De grote discussie over inspraak in Leuven
Leuven, Gemeenteraadsverkiezingen 2012 -

De grote discussie over inspraak in Leuven

dinsdag 9 oktober 2012 00:50
Spread the love

Net als bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen zetten de oppositiepartijen weer volop in op het thema inspraak. N-VA-lijsttrekker Danny Pieters maakte al een jaar voor de verkiezingen duidelijk dat zijn partij onder geen beding in een bestuur wil treden met “alleenheerser” Louis Tobback. Het veto geldt overigens alleen voor Louis Tobback en niet diens partij, al maakt dat in de praktijk natuurlijk geen verschil. “Leuven heeft een zeer mondige bevolking maar komt niet tot inspraak omwille van een burgemeester die zegt dat niemand hem moet zeggen wat Leuven nodig heeft. Dit is niet het soort burgemeester waar N-VA voor staat”, aldus Danny Pieters in het verkiezingsprogramma van de N-VA. Ook Rik Daems (Leuven+Open Vld) liet al op zijn eerste persconferentie optekenen dat de Leuvenaar overduidelijk vindt “ dat hij onvoldoende inspraak heeft”.

“De weigering om burgers te betrekken bij het beleid is een gemiste kans. Voor ons is het betrekken van de bevolking een middel om het beste in onze stad naar boven te brengen”, aldus de liberale partij in haar kiesprogramma. In haar verkiezingsprogramma pleit Groen voor een bijsturing van de bestaande inspraakprocessen “zodat burgers vanaf het begin van een besluitvormingstraject betrokken worden en niet enkel aan het einde”. Ook coalitiepartner CD&V pleit in haar programma “voor een nieuwe invulling van leiderschap waarbij beleid wordt gemaakt door middel van een levendige dialoog met de Leuvenaars”. In het kiesprogramma van de sp.a komt het woord inspraak niet voor. Wel wordt gesteld “dat er grote kansen liggen in het bundelen van onze krachten”. “Duizenden verschillende bouwstenen, duizenden diverse mensen kunnen samen de fundamenten leggen voor de stevigste gemeenschap ooit”.

Wie de politiek in Leuven al een tijd volgt heeft ongetwijfeld “een déjà vu”-gevoel want ook bij de vorige kiescampagnes probeerden de oppositiepartijen en drukkingsgroepen dit thema met alle mogelijke middelen bovenaan op de politieke agenda te krijgen. Het stadsbestuur bleek niet ongevoelig voor die kritiek en beloofde in 2001 dat het meer het accent zou gaan leggen “op het bevorderen van het samenhorigheidsgevoel en minder op openbare werken”. De financiële en logistieke steun aan buurtcomités zou worden uitgebreid teneinde initiatieven van burgers aan te moedigen. I

n het beleidsprogramma 2007-2012 deed het nieuwe stadsbestuur opnieuw de expliciete belofte “dat de stad de participatie en inspraak van de bevolking zou vergroten door regelmatig in gesprek treden met de deelgemeenten en wijken”. Het stadsbestuur wou op die manier tevens een vervolg breien aan de infovergaderingen die tijdens de vorige legislatuur in verschillende stadswijken georganiseerd werden over het Leuvense ruimtelijk structuurplan. Bij openbare werken zou men de omwonenden en ontwerpers in een vroege fase gaan samenbrengen “zodat de participatie in de plannen gemaximaliseerd zou kunnen worden”. “Deze procedure wordt opgenomen in de bestekken”, aldus het beleidsplan.

In bijgevoegd feitenrelaas vindt U een reeks kritische uitspraken vanwege buurt- en actiecomités over het gebrek aan inspraak bij grote projecten zoals de Janseniussite, de Vaartkom, de plannen van de KU Leuven voor de Kartuizersite, invulling van de Acco-site aan de Kaboutermansstraat, bij heraanleg van straten zoals de Gemeentestraat en Geldenaaksebaan, bij beslissingen zoals de naamsverandering van het Fochplein tot Rector De Somerplein…

Uit andere getuigenissen blijkt echter ook dat de stad bij een aantal projecten wel degelijk een vorm van inspraak organiseerde of daartoe pogingen ondernam zoals bijvoorbeeld bij de heraanleg van straten zoals Ravenstraat en Wakkerzeelsebaan, bij het door een extern bureau begeleide “participatieproject” voor de uitwerking van de plannen voor het Belle Vue-park langs de Martelarenlaan en de aanleg van een fietspad onder de Tiensesteenweg richting Abdij van Park, bij de herinrichting van speelpleinen zoals aan de Sint-Lambertuskerk in Heverlee en vooral bij het project “Leuven Overmorgen” waarmee de stad de Leuvenaar warm wou maken voor de klimaatproblematiek en waaraan honderden hun medewerking hebben verleend. Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog andere inspraakfora zoals de sociale stadsgesprekken, de stedelijke adviesraden en diverse instanties zoals het Netwerk Duurzaam Leuven waar toch ook heel wat groepen en personen bij betrokken zijn. Dat is ook het geval bij de opmaak van het actieplan om in 2030 klimaatneutraal te worden.

Wat denkt de Leuvenaar er zelf van? Volgens de Stadsmonitor 2011 vindt slechts 27,5 procent van de Leuvenaars dat hij voldoende geconsulteerd wordt door het stadsbestuur. Dit lage cijfer brokkelt overigens alsmaar af. In 2004 was dat nog 29 procent en in 2008 28,3 procent. Leuven doet het op dat vlak slechter dan gemiddeld in de centrumsteden (31,8 procent). Enkel Aalst (19,4 procent), Turnhout (21,7 procent) en Antwerpen (25 procent) scoren nog slechter. Leuvenaars zijn nochtans meer politiek of maatschappelijk actief dan gemiddeld in centrumsteden (38 versus 35 procent). 41 procent van de Leuvenaars was in 2011 zelfs bereid om mee te praten over het beleid in de stad (39,6 procent in centrumsteden ).

Dit percentage  ligt evenwel opvallend lager dan in 2008, toen nog 49,1 procent hiertoe bereid was. Ook het percentage Leuvenaars dat het afgelopen jaar actief was om iets in de buurt of in de stad te verbeteren verminderde in de periode 2008-2011 van 16,3 tot 14,6 procent, net als het percentage dat politiek actief is (een afname van 9,7 tot 6,9 procent). 43,6 procent had in 2011 vertrouwen in het stadsbestuur tegenover 44,1 procent in 2008. Beide percentage zijn telkens veel hoger dan gemiddeld in de centrumsteden (32,3 procent in 2011 en 34,6 procent in 2008). Het percentage Leuvenaars dat tevreden is over de verspreiding van informatie over de activiteiten, dienstverlening, initiatieven en beslissingen steeg in de periode 2008-2011 van 58,5 tot 65 procent. In een onderzoek naar de dienstverlening van gemeenteadministraties (informatie, openingsuren…), dat Test-Aankoop in haar magazine van september 2010 publiceerde, kreeg Leuven overigens de score “goed” mee.

(p.s. Dit zijn tekstfragmenten uit het boek “Leuven zoals het is. Aan vooravond verkiezingen 2012” van journalist Luc Vanheerentals – voor meer inlichtingen: luc.vanheerentals@telenet)

take down
the paywall
steun ons nu!