Solidariteit of de markt

Dat pensioenen een deel van de sociale zekerheid zijn en door de staat moeten beheerd worden, werd het afgelopen weekend bij onze noorderburen weer maar eens bevestigd.

Ook in België gaan stemmen op om de tweede pijler voor iedereen toegankelijk te maken , een stem die steeds luider klink en rechtvaardig lijkt.

Inderdaad, vandaag is de tweede pijler slechts voor 50% van de werknemers toegankelijk en is hij discriminerend voor werknemers uit veelal kleine bedrijven. De eigenlijke discussie gaat hier niet over, maar over het feit dat we een deel van de pensioenen aan de markt overlaten.

De eerste pijler steunt op de solidariteit tussen de deelnemers, namelijk zij die werken ziin solidair met hen die hun loopbaan beëindigden. Dit ‘repartitiestelsel’ zorgt niet voor het opsparen van de gelden maar wel voor de herverdeling ervan.

De markt is geen sociale speler

De tweede pijler is een soort verzekeringsparen via beleggingsfondsen. De werkgever spaart voor u als individu, dit systeem heeft niks met solidariteit te maken en is zoals in Nederland aangetoond onderhevig aan de markt. De beheerders stellen vandaag dat de vergrijzing en het langere leven de oorzaak zijn voor de problemen en de hieruit volgende daling van de uitkeringen. Zij handelen net zoals de hospitalisatieverzekeraars die vergrijzing tien jaar geleden ook niet zagen aankomen.

Deze gebeurtenissen zijn weerom een pleidooi voor een sterke eerste pijler met het ambtenarenpensioen als ijkpunt. Deze pensioenen slagen er gedeeltelijk in om de opgebouwde levensstandaard te behouden.  Men zegt dat dit onbetaalbaar is. Dat is inderdaad zo, wanneer er louter uit arbeid gefinancierd wordt zal dat zo zijn. De loonkosten zouden dan zeker enorm stijgen.

Een alternatieve financiering ook via vermogens zou die stevige eerste pijler mogelijk maken, hiervoor is slechts vijf minuten politieke moed nodig.