Naar aanleiding van 10 jaar euthanasiewetgeving, trekt het debat over de uitbreiding naar ‘kinderen, personen met een zware handicap en dementerenden –wilsonbekwamen- ‘ weer aan. Vanuit ‘onze’ persoonlijke ervaring, wil ik politici en wetgevers uitnodigen, van dit debat niet zomaar een kille, zakelijke en politieke discussie te maken. Ook ‘gevoelsmatige argumenten’ kunnen mijn inziens een meerwaarde betekenen.
OP 7 mei, zal het 6 jaar geleden zijn dat mijn echtgenote is gestorven. De dag en het uur waarop hadden wij zelf gekozen. Er werd bij haar euthanasie toegepast. De wil dat dit zou gebeuren had zij kort na de diagnose ook uitdrukkelijk gevat in een wilsbeschikking. Maar, A.L.S. is een steeds voortschrijdende verlammingsziekte. Toen het eenmaal zo ver was, dat Jeke haar wilsbeschikking –euthanasie- wou laten uitvoeren, was zij evenwel ‘fysiek’ niet meer bij machte om de procedure in werking te stellen. Zij kon al een hele tijd niet meer praten en het intikken op een ‘mini PC’ kon nog maar zeer moeizaam. Zo moeizaam zelfs dat ik of een andere persoon daarbij haar hand diende te ‘richten’. Concreet betekende dit, dat ikzelf –op haar aangeven, want haar geest is tot op haar allerlaatste levensmoment, 100% lucide gebleven- de nodige stappen moest zetten. Ik heb dit -zonder in gewetensproblemen te komen- kunnen en willen doen, vermits we met mekaar vooraf goede afspraken hebben kunnen maken èn omdat zij die wil tot euthanasie ook uitdrukkelijk had vastgelegd. Een ander –belangrijk element- was het gegeven dat we met mekaar een sterke en liefdevolle band hadden en bovendien ook de zorg die zij nodig had, met de nodige liefde voor mekaar hebben kunnen/willen geven. Vanuit deze persoonlijke ervaring heb ik het gevoel dat euthanasie zonder het bestaan van deze ‘omkaderende voorwaarden’ bij vele mensen kan leiden tot een gewetensconflict.
Enkele jaren geleden (2008) reeds heb ik ‘ons verhaal’ op papier gezet. Je kan het hier lezen als je dat wil.
In juni 2004 werd bij mijn (op 7/5/2006 overleden) echtgenote, de ziekte A.L.S. vastgesteld Amyotrofe laterale sclerose. Een vernietigende spierziekte die (kan) leiden tot volledige verlamming. Een snelle degeneratieve aandoening die -in ons geval- niet behandelaar is en niet te genezen valt.
Mijn echtgenote wenste van bij de diagnosestelling dat zij ‘niet tot het bittere einde’ zou moeten gaan en drukte de wens uit om, zodra zij hiervoor het ogenblik gekomen achtte, euthanasie toe te (laten)passen.
Na bespreking met de behandelende arts(en) werden de nodige formulieren daartoe ook ingevuld.
Al snel kon mijn vrouw niet meer spreken en zetten zich de eerste verlammingsverschijnselen in. Na enkele maanden kon ze niet meer fietsen of een auto besturen. Langzaamaan werd ook het stappen steeds moeilijker en werd een rollator aangeschaft. De ‘aftakeling’ ging zo snel dat ook een roelstoel diende te worden aangeschaft. Ook bij haar persoonlijke hygiëne had ze al snel hulp nodig.
Meer en meer werd niet alleen zijzelf, maar ook ons ganse gezin, door deze ziekte gegijzeld. Vanaf half 2005 was er dan ook zo goed als ‘permanente aanwezigheid/hulp’ vereist. Dank zij de fantastische inzet van ondermeer famillie en buur, is zij tot bij haar overlijden thuis kunnen blijven en werd haar alle hulp en ondersteuning geboden die nodig was. Begin 2006 diende ze een maagsonde te laten plaatsen. Eten/drinken was immers zo goed als onmogelijk geworden. Ze beschouwde dit zowat als het einde van de ‘levensgeneugten’. Enkele maanden later drukte ze dan ook -opnieuw- de uitdrukkelijke wens uit, dat euthanasie zou worden toegepast.
De nodige afspraken werden gemaakt met de huisarts.
Aanvankelijk dachten we, dat de reeds in 2004 ingevulde wilsuitdrukking, voldoende was.
De procedure schrijft echter voor dat het om een ‘herhaalde vraag’ moet gaan. Hoe moeilijk dit voor haar ook was (spreken kon reeds lang niet meer, het gebruik van een ‘hulpmiddel’, een lightwriter, kon nog maar zeer moeizaam) zij diende haar vraag dus enkele keren te herhalen. Bovendien kwam er een ‘neutrale’ arts bij te pas die haar eveneens moest ondervragen over haar wil tot euthanasie. Deze arts diende tevens advies te geven aan de arts die de euthaniasie zou uitvoeren.
Uiteindelijk werd bij haar -bij volle bewustzijn, want alhoewel haar lichaam was afgetakeld is haar geest tot op de alerlaatste seconde intact gebleven, op 7/5/2006 euthanasie toegepast.
Tot op vandaag ben ik overtuigd dat de te volgen procedure een goede procedure is. Het geeft garanties aan de patiënt en aan zijn of haar omgeving dat euthanasie niet ‘zo maar’ op eenvoudig verzoek, kan worden toegepast. Het moet gaan over een bewuste en herhaalde vraag. Met daarbij het advies van een andere arts en de melding aan betreffende commissie.
Indien bij deze commissie twijfel zou bestaan over de gegrondheid van de vraag en/of de gevolgde procedure, maken deze het dossier onmiddellijk over aan het parket !
Eerder stelde ik al, dat de ziekte ALS, mijn vrouwtje en haar gezin/omgeving ‘gijzelde’. In dergelijke situatie is euthanasie dan ook méér dan een daad van levensbeëindiging. Ik ben en blijf de overtuiging toegedaan dat het, vanwege mijn vrouw, ook een daad van liefde was. Liefde voor haar man, zoon, famillie en omgeving. Meer dan wie ook besefte ze dat haar situatie uitzichtloos was en daardoor ook die van ons. Een gezonde geest, welke gevangen zat in een steeds zieker wordend lichaam.
–
In ons geval is euthanasie geen ‘kil dossier dat op de tafel van de regeringsonderhandelingen moet komen’. Zeer bewust heeft mijn vrouwtje gekozen voor een zeer moedige, maar vooral liefdevolle beslissing.
Dré Wolput – Turnhout
5 mei 2012
0475/204430
