Wie alle aspecten van de Turkse, Marokkaanse, de oosterse cultuur in Brussel wil zien, heeft veel dagen nodig. Maar wie in één dag van deze mengelmoes wil proeven, moet in de Brabantstraat in Schaarbeek zijn. Als enig permanent kosmopolitisch toevluchtsoord kan de Brabantstraat de vergelijking met de Zuidmarkt en de Molenbeekse Marché de Marrakech aan. Klanten uit België, Duitsland en Nederland vinden er de meest gevarieerde koopwaar zoals kleurrijke tegels, luchters en exotische snuisterijen. Schoenen koop je er vanaf vijf euro. Vooral de kleurrijke stoffen springen in het oog. Er worden danskostuums, gordijnen en stoelovertrekken van gemaakt. Er zijn genoeg cafés en eethuisjes, vaak met fastfood.
« De Brabantstraat is de enige winkelstraat die nog niet ten prooi is gevallen aan de eenheidsworst van de ketens. Dit essentieel stuk Brussels DNA mag niet verloren gaan. »
Le Marché d’Ali Baba is een sociale ruimte waar culturen elkaar ontmoeten en ondernemende winkeliers nog een betaalbare winkelruimte vinden. Het is de enige winkelstraat die nog niet ten prooi is gevallen aan de eenheidsworst van de winkelketens. Ze ademt een volkse sfeer uit. Niet iedereen heeft immers het geld voor Abercrombie & Fitch, en een op de twee Brusselse gezinnen heeft geen auto. In de Brabantstraat kom je gemakkelijk met het openbaar vervoer of te voet. De stadswijk is uitgegroeid tot een essentieel stuk DNA van Brussel. Dat mag niet verloren gaan.
De authentieke stad
Ondanks de internationale reputatie en de 7,4 miljoen bezoekers per jaar is de toekomst van de Brabantstraat onzeker. Consumenten worden veeleisend en lopen weg van de artificiële monocultuur van winkelcentra. Brussel speelt hierop in. Het verkeer op de Leuvensesteenweg moest plaats ruimen voor Walking Madou, de Sint-Katelijnekerk wordt een groente- en fruitmarkt en de Anderlechtse Slachthuizen de ‘Buik van Brussel’, de Louizalaan pakt foutparkeerders aan, de Kleerkopersstraat werd dit jaar volledig autovrij en de Anspachlaan zal binnenkort volgen. Deze laatste twee stootten in 2009 de Brabantstraat uit de top 3. Het is duidelijk: Brussel zit niet stil om zijn potentiële klanten te verleiden. Hoe zal de Brabantstraat uit deze ratrace komen? De Brabantstraat beschikt over troeven, maar kreunt tegelijkertijd onder haar eigen succes. Ten eerste is er een totaal gebrek aan visie op mobiliteit in de wijk. Dat blijkt uit de permanente autofile en aan de parkeerplaatsen langs beide kanten van de Brabantstraat. Fietsen is er onmogelijk, en een gepland Villo-station werd er ontmanteld nog voor het operationeel was. Ondanks de ideale ligging is de Brabantstraat slecht bereikbaar. Ten tweede neemt de auto meer dan 60% van de publieke ruimte in. Dat heeft een negatieve impact op de sfeer in de drukke handelsstraat. De mensenmassa wordt gedwongen te manoeuvreren op een benepen ruimte tussen geparkeerde auto’s en uitgestalde waar.
« Het autovrij maken van de Brabantstraat zou de winkelstraat leefbaar en beter bereikbaar maken en de Brabantwijk een enorme boost geven. Het luide protest van PicnicTheStreets in het centrum van de stad staat in contrast met de stilte van politici over de meest kosmopolitische winkelstraat van Brussel. 75% van de klanten en handelaars vraagt een autovrije Brabantstraat. »
De straat permanent autovrij maken zou de eerste cruciale stap zijn naar een oplossing. Op de jaarlijkse handelarendag gebeurt het al waardoor de straat opleeft. Zo’n ingreep vergt wat paaltjes, politieke moed en een slim mobiliteitsplan. Doorgaand verkeer hoort op de Kleine Ring. Vooral in het weekend staan ondergrondse parkeergarages van de kantoren in de Noordwijk leeg, terwijl auto’s toertjes maken in de wijk, op zoek naar een parkeerplaats in de Brabantstraat. Stel een beheerder aan en maak de garages toegankelijk. Naast laad- en loszones kan er geïnvesteerd worden in een laadkar die grote aankopen van de winkel naar de auto brengt. De uitgang van het Noordstation moet heringericht, een bushalte en een Villo-station gebouwd. Zodra het Rogierplein af is, kan de verbinding met de Nieuwstraat hersteld worden. De vrijgekomen ruimte komt de handelaars en klanten toe. Een volledige heraanleg is minder belangrijk dan investeringen in groen, verlichting, terrasjes en straatmeubilair. Ook etalages kunnen aantrekkelijker worden gemaakt door typische koopwaar achter in de winkel naar voren te halen. De Brusselaars koesteren hun exotische winkelstraat nog niet zoals de Turken hun ?stiklal Caddesi. In de meeste steden zijn autovrije winkelstraten een evidentie. Door de Brabantstraat autovrij te maken sluit Brussel zich aan bij de groten zoals Brick Lane in Londen. Naarmate het besef groeit dat deze gemeenteweg van grootstedelijk belang is, zal ook de trots van de handelaars en inwoners toenemen.
De Brabantstraat is een gemeenteweg en maakt deel uit van het lokale PS-sp.a-programma voor de gemeenteraadsverkiezingen. Een enquête uitgevoerd in de Brabantstraat vorige maand toont aan dat 3 op 4 handelaars en klanten een autovrije Brabantstraat zien zitten. Handelaars, klanten en bewoners lijken minder conservatief dan algemeen aangenomen.
NL-FR: checkthis.com/brabant
