“Goedenavond¹ en dank u om samen met mij te zijn. Verkiezingen komen en gaan maar politieke en sociale revoluties, die pogen onze maatschappij te veranderen, houden nooit op. Die gaan door, elke dag, elke week en elke maand, net als deze strijd om een natie te creëren van sociale en economische rechtvaardigheid.”

Dit is een strijd voor mensenrechten

“Daar gaan de vakbonden over, daar gaat de beweging voor burgerrechten over, de beweging voor vrouwenrechten, de beweging voor rechten van holebi’s, de beweging voor het leefmilieu en daar ging deze campagne over tijdens het voorbije jaar. Daar gaat deze politieke revolutie over. Daarom ook moet deze politieke revolutie doorgaan in de toekomst.”

“Echte verandering komt er nooit vanuit de top naar beneden of in de woonkamer van rijke financiers van campagnes. Die komt er altijd vanuit de basis, wanneer tientallen miljoenen luid en duidelijk zeggen: “Genoeg is genoeg” en zich gaan inzetten in de strijd voor rechtvaardigheid. Daar gaat de politieke revolutie over, die wij in gang hebben gezet. Daarom moet de politieke revolutie doorgaan.”

Een historische campagne

“Toen wij aan deze campagne begonnen iets meer dan een jaar geleden, hadden wij geen politieke organisatie, geen geld en nauwelijks enige naambekendheid. De media hadden bepaald dat wij een randfenomeen waren in de campagne. Niemand dacht dat we ergens zouden geraken. Wel, in het voorbije jaar is er veel veranderd.”

“Tijdens deze campagne behaalden we meer dan 12 miljoen stemmen, wonnen we voorverkiezingen in 22 staten en we kwamen op minder dan 2 procent van een meerderheid in nog vijf andere staten.”

“Onze visie voor de toekomst van dit land is niet zomaar een randfenomeen, het is geen radicaal idee, dit is mainstream. Hier geloven miljoenen Amerikanen in. Dit willen ze zien gebeuren.”

“Er gebeurde nog iets uiterst bijzonders tijdens deze campagne dat me zeer optimistisch stemt over de toekomst van ons land, iets wat ik eerlijk gezegd niet had zien aankomen. In zowat elke staat waar we aan de verkiezingsstrijd deelnamen wonnen we de overweldigende meerderheid van de mensen onder 45 jaar oud, soms – als ik dat mag zeggen – met enorme cijfers.”

Jonge generatie stemde overweldigend voor Sanders

“Dit zijn de mensen die vastbesloten zijn om de toekomst van ons land vorm te geven. Deze mensen ZIJN de toekomst van ons land. Tijdens deze campagne kwamen 1,5 miljoen mensen naar onze meetings en toespraken in steden in zowat alle staten van het land. Samen belden honderdduizenden vrijwilligers meer dan 75 miljoen mensen thuis op om hun medeburgers tot actie aan te zetten. Samen hebben onze vrijwilligers meer dan 5 miljoen adressen gecanvast”.

“Samen hielden we 74.000 samenkomsten in elke staat, in elke regio. Samen hebben 2,5 miljoen mensen meer dan 8 miljoen individuele schenkingen gedaan, meer dan tijdens eender welke campagne in de Amerikaanse geschiedenis. Tot onze verbazing kwam de overgrote meerderheid van deze schenkingen van mensen met een laag inkomen, van werkende mensen die gemiddeld 27 dollar schonken (24 euro).”

“Zonder enige voorafgaand precedent in het verleden hebben wij bewezen een campagne te kunnen voeren zonder af te hangen van de grote geldschieters, wiens hebzucht zoveel schade heeft berokkend aan ons land. Laat me een speciale dank uitdrukken voor de financiële hulp die we mochten ontvangen van studenten, die het zo moeilijk hebben om hun studies te betalen, van senioren en van gehandicapte veteranen, die van de sociale zekerheid leven, van werkende mensen die hongerlonen krijgen en zelfs van mensen die geen werk hebben.”

