Naar aanleiding van de nakende overheveling naar de gewesten van de regelgeving en bevoegdheden omtrent de rijopleiding, is de verwachting dat de volgende Vlaamse regering zich aan de zoveelste ‘herziening’ en aanpassing van onze rijbewijswetgeving zal wagen.

Mijn 20-jarige ervaring in het autorijschoolwezen als praktijklesgever in een grote autorijschool , waarvan drie jaar als technisch directeur, en zelfs enkele jaren als zelfstandige een afdeling uitbatende, heeft mij geleerd dat de professionele rijopleiding in ons land onnodig duur is. Daarom dat het grootste deel van de kandidaat autobestuurders hun heil zoekt in ‘amateuropleiding’, welke op rijtechnisch en reglementair vlak uiteraard veel minder garant staat voor een degelijke verkeersopleiding.

Beide opleidingsystemen hebben hun voordelen, nadelen en gebreken. Bij de professionele rijopleiding is ervaring opdoen en automatismen aankweken vrijwel onbetaalbaar, en de kans dat een occasionele begeleider verkeerde rijtechnieken en –gedrag aanleert, en het belang van bepaalde verkeersregels relativeert of er zelfs onwetend over is, is vrij groot.

De logica vertelt ons dat de professionele, rijtechnische en reglementaire scholing, dient samen te gaan met het, zowel begeleid, als zelfstandig routine aankwekend en ervaring opdoend oefenen. De vraag waarom de beleidsmakers die logica al niet lang in een verplichte regelgeving hebben vastgelegd genereert steevast een onbegrijpelijk antwoord.

Zoals de meeste rechtvaardigingen over mistoestanden die blijven bestaan om bepaald belangen te plezieren. Maar daar wil ik het nu niet over hebben. In de, nu reeds jaar en dag mogelijke, deels toegepaste methode om de basisvaardigheden in de rijschool aan te leren, en zich vervolgens verder met een begeleider te bekwamen, heeft voor velen weinig zin.

De oorspronkelijk aangeleerde goede rijtechnieken zijn na een beperkt aantal uren meestal nog veel te broos; en worden dikwijls in de kortste keren door een weliswaar ervaren, maar met slechte rijtechniek besmette begeleider, al dan niet bewust, afgeleerd.

Indertijd pakte ikzelf als rijinstructeur anders aan: Mijn leerlingen stelde ik voor om van in het begin, zowel de professionele lessen te volgen en zich tegelijk in ‘de vrije begeleiding’ in te schrijven, zodat zij hun rijopleiding volgens een aloude ‘klassieke leermethode’ konden volgen: Het aanleren in de school, en ‘thuis’ het ‘huiswerk maken en lessen leren’ (het aangeleerde inoefenen).

Zo leerde ik de leerlingen die daartoe bereid waren (en daar de mogelijkheid voor hadden), de eerste twee lesuren, in een vrijwel verkeersvrije omgeving, de basisvaardigheden van het sturen, vertrekken, versnellen, schakelen, vertragen en stoppen. Dat (en énkel dat) dienden zij dan buiten de rijschool, met hun begeleider, gedurende een door hen zelf te bepalen periode, in te oefenen. Als deze laatste dan vond dat een voldoende automatisme was aangekweekt, werd de volgende professionele les (de manoeuvers) aangevat, gevolgd door weer een ‘inoefenperiode’ met de begeleider.

Zo werden alle verdere facetten van de opleiding , (stads- druk- en snelwegverkeer, verkeersinzicht, enz, al dan niet met gewenste herhalingslessen, afgewerkt. Het resultaat was dat de kandidaat bestuurder, met een minimum aan professionele, dus betalende lesuren, zowel technisch als reglementair goed geschoold, en met een relatieve praktijkervaring op het rijexamen verscheen.

Eén en ander resulteerde ook dat mijn percentage geslaagden bij de eerste examendeelname bij de hoogste van de regio behoorden. In tegenstelling van wat men nu bij de opleiding (zowel in Rijschool als Vrije begeleiding)hoofdzakelijk beoogt, stoomde ik niet alleen mijn leerlingen klaar voor het rijexamen, maar ook voor hun deelname aan het verkeer daarna…) Hoe dan ook, een rijopleiding voor het rijbewijs ‘B’, zelfs in combinatie met het systeem ‘vrije opleiding’, is en blijft een kostelijke zaak, zeker voor gezinnen met meerdere kinderen.

Gek genoeg zou een professionele opleiding heel wat goedkoper kunnen indien men het oubollige systeem van rijscholen, die indertijd in functie van de toenmalige leervergunning, waarbij men automatisch na een jaar, of indien men 6 uur praktische rijles volgde,na zes maand, zonder praktijkexamen, een volwaardig rijbewijs verkreeg, zou afschaffen. In de plaats daarvan zou men beter de theorielesgeving over het verkeersreglement en –gedrag volledig in het normale onderwijs integreren, en de praktijklesgeving overlaten aan, ofwel zelfstandige, en/of in overheidsdienst individuele professionele autorijinstructeurs.

Tot heden mogen professionele autorij-praktijklesgevers enkel in dienst van een erkende autorijschool les geven. Ik maak mij sterk dat, indien (zoals dat o.a. in Nederland het geval is) zou toelaten dat zij eveneens als zelfstandig lesgever zouden mogen optreden, dat de prijs voor een uur rijles (56.5 euro)vrijwel gehalveerd kan worden (30 euro).

Beroepsbekwame lesgevers zouden met een minimum aan werkingskosten, en zonder onnodige investeringen, hun (aangepaste) privéwagen als leswagen kunnen gebruiken, en zelfs met de helft van de huidige lesprijs, aardig wat meer netto inkomen genereren dan dat met hun ondergewaardeerd loon van vandaag het geval is. Daarbij de mogelijkheid openlatend dat de kandidaat-bestuurder, eens voldoende voertuigbeheersing , zelf met eigen wagen les kan krijgen van de professionele begeleider, wat de prijs van een lesuur verder kan drukken.

Bovendien zou de vrije concurrentie tussen de lesgevers niet enkel de professionele opleiding veel goedkoper maken, maar vooral ook de gemiddelde kwaliteit van de lesgevers, en bijgevolg eveneens het resultaat ten goede komen. Een win-win situatie dus: Een (veel) goedkopere professionele rijopleiding, en dus meer beter opgeleide bestuurders in het verkeer. En dat is het toch wat wij willen?