Deze week werd het medialandschap overheerst door de politiek. Siegfried Bracke stopt met onmiddellijke ingang bij de VRT en gaat de Kamerlijst trekken bij N-VA, Rik Torfs stapt over naar de politiek en krijgt de tweede plaats op de Senaatslijst, Eva Brems gaat voor Groen! de Kamerlijst trekken in Leuven. Daarnaast was er ook nog het bericht dat twee Vlaamse ministers een prominente rol zullen spelen in de nakende verkiezingen. Ingrid Lieten, voor sp.a, trekt de Limburgse Kamerlijst en Geert Bourgeois trekt, voor N-VA, die van West-Vlaanderen. Naast deze weinig hoopvolle berichten kwam er gelukkig nog ander nieuws uit politiek journalistieke hoek. Ivan De Vadder, VRT-journalist en politiek analist, vraagt politieke eerlijkheid in zijn boek Pleidooi voor een eerlijke politiek. De boodschap is duidelijk en die moet verder verspreid worden.

De cumul

Een professor die naast zijn academische carrière ook nog een politiek mandaat er op na houdt, daar kan men zich vragen bij stellen. Van Johan Vande Lanotte, professor grondwettelijk recht en daarenboven nog eens senator, zou je als het ware denken dat de man over meerdere levens beschikt, daar hij de tijd vindt beide jobs met gedrevenheid uit te voeren. Vande Lanotte geldt als een respectabel man, politicus en intellectueel, maar het lijkt me toch vreemd dat iemand zo’n cumul kan en mag opnemen. Beide jobs zijn rijkelijk betaald, in vergelijking met de man in de straat. Natuurlijk heeft hij zijn strepen verdiend binnen zijn partij, de nationale politiek en de universitaire wereld, maar het staat buiten kijf dat zo’n dagtaak toch wel wat jammerlijk is, als men ziet welke ontplooiingsmogelijkheden iemand anders op het academische of politieke toneel zou kunnen hebben wanneer deze dit met volledige overgave en voltijds doet. Vande Lanotte hoeft zich niet geviseerd te voelen, men kan even goed Karel De Gucht, Boudewijn Bouckaert,… als voorbeeld nemen.

Een bekende kop

Vande Lanotte, De Gucht en Bouckaert hebben een (lange) politieke carrière achter de rug. Ze behoorden ooit tot de basis van hun partijen, wat van Bracke, Brems en Torfs niet kan gezegd worden. De drie laatstgenoemden komen vanuit het niets en krijgen zo een prominente en verkiesbare plaats op de verkiezingslijsten. Nooit eerder hebben ze zich volwaardig politiek geëngageerd, ze hebben nooit flyers, affiches e.d. uitgedeeld, nooit eerder hebben ze werk binnen een bepaalde partij verricht. Hoe kan de politieke wereld dit nu toelaten? Een bekende kop kan je ook creëren vanuit eigen partijrangen en hoeft niet per se binnengehaald te worden.

De ontgoocheling is in te beelden van de vele hardwerkende, naïeve, partijloyale mensen. Deze mensen die hopen op een verkiesbare plaats, voor zichzelf, een vriend of een familielid, in het heden of de toekomst, verliezen hun moed doordat hun partij plots aankomt draven met politieke maagden. De basis van een partij geeft zich jarenlang voor een partij. Diegene die zich engageren in de politiek, dragen een stempel met zich mee. Ze zijn voor de rest van hun leven sos, tsjeef of blauwe. Zonder dat ze het misschien beseffen, lopen ze hierdoor een aantal nadelen op. Ze verliezen bepaalde kansen in de samenleving, zoals de mogelijkheid om toegelaten te worden tot bepaalde jobs. Die risico’s heeft een politieke maagd niet moeten nemen.

Onzekerheid

De politiek is een onzekere stiel, je kan elk moment je job verliezen, als een regering valt. Sommige zeggen hun beroep als zelfstandige vaarwel of nemen loopbaanonderbreking als ze in de politiek gaan of een mandaat opnemen, met alle risico’s van dien. Dit kan men ‘de politiekers met een politiek hart’ noemen. Wie zijn werk uit idealisme doet, kan maar één job vervullen. Een idealist is iemand die zich dag en nacht inzet voor het doel dat hij wil bereiken. Mensen met verschillende idealen, dat is ongeloofwaardig. Je kan maar één werkelijk ideaal hebben sport, media, politiek,… .