“In elke staat waar we actief waren namen we het op tegen zowat het volledige politieke establishment, senatoren, leden van het Congres, gouverneurs, burgemeesters, leden van de deelstaatparlementen, lokale partijleiders. Aan de enkele politici die toch de moed hadden om aan onze zijde te staan, dank u! Dank u! Wij moeten in de toekomst blijven samenwerken.”

Duidelijke politieke stellingen

“Deze campagne ging nooit over een of andere kandidaat. Het ging altijd over de transformatie van Amerika. Dit gaat over het beëindigen van een financieringssysteem voor de campagnes dat corrupt is en miljardairs toelaat verkiezingen te kopen. Dit gaat over het beëindigen van een grotesk welvaarts- en inkomensverschil dat we allen ervaren, waar zowat alle nieuwe inkomsten naar de top gaan, waar de twintig rijkste Amerikanen meer hebben dat de 150 miljoen armste Amerikanen samen, de helft van onze bevolking. Dit gaat over de creatie van een economie die voor ons allen werkt, niet alleen voor de één procent.”

“Dit gaat ook over het stopzetten van de discriminatie van onze autochtone Amerikanen die in het reservaat van Pine Ridge leven in South Dakota, met een levensverwachting lager dan veel derdewereldlanden. Dit gaat ook over het beëindigen van de ongelooflijke wanhoop die in veel uithoeken van dit land leeft, waar werkloosheid en lage levensverwachtingen leiden tot zelfmoord, drugsverslaving en alcoholisme. Miljoenen mensen sterven nu in Amerika op een ‘onhistorische’ manier op jongere leeftijd dan hun ouders. Denk daar eens over na. Mensen die met miljoenen sterven op jongere leeftijd dan hun ouders.”

“Dit gaat over het beëindigen van de schande van het hoogste niveau kinderarmoede in vergelijking met alle grote landen ter wereld, van openbare scholen in de binnensteden die onze kinderen compleet in de steek laten, waar kinderen nu een grotere kans lopen om te eindigen in de gevangenis dan met een universitair diploma.”

“Dit gaat over het beëindigen van de schande van miljoenen mensen zonder papieren in dit land, die dagelijks in angst leven, dagelijks worden uitgebuit op hun werk, omdat ze geen wettelijke rechten hebben. Dit gaat ook over het beëindigen van de schande van miljoenen Amerikanen die elk jaar sterven aan vermijdbare ziektes, omdat ze geen gezondheidsverzekering hebben, hoge kosten hebben die niet door hun verzekering worden gedekt of omdat ze de grotesk hoge bedragen van de geneesmiddelen niet kunnen betalen, die hun dokter hen voorschrijft en die ze nodig hebben om te overleven. Tientallen duizenden Amerikanen die onnodig sterven.”

“Dit gaat over het beëindigen van de schande dat honderden duizenden schrandere jonge mensen niet naar de universiteit kunnen gaan, omdat hun gezinnen arm zijn of gewone werkmensen, terwijl miljoenen anderen afzien van verstikkende afbetalingen van hun studieschulden.”

Een andere economie

“Dit gaat over het beëindigen van de pijn van een jonge alleenstaande moeder die me vol tranen in Nevada kwam vertellen dat ze niet weet hoe zij en haar dochter de eindjes aan elkaar kunnen knopen met de 10,45 dollar uurloon² die ze nu verdient. Dit gaat over de miljoenen Amerikanen die aan veel te lage lonen werken.”

“Dit gaat over het beëindigen van de schande van een moeder in Clint, Michigan, die me vertelt wat er gebeurd is met de ontwikkeling van de intelligentie van haar kind als gevolg van excessieve niveau’s van lood in het leidingwater in haar stad, de schande van de duizenden gezinnen in Californië waar mensen het vervuilde water niet kunnen drinken dat uit hun kraantjes komt. Dit alles gebeurt in Amerika, in 2016, in een natie waar de infrastructuur uit elkaar valt voor onze ogen.”

