worden verteld
PricewaterhouseCoopers komt elk jaar voor de pinnen met zijn ‘Tax Freedom Day’ om de Belgische overheid ongevraagd van advies te voorzien.

De internationale accountant en belastingadviseur raadt de overheid aan om vooral maatregelen te treffen die investeringen aantrekken en de huidige belastingregels vereenvoudigen. Volgens PwC gaat België gebukt onder een zware belastingdruk.

“Maatregelen als de notionele interestaftrek, de verlaging van de personenbelasting en de recente btw-eenheid hebben het Belgische belastingbeleid al sterk verbeterd, maar toch is er nog een lange weg te gaan”, luidt het.

Het Financieel Actie Netwerk (FAN), dat ijvert voor een meer rechtvaardige fiscaliteit, wijst de boodschap van PwC van de hand. Omdat die boodschap nergens op slaat. PwC heeft zijn hoofdkwartier in Londen. Het is één van de ‘Big Four’ in de wereld van de grote accountants en belastingadviseurs. De andere drie groten zijn KPMG, Ernst & Young en Deloitte.

‘Tax and legal services’ vormen één van de grote poten van de activiteiten van PwC. Het bureau geeft dus fiscaal en juridisch advies. PwC helpt ondernemingen om ‘duurzame fiscale efficiëntie’ te bereiken en ‘de aandeelhouderswaarde te vergroten’.

Achterpoortjes

Wie zijn de klanten? Mensen met dikke portefeuilles en grote vermogens, multinationals en andere grote bedrijven. PwC en zijn klanten willen géén overheid met veel middelen maar een zo groot mogelijke opeenstapeling van private rijkdom.

Als belastingen legaal of illegaal worden ontweken, wordt de overheid armer. En dat is bijzonder nadelig voor onze verzorgingsstaat. Zeg maar voor alle publieke voorzieningen die wij, onze ouders, grootouders, kinderen en kleinkinderen allemaal elke dag nodig hebben.

Alleen de sterksten, de rijksten dus, hebben weinig last van een minder goed uitgebouwde verzorgingsstaat. Zij hebben meer dan geld genoeg om zichzelf te behelpen. PwC komt dus op voor ‘het recht van de sterksten’. Het bedrijf voert in wezen een sociaal-fiscale oorlog tegen gewone mensen, werknemers en werklozen.
De boodschap achter ‘Tax Freedom Day’ is niet alleen dom maar ook gevaarlijk en misleidend. Op kunstmatige wijze wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘werken voor de overheid’ en ‘werken voor jezelf’.

Betwistbaar

PwC heeft het over een belastingdruk van ‘ongeveer 50 procent’. Maar dat uitgangspunt is al bijzonder betwistbaar. Gewone mensen ondervinden de zwaarste belastingdruk. Maar de meeste grote bedrijven, vrije beroepen en grote vermogens ontlopen belastingen door allerlei aftrekposten en al dan niet legale fiscale constructies. De 500 vennootschappen met de grootste winsten in ons land betalen gemiddeld amper 3,76 procent belasting op hun winst! En de inkomsten uit kapitaal dragen ook weinig bij: slechts een goede vijf procent van de belastinginkomsten komt uit de roerende voorheffing, terwijl 70 procent gehaald wordt bij de loontrekkenden door belasting op arbeid en indirecte belastingen.

Je hebt ook grote bedrijven die het klaarspelen om nauwelijks of geen belastingen te betalen. Spelers als ArcelorMittal, Electrabel, Janssen Pharmaceutica. Een wereldreus als bierbrouwer AB InBev betaalde vorig jaar nul euro belasting op een winst van 6,38 miljard euro. Ook Solvay en KBC betalen nauwelijks belastingen. Exxon Mobil had meer dan vijf miljard euro winst maar kwam er vanaf met een schamele belasting van 1.019 euro.

Wie de denktrant van PwC wil volgen, moet beseffen dat er tal van Tax Freedom Days bestaan. Voor sommigen valt Tax Freedom Day al op 2 januari! Anderen ‘vieren’ die dag al op 10 januari of eind januari. En er zijn er ook die de champagnekurken ergens in maart mogen laten knallen. Alleen gewone mensen, die geen acrobatentoeren kunnen uithalen, moeten wachten tot de eerste dagen van juni.

Toch blijft het beeld dat PwC ophangt vals. Er is ook helemaal geen scheiding tussen werken voor de overheid en werken voor jezelf. Iedereen werkt het hele jaar door, zowel voor zichzelf als voor het algemeen belang.

Nieuwe ‘feestdag’ in teken van rechtvaardige fiscaliteit
Dat België de hoogste belastingdruk heeft, is een leugen. Wel juist is dat de Belgische werknemers te hoge belastingen betalen omdat de meeste rijken en grote bedrijven aan de fiscus ontsnappen.
Het is bittere noodzaak om de fiscale inspanningen anders en eerlijker te verdelen tussen de gewone mensen en ‘het grote geld’. Bedrijven krijgen veel te veel fiscale cadeaus van de overheid. Ook bedrijven en mensen met grote vermogens moeten correct bijdragen tot de belastingen.

Daarom willen wij een rechtvaardige fiscaliteit. En promoten we vanaf nu elk jaar met veel overtuiging ‘Tax Justice Day’. De Dag van de Rechtvaardige Fiscaliteit. Het FAN wil zo weerwerk bieden aan iedereen die pleit voor minder inkomsten voor de overheid. De leden van het FAN zijn het ACV, de LBC-NVK, ABVV, ACLVB, Attac VLAANDEREN, BBL, KWB, Netwerk Vlaanderen, Oxfam Solidariteit, en 11.11.11.

Omdat een andere fiscaliteit mogelijk is,
Eric Goeman, coördinator FAN