In december 2012 werd het vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie, Colombia en Peru geratificeerd. Met een stemming van 486 stemmen voor, 147 tegen en 41 onthoudingen heeft het Europees Parlement het door sociale bewegingen fel omstreden akkoord goedgekeurd.

Voor het definitief in voege kan treden, moet het nog wel goed gekeurd geworden door alle lidstaten.Europese en Latijns-Amerikaanse vakbonden en sociale bewegingen (ngo’s, milieu-, boeren-, inheemse, mensenrechtenorganisaties, enz.) hebben gedurende de 4 jaar durende onderhandelingen de negatieve gevolgen van dit asymmetrisch akkoord proberen aan te tonen. “Dit is een akkoord tussen onevenwichtige partners. Wij kunnen niet concurreren met Europa, waar de technologie op alle gebieden veel verder staat dan hier. Dit akkoord zal nefast zijn voor de Colombiaanse bevolking”, zegt Aidé Moreno, Nationaal Secretaris Solidariteit en Mensenrechten bij fos-partner Fensuagro.

Zo zal de liberalisering van de financiële markten het witwassen van drugsgeld in de hand werken. Ook zal de liberalisering van agroproducten de Colombiaanse melkindustrie schaden. Bovendien zullen Europese bedrijven grote investeringen kunnen doen, zonder daarbij rekening te moeten houden met een kader dat het milieu beschermt. Dit is immers een akkoord dat gebaseerd is op een model van ontginning van grondstoffen.

Een bijkomende bezorgdheid is dat biobrandstoffen (op basis van suikerriet en Afrikaanse palm) een van de belangrijkste exportproducten zullen worden naar de EU. Het gaat om extensieve monoculturen die veel grond vragen. Deze 2 gewassen zijn daarom sterk gelinkt aan het gewapend conflict, de talrijke gewelddadige ontheemdingen en het gevaar voor de voedselzekerheid. Daarnaast is dit een sector waar de arbeidsrechten enorm te wensen over laten.

Daarnaast is er de grote problematiek van schending van de mensenrechten. Dit akkoord werd goedgekeurd, ondanks de talrijke rapporten die aantonen dat de mensenrechtensituatie in Colombia er niet op vooruitgegaan is ondanks het pro-mensenrechtendiscours van de huidige president Santos. Alleen al dit jaar (tot september) zijn er 235 gevallen van agressie tegen mensenrechtenactivisten opgetekend. De president wil bovendien een wet doorduwen om de militaire justitie uit te breiden. Dit zou mogelijk zorgen voor nog meer straffeloosheid in geval van misdaden begaan door de staat.

Dit is duidelijk een akkoord dat multinationals bevoorrecht en niet de bevolking.Toch gaan voorstaanders van dit akkoord er prat op dat het de situatie zal verbeteren, omdat het akkoord ook een mensenrechtenclausule bevat. Dit wil zeggen dat als de mensenrechten worden geschonden, het akkoord kan verbroken worden. Bovendien hebben beide overheden, op vraag van enkele parlementaire fracties, een Roadmap opgesteld waarin staat hoe men erop zal toezien dat het milieu en de mensen- en arbeidsrechten gerespecteerd worden. Het gaat echter alleen om engagementen die niet bindend zijn en dus geen enkele sanctie met zich mee kunnen brengen. De vraag die wij ons uiteraard meteen stellen: Als deze rechten nu al dagdagelijks worden geschonden, waarom dan een akkoord aangaan?

Dit alles doet enorme vragen rijzen over hoe deze goedkeuring te rijmen valt met de mensenrechtenprincipes waar de EU naar eigen zeggen voor staat en die ze hoort te promoten. De luide aanklacht van de civiele maatschappij in de vorm van duizenden brieven, e-mails, gesprekken, studies, getuigenissen, enz. lijkt in dovemans oren te zijn gevallen. Nochtans is de mobilisatie tegen een vrijhandelsakkoord zelden zo groot als nu geweest.

Maar we mogen de moed niet in de schoenen laten zakken. Dit ‘gemengd’ akkoord moet nu nog door alle lidstaten goedgekeurd worden, alvorens het definitief in voege kan treden. De actie zal zich nu dus verplaatsen van het Europese naar het nationale toneel. Het blijft echter afwachten wat de procedure zal zijn in België, maar we blijven gereed om de Belgische parlementairen ervan te overtuigen dat België geen medeplichtige mag worden. Een ja-stem zal immers het schadelijk beleid in deze landen legitimeren.

Wordt vervolgd.

Meer info: Neen tegen Vrijhandelsakkoord met Colombia en Peru
Meer info: fos en ABVV zeggen Neen tegen de Vrijhandelsakkoorden

01 februari 2013
Auteur: Paola Vallejo