“Dit gaat over het beëindigen van de schande dat nog steeds teveel oorlogsveteranen op straat slapen, dat dakloosheid toeneemt en dat tientallen miljoenen Amerikanen bij gebrek aan betaalbare woningen nu 40 tot 50 procent of meer betalen van hun loon om een dak boven het hoofd te hebben.”

“Dit gaat over het beëindigen van de schande dat in eender welke periode van één jaar grote bedrijven die miljarden dollars winst maken elke federale belasting waar mogelijk vermijden te betalen, omdat ze hun geld opeenstapelen³ op de Kaaiman Eilanden en andere belastingparadijzen.”

Nooit Donald Trump

“Deze campagne gaat ook over het verslagen van Donald Trump, de Republikeinse kandidaat voor president van de VS. Na eeuwenlang racisme, seksisme en discriminatie in al zijn vormen in ons land hebben we geen presidentskandidaat nodig die racisme als centraal element van zijn campagne heeft.”

“Wij kunnen geen president hebben die Mexicanen beledigt, Latino’s, moslims, vrouwen en Afrikaans-Amerikanen. We kunnen geen president hebben die temidden van zoveel welvaarts- en inkomensongelijkheid honderden miljarden dollars fiscale voordelen wil geven aan de superrijken. Wij kunnen geen president hebben die tegen alle wetenschappelijke bewijzen in gelooft dat klimaatverandering opgezet spel is.”

“De grote politieke opdracht waar we samen voor staan in de komende vijf maanden is er voor te zorgen dat Donald Trump wordt verslagen en zwaar wordt verslagen. Ik garandeer dat ik me hier zeer binnenkort volledig aan ga wijden.”

De Democratische Partij hevormen

“Donald Trump overwinnen kan echter niet onze enige doelstelling zijn. Wij moeten onze basisinitiatieven verderzetten om dat Amerika te creëren waarvan we weten dat we dat kunnen worden. Die energie moeten we naar de Democratische Nationale Conventie meenemen van 25 tot 28 juli in Philadelphia, waar we met meer dan 1900 delegates zullen samenkomen.”

“Ik had recent de gelegenheid om Clinton te spreken⁴. We bespraken de veelvuldige uitdagingen waar dit land en de Democratische Partij voor staan. Het is geen geheim dat Clinton en ik sterk van mening verschillen over een aantal uiterst belangrijke punten. Het is ook zo dat we over andere zaken gelijklopende ideeën hebben.”

“Ik kijk er naar uit in de komende weken de discussies tussen onze campagnes verder te zetten, om er zeker van te zijn dat uw stemmen worden gehoord, om er voor te zorgen dat de Democratische Partij de meest progressieve platformtekst in zijn geschiedenis goedkeurt en te garanderen dat de Democratische Partij effectief voor deze agenda gaat strijden.”

“Ik kijk er ook naar uit om met Clinton samen te werken aan de hervorming van de Democratische Partij, zodat het een partij wordt van werkende mensen, van jongeren en niet meer van rijke campagnefinanciers, die de ballen heeft om Wall Street aan te pakken, de geneesmiddelenindustrie, de industrie van de fossiele brandstoffen en de andere machtige belangengroepen die onze economisch en politiek leven zo zwaar domineren.”

Politieke eisen aan Hillary Clinton

“Zoals ik tijdens deze campagne voortdurend heb gezegd moet de Democratische Partij achter de verhoging van het federale (nationale) minimumuurloon van 15 dollar staan en moet ze miljoenen banen creëren om onze uiteenvallende infrastructuur te herstellen. Wij mogen niet langer toelaten dat vrouwen 79 dollarcent verdienen voor elke dollar die een man verdient. Wij moeten vechten voor gelijk loon voor gelijk werk.”

“Wij moeten er ook voor strijden dat vrouwen in dit land het recht verwerven om zelf hun lichamen te controleren. Wij moeten de rechten beschermen van onze homoseksuele broeders en zusters op gelijkheid voor het huwelijk in alle staten van Amerika.”

