Welkom op de blog van het programma ‘Het Vrije Vranke Woord en Poëzie’ op Radio 68, een wekelijkse uitzending waarin het geëngageerde woord centraal staat: het klassieke of 21ste-eeuwse linkse lied, protestsongs, commentaren, toespraken, debatten, vertellingen, poëzie. Zonder onderscheid van taal, genre, stijl of tijd.
Jan Vanriet: Leegstand
De schilder Jan Vanriet (°1948) noemt zichzelf graag een ‘literair schilder’ en terecht, hij is ook een dichter die meetelt. In ‘Leegstand’, zijn recentste bundel, staan mijmering, reflectie en melancholie centraal. Droefheid ook – een zekere tristesse – en soms ontgoocheling, maar geen verbittering of cynisme.
Die ‘leegstand’ slaat op onze samenleving. Wanneer Vanriet terugdenkt aan zijn Sturm und Drang – dat zijn dus de jaren zestig en zeventig -, dan ziet hij zoveel plannen en alternatieven die verloren gingen. Vanriet: “Ik spreek over verval; niet enkel over de dingen die fysisch verdwijnen, maar ook over illusies, over ideeën die je koesterde en nu in de verdringing zijn geraakt, ook over ideeën die fout bleken te zijn of het niet gehaald hebben. En dat resulteert vandaag de dag niet in een vrolijk klimaat. Daar ben ik dus mee bezig”.
VOLLE MAAN
Er was de volle maan,
we waren jong, dronken dubbele whisky,
rookten sigaren uit blauwe doosjes.
We liepen naast onze schoenen.
De wereld was van ons.
(…)
Er was muziek en volle maan.
De wereld was van ons.
“Ik ben in een rood nest opgegroeid met Brecht, met de strijdliederen die ik citeer. Ik sprak een tijd terug met György Konrád over hoe de idealen in het toenmalige Oostblok ontaardden en hoe het alternatief dat we er vandaag kennen er ook niet zo rooskleurig uit ziet”.
STRIJDLIED
Ernst Busch zingt,
een mens wil eten,
zingt Ernst Busch.
Gods geblaat
houdt zijn maag leeg.
Recht op kleren, zingt hij.
Recht op schoenen, zingt hij.
Geen laars in je gezicht […].
“Ik vraag me af, welke maatschappij geven wij door? Denk aan de oneerlijkheid, zoals het geknoei met voedsel. De verkoop van foute producten, inclusief de politiek als fout product. Dat is de rode draad, daar schrijf ik over en dat is allemaal niet zo vrolijk. Ik merk het ook in mijn beeldend werk, die luchtigheid van vijfentwintig jaar geleden ben ik kwijt”.
TE MISSEN
Ik luister tussen de regels,
ik luister hoe zijn stem
de schade opmeet,
de slag van vele jaren,
het zog van onvoltallige levens,
de nieuwe wiskunde van nachtmerries,
de som van geloofsafval, van nooddruft.
Dat het allemaal zo kon gebeuren […].
Eddy Bonte
De citaten in deze blog komen uit een gesprek van Eddy Bonte met Jan Vanriet ter gelegenheid van de voorstelling van “Leegstand” in het Poëziecentrum, Gent. Meer info op www.janvanriet.com.
In de Radio 68-uitzending van ?’Het Vrije Vranke Woord en Poëzie’ op 22,23 en 24 december leest Jan Vanriet voor uit ‘Leegstand’ en geeft commentaar, met begeleidingsmuziek van The Beatles, The Byrds, Leonard Cohen, Hans Eisler, Brecht & Weil, J.S. Bach, Gil Scott-Heron, enz.
Jan Vanriet: ‘Leegstand’, De Bezige Bij, Antwerpen.
‘Het Vrije Vranke Woord en Poëzie’ wordt uitgezonden elke zondag om 16.00u. Herhaling elke zondag om 21.00u, elke maandag en dinsdag om 16.00u. Het programma ‘My Generation’ start om 12.00u.
Radio 68 is een niet-commerciële en onafhankelijke internetradio die opkomt voor bepaalde types muziek en woord die je zelden of nooit hoort in een samenleving waar enkel geld en glitter telt. Radio 68 wil ook de herinnering levend houden en focust daarom op zeldzame, vergeten, over het hoofd geziene, onterecht opzijgeschoven, niet-commerciële en door de media verbannen artiesten, genres en muziekjes.