Het is dus het één óf het ander. Mensen met een cumul zullen dit niet doen, omdat ze hierdoor een aantal kansen kunnen verliezen. Siegfried Bracke wordt 100% zeker verkozen. Veel nadeel en risico zal er dus voor hem niet zijn. Het zal zijn pensioen ten goede komen en bij de VRT was hij op de terugweg.  Mocht herverkiezing binnen vier jaar niet mogelijk zijn voor Bracke, dan is zijn broodje gebakken en kan hij toch met pensioen gaan. Zijn laatste jaren heeft hij dan goed overbrugd. Hoewel het voor Bracke onmogelijk is een dubbele functie op te nemen, zou hij dat, mits toelating, misschien wel overwogen hebben. Diezelfde onmogelijkheid die Siegfried heeft om een cumul op te nemen, zou iedereen moeten hebben.

Eigen vijver

De mensen van en voor het volk, onze volksvertegenwoordigers, verdienen zeer goed hun brood. Dit zorgt ervoor dat politici niet alleen uit idealisme handelen maar ook uit geldgewin. Men kan zich veel vragen stellen bij mensen, zoals Rik Torfs, die dus nog eens zoveel euro’s per maand zullen opstrijken! Rik Torfs heeft binnen zijn partij nog niets bewezen. In de academische wereld en in de media heeft hij zich wel al onderscheiden. Het zou veel beter zijn mochten de partijen uit hun eigen vijver vissen. Zo kan de partij de militanten een dienst bewijzen en de verdienstelijken onder hen belonen. Anderzijds is het zo dat iemand, die al jarenlang partijlid is en wat werk verricht achter de schermen, zijn beroepsgerichte kennis kan meenemen naar een politiek mandaat. Zo lijkt het me zeer boeiend om een Vande Lanotte of een De Gucht in het parlement te zien. Maar het was nog beter geweest, mochten ze hun andere (academische) carrière stopzetten en zich volledig richten op de politiek.

Verandering

Torfs, Bracke en Brems pleiten voor verandering. Dat is evident, maar zouden ze voor dezelfde verandering pleiten als de eerlijkheid waar Ivan De Vadder voor pleit in zijn boek Pleidooi voor een eerlijke politiek? Mocht dat het geval zijn, dan waren ze nooit opgekomen. Dan zouden ze al langer in de politiek gezeten hebben en zouden ze ook al eens aan een verkiezing hebben deelgenomen waarbij ze niet zouden verkozen zijn. Wat moet men nu in godsnaam denken van iemand als Bracke die met grote poeha verkondigt dat hij verontwaardigd is in de politiek en de boel zal veranderen, terwijl hij nog niets eens een partijkaart heeft!

Daarnaast kan één persoon geen verandering teweeg brengen, één partij kan ook geen verandering brengen, althans niet in de politiek ‘oneerlijke’ cultuur. Het zou belangrijk zijn dat er een ‘politieke code’ komt, waarbij er een aantal zaken op punt gesteld worden waaronder het toegeven van fouten. Het zou een droom zijn mocht er een (politieke) wereld bestaan waarbij fouten toegegeven worden, direct en zonder veel gezever. Het was schitterend dat Yves Leterme, een week geleden, toegaf fouten te hebben gemaakt. Jammer genoeg Yves, te laat! Het had veel vroeger moeten gebeuren.

Politici zouden direct hun fouten moeten kunnen toegeven, om er uit te leren en om snel verder te gaan. Een opiniestuk moet ook altijd bekritiseerd worden, indien dit niet het geval is, dan is het een slecht opiniestuk. Daarnaast is er nog de politieke hypocrisie rond Lieten en Bourgeois. Beide nemen ze de kiezer in het ootje! Ze trekken een lijst terwijl ze nooit hun mandaat zullen opnemen. Natuurlijk komt het hun partijen goed uit dat ze in pole-position staan. Het zijn kopmannen en stemkanonnen, maar wordt het niet eens tijd om dat opportunisme aan de kant te schuiven? Geef iemand eens een kans met een redelijk onbekende kop!

Oproep

Als afsluiter een oproep aan elke politicus. Indien u een politieke idealist bent, laat die cumul vallen. Indien u de politieke ethiek wil verbeteren, handel dan minder opportunistisch. Voor verandering pleiten is één ding, maar behoorlijk handelen is iets anders. Daarnaast is het belangrijk om eerlijke boodschappen naar de mensen te versturen. Wees rustig en bedachtzaam in welke boodschap u aan de kiezer meegeeft en schuif het opportunisme eens aan de kant.