“De recente tragedie in Orlando, Florida, heeft kristalhelder gemaakt dat we de vrije verkoop van aanvalswapens moeten verbieden en de wettelijke omzeilingsmechanismen afschaffen om toch geweren te kunnen verkopen. We moeten de controles over de achtergrond van kandidaat-kopers verstrengen.”

“Wij moeten ook het Trans Pacific Partnership verslagen, de TPP⁵ en er voor zorgen dat vrijhandelsakkoorden geen meerderheid krijgen van een tam parlement (‘a lame duck session’ is het parlement dat nog zetelt na de verkiezing van de nieuwe president, in de periode dat de voorgaande president nog zetelt, van 8 november 2016 tot 20 januari 2017, wanneer de nieuwe president de eed aflegt). De TPP mag dan niet op de agenda van het parlement komen.”

Een nieuwe New Deal

“Wij moeten ons verzetten tegen alle pogingen om te snijden in de sociale zekerheid en in de toelagen voor senioren en andersvalide medeburgers. Wij moeten begrijpen dat de hebzucht en het roekeloos gedrag van Wall Street moet gestopt worden. Wij moeten een moderne versie van de Glass-Steagal Act⁶ invoeren en de grootste financiële instellingen opbreken in kleinere eenheden. Die zijn nu niet alleen ‘too big to fail’ (te groot om te mislukken) maar verhinderen ook dat er eerlijke concurrentie bestaat in de financiële markt, die zo nodig is voor een gezonde markt.”

“We moeten de klimaatverandering agressief aanpakken en ons energiesysteem transformeren, naar energie-efficiëntie en duurzame energie streven en een CO2-taks opleggen. Dat betekent ook dat we onze watervoorraden moeten beschermen door fracking te verbieden. Wij moeten terug concurrentieel worden in een globale economie door studie aan universiteiten en hogescholen terug gratis te maken en het probleem van studieleningen substantieel verminderen.”

“Wij moeten de rest van de geïndustrialiseerde wereld vervoegen en al onze burgers openbare gezondheidszorg aanbieden als een recht, niet als een privilege. Wij moeten ook de schande stopzetten van meer mensen in de gevangenis dan eender welk ander land ter wereld en een reële hervorming van ons rechtssysteem opleggen op federaal, (deel)staats- en lokaal niveau.”

Elf miljoen mensen zonder papieren legaliseren

“Wij moeten ook een alomvattende wetgeving stemmen voor immigratie en een wettelijke mogelijkheid voorzien om de nationaliteit te verwerven voor onze elf miljoen mensen zonder papieren. Wij moeten keihard gaan naar meer efficiëntie en minder verspilling in alle afdelingen van de overheidsdiensten, ook in het ministerie van defensie. Wij moeten er ook voor zorgen dat onze dappere jonge mannen en vrouwen in het leger niet in voortdurende oorlogen zonder einde worden gegooid in het Midden-Oosten of in andere oorlogen, die we niet zouden mogen voeren.”

“Deze politieke revolutie betekent veel meer dan vechten voor onze idealen en voor de Democratische Conventie en voor het verslagen van Donald Trump. Het betekent dat we op elk niveau blijven strijden om van dit land een natie te maken met economische, sociale, raciale en milieurechtvaardigheid.”

“Dit betekent ook dat we niet langer het feit kunnen negeren dat jammer genoeg de huidige leiding van de Democratische Partij zich heeft afgekeerd van tientallen staten en toeliet dat rechtse politici verkiezingen wonnen in bepaalde staten, zonder zo goed als geen politieke oppositie. Daar zijn een aantal van de armste staten bij.”

“De Democratische Partij moet een strategie hebben voor alle vijftig staten. Het kan best dat we morgen niet in elke staat winnen. We zullen echter nooit winnen tenzij we goede kandidaten rekruteren en organisaties ontwikkelen die effectief mededingen (voor verkiezingen in die staten). We moeten die staten meer middelen geven, die zo lang werden genegeerd.”

