Ik ben opgegroeid in 2050 Antwerpen, bracht een deel van mijn jeugd door aan de Chicagoblok, ook wel gekend als ‘den blok van vijfentwintig’. Diversiteit troef daar. Nooit stelde ik mij een vraag bij die mengelmoes, die wereld was voor mij normaal. Op 9 oktober 1988 veranderde die wereld echter. Het Vlaams Blok won 17.7% van de Antwerpse stemmen voor zich en kreeg in ruil tien zetels.
Het racisme had met het Vlaams Blok ook een gezicht gekregen in A, maar erger nog, mijn vrienden kregen die dag ook een ander gezicht aangemeten. Van de ene dag op de andere werden ook zij anders bekeken. Zij werden voortaan beoordeeld en veroordeeld, enkel omwille van hun kleur. Je voelde dat ook, waar je ook ging. Als vrienden onderling kregen wij daar ook regelmatig mee te maken, op straat en tijdens het uitgaan.
Een vakantiejob voor mij was veel makkelijker te krijgen dan voor hen. Nochtans hadden we dezelfde kwaliteiten en gebreken. De eerste perceptiemisvormingen ontsproten mee aan het racistisch discours dat toen ontstond. Als de vreemdeling niet werkte was hij een profiteur, werkte hij wel pakte hij onze jobs af. Dat zat er dus waarschijnlijk wel voor iets tussen als het over die ‘blanke’ vakantiejobs gaat. De perceptiemisvorming was een win-win situatie voor het racistische discours, probeer daar maar eens een menselijk antwoord tegenover te zetten dat het haalt binnen de discussie rond racisme.
Nu, 25 jaar later, stelt mevrouw Homans dat racisme niet meer het grote maatschappelijke probleem is. Ze koppelt er ook ineens een andere perceptiemisvorming aan vast. Het racisme bestaat nog wel maar is futiel, het grootste probleem is nu dat wij als blanke Vlaming teveel voor racist aanzien worden. Dat, mevrouw Homans, is omdat rechts nooit tegenwerk heeft geboden bij het discours van het Vlaams Belang en haar perceptiemisvormingen. Ook jullie bij de N-VA niet. Oogsten en zaaien noemt men dat.
Ik ben nu 42 jaar. Nog nooit ben ik tegenhouden door de politie waarbij ze spontaan mijn identiteitskaart vragen. Als ik op de tram stap zonder te betalen denken mensen spontaan: “Die zal wel een abo hebben.” Voor mijn gekleurde vrienden is het gedacht: “Weer ene die niet betalen wil.” Omwille van mijn kleur ben ik nooit de toegang geweigerd in een discotheek, laat staan dat ik minder kans maak op een job bij een interimkantoor.
Maar eerlijk is eerlijk, welke blanke kent dat wel, al die zaken? Wie werd er als blanke al eens echt gediscrimineerd enkel omwille van zijn, of haar, huidskleur? Langs de andere kant heb ik, net zoals mevrouw Homans, al regelmatig ruzie gemaakt op trein, bus en tram. Niet enkel met allochtonen, ook met autochtonen. Met de voeten op de stoelen, zoals in haar voorbeeld, dat gaat niet. Echter ben ik hiervoor nog nooit uitgescholden voor racist. Ik hoor het wel regelmatig zeggen: “Dan schijten ze je uit voor racist.” Maar in alle eerlijkheid, wie heeft dat al eens meegemaakt? Voor mij is dat ook gerommel in de marge. De centrale vraag in dit hele debat is: “Welke kansen werden je daardoor dan ontnomen?”
Mevrouw Homans stelt zelf dat beide voorkomen. Het zal wel dat mensen al eens te snel worden uitgemaakt voor racist, klootzak, idioot, fascist of linkse profiteur. Maar dat staat nog steeds in schril contrast met beroofd worden van je menselijkheid omwille van je kleur, geaardheid of geloofsovertuiging. Uitgescholden worden voor racist weegt mijn inziens hoegenaamd niet op tegen geen kansen krijgen in de maatschappij omwille van je kleur, geaardheid of geloofsovertuiging.
Vandaag laat mevrouw Homans in de Standaard weten dat ze geen woord zal terugnemen van wat ze heeft gezegd. Ze gaat er zelfs prat op dat zij verkondigt wat vele Vlamingen denken. Net dat stoort mij enorm aan mevrouw Homans en haar N-VA. De achterliggende gedachte gaat steeds weer richting zieltjes winnen voor de volgende verkiezingen. Hoe onmenselijk de insteek ook blijkbaar.
Want als beleidsmaker bestaat er niets lager dan stemmen winnen via mensen hun kleur, geaardheid of politieke overtuiging. Je moet als beleidsmaker altijd laten zien dat je staat voor die open gemeenschap waarin iedereen zijn plaats heeft. Je moet als beleidsmaker racisme altijd en overal scherp veroordelen. Wie dat niet doet versterkt het mensonwaardig gevoel en geeft voeding aan, vaak zelf gekweekte, perceptie misvormingen.
Als gemeenschap hebben wij jaren gestreden tegen racisme, hebben wij het altijd scherp veroordeeld. En je kan dat niet loslaten, je moet daar alle dagen tegen blijven strijden. Racisme is immers nooit verdwenen en zal ook nooit verdwijnen. Het sluimert al jaren in de krochten van A, zoekend om nieuw leven te worden ingeblazen.
En dat gebeurde afgelopen weekend. Mevrouw Homans heeft het racistisch gedachtegoed nieuw leven ingeblazen. Het wordt terug getolereerd. De reacties op verschillende fora liegen er niet om. Racisme is terug en het kent een nieuw gezicht. Als mensen verloren we gisteren nog maar eens van een gekweekte perceptiemisvorming.
U bent hoegenaamd niet bedankt, mevrouw Homans.