“Bovenal heeft de Democratische Partij leiders nodig die de deuren van de partij opengooien en jonge mensen en werkende mensen in eigen rangen verwelkomen. Dat is de energie die we nodig hebben om de Democratische Partij te hervormen, om de grote belangengroepen aan te pakken en ons land te veranderen.”

Lokaal politiek engagement

“We staan voor een koud en hard feit dat we moeten aanpakken. Sinds 2009 werden ongeveer 900 parlementaire zetels (in de deelstatenparlementen) verloren in staat na staat over heel het land. De Republikeinse Partij heeft nu een meerderheid in 31 deelstaatparlementen en heeft de gouverneurs van 23 staten. Dat is onaanvaardbaar.”

“Wat wij moeten doen is ons engageren op (deel)staats- en lokaal niveau in een inspanning zonder historisch precedent. Honderdduizenden vrijwilligers hebben ons geholpen het voorbije jaar geschiedenis te schrijven. Dit zijn mensen die zeer bezorgd zijn over de toekomst van ons land en hun eigen lokale gemeenschappen.”

“Wij hebben hen nu nodig om zich kandidaat te stellen voor schoolraden⁷, gemeenteraden, county commissions (een soort arrondissementsraden), ‘(deel)staatsparlementen en gouverneurs. De (deel)staats- en lokale instellingen vellen immers enorm belangrijke beleidsbeslissingen. We kunnen niet toelaten dat rechtse politici doorgaan met die te overheersen.”

“Ik hoop dat velen van u die dit deze avond bekijken bereid zijn om zich te engageren op deze niveau’s. Ga naar mijn website op www.berniesanders.com/win om meer te weten over hoe je effectief kandidaat kan zijn voor een overheidsinstelling of hoe je actief kan worden in lokale of (deel)staatspolitiek.”

“Ik ben er van overtuigd dat met ons enthousiasme onze campagne kan aantonen dat wij belangrijke aantallen functies kunnen veroveren als mensen bereid zijn om zich daar voor in te zetten. Ik hoop ook dat mensen zullen overwegen om zich kandidaat te stellen voor het federale Congres.”

“Wij hebben nieuw bloed nodig in het politiek systeem. U bent dat nieuw bloed.”

“Wanneer wij het hebben over de transformatie van Amerika, dan hebben wij het niet alleen over verkiezingen. Veel van mijn Republikeinse collega’s (in de federale Senaat) denken dat de overheid de vijand is, dat we zowat alle onderdelen van de overheid⁸ moeten kortwieken en privatiseren, zowel sociale zekerheid, Medicare (openbare gezondheidszorg voor all 65-plussers), de overheidsdienst voor oorlogsveteranen, het agentschap voor de bescherming van het leefmilieu, de post of openbaar onderwijs. Ik ben het daar grondig mee oneens.”

Openlijk pleidooi voor sterke openbare diensten

“In een beschaafde democratische maatschappij moet de overheid een enorm belangrijke rol spelen om ons allen te beschermen en onze plannen voor de toekomst. Om effectief en efficiënt te werken heeft onze overheid echter toegewijde mensen nodig uit alle lagen van de bevolking, mensen die toegewijd zijn aan openbare dienstverlening en die diensten op een kwalitatief hoogstaande manier kunnen aanbieden.”

“Wanneer wij het hebben over ‘Medicare for all’ (de uitbreiding van de huidige openbare gezondheidszorg voor alle 65-plussers naar alle leeftijden) en de noodzaak van kwaliteitsvolle gezondheidszorg voor iedereen, betekent het dat wij tientallen nieuwe dokters en verplegers nodig hebben, tandartsen, psychologen en ander medisch personeel die bereid zijn om hun praktijk uit te voeren in afgelegen of arme regio’s, waar de mensen vandaag geen toegang hebben tot gezondheidszorg. Wij hebben ook honderdduizenden kinderverzorgers nodig en leerkrachten, zodat onze jongeren de beste opvoeding ter wereld kunnen genieten.”

“Dit betekent ook dat, als wij de klimaatverandering willen aanpakken, onze energievoorziening omvormen weg van fossiele brandstoffen, wetenschappers en ingenieurs nodig hebben, ondernemers. Die moeten ons helpen om zonne-energie, windenergie, geothermische energie te ontwikkelen op een zo efficiënt mogelijke manier.”

“Wanneer wij onze infrastructuur willen heropbouwen hebben we miljoenen geschoolde en goed opgeleide bouwvakkers nodig. Als wij onze economie willen ontwikkelen en banen creëren moeten we talentrijke zakenmensen nodig die de producten kunnen leveren die we echt nodig hebben.”

“Wij hebben met andere woorden een nieuwe generatie mensen nodig die actief zijn in openbare dienst en die bereid zijn de Amerikaanse bevolking de levenskwaliteit te bieden die ze verdient.”

“Laat me besluiten met iedereen te bedanken die ons in deze campagne op allerlei manieren heeft geholpen. Wij zijn een lange en moeizame reis begonnen om Amerika te veranderen, een strijd die door zal gaan, morgen, volgende week, volgend jaar en in de toekomst.”

“Als ooit toekomstige historici terugkijken en beschrijven hoe ons land vooruitgang boekte in de strijd tegen de oligarchie en hoe een maatschappij werd gecreëerd die alle mensen vertegenwoordigt en niet slechts de enkelen, hoop ik dat zij zullen bemerken dat dit proces begon met de politieke revolutie van 2016.”

Bernie Sanders, 16 juli 2016

(intro, vertaling en voetnoten Lode Vanoost)

1   Donderdag 16 juni 2016 om 20.30 uur plaatselijke tijd (vrijdag 17 juni om 2.30 uur ‘s nachts Belgische tijd)

2    9,29 euro bruto betekent ongeveer 1600 euro bruto per maand voor een voltijdse baan, voor een persoon met een kind ten laste betekent dat ongeveer 1100 euro per maand

3   Sanders zegt ‘bigotry’, onvertaalbaar, oorspronkelijk een dialect woord van onduidelijke oorsprong. Het betekent tegelijk racisme, seksisme, intolerantie, fanatisme, sektarisme, bevooroordeeldheid in al zijn vormen.

4   Sanders spreekt haar aan als ‘secretary Clinton’. Een ‘secretary’ is wat wij een ‘minister’ noemen. In de VS is het de gewoonte een politicus aan te spreken met de hoogste functie die hij/zij bekleedt of heeft bekleed. Hillary Clinton was Secretary of State (minister van buitenlandse zaken) tijdens Obama’s eerste mandaat (2008-2012).

5   De TPP, het vrijhandelsakkoord van de VS en Canada met landen rond de Stille Oceaan, werd al ondertekend maar moet nog worden geratificeerd door de parlementen van de lidstaten. Het is de tegenhanger van de Transatlantic Trade and Investment Partnership TTIP van de VS met de EU, dat nog wordt onderhandeld met de Europese Commissie.

6   De Glass-Steagall Act van 1933, genoemd naar de twee parlementsleden die het voorstel indienden, na vijf voorstellen aan om de financiële sector te hervormen, waaronder de verplichtingen om aparte spaarbanken voor gewone spaarders op te richten, die zo gevrijwaard zijn van de gevaarlijke speculatieve acties van de investeringsbanken.

7   Schoolraden hebben veel grotere budgettaire en personeelsbevoegdheden dan hier.

8   Sanders zegt ‘government’ maar bedoelt wel degelijk de overheid, niet de ‘regering’. Amerikanen noemen de overheidsdiensten ‘government’. De regeringen van presidenten en gouverneurs noemen ze ‘administration’. Vraag me niet waarom. Het is gewoon zo.