>> Link naar de oorspronkelijke brief

Geachte heer Roskams,

om meteen met de deur in huis te vallen: ik ben Stijn Corthals, ACV-er. Zo, het is eruit. U weet meteen wie ik ben en vooral, waar ik voor sta. En ik voelde me door uw schrijven aan Rudy De Leeuw als syndicalist ook een beetje aangesproken. Naar uw achtergrond als liberaal heb ik even moeten zoeken. Dat stond niet in uw schrijven en werd ook in de VRT-berichtgeving rond uw zogenaamd succesvolle Facebook pagina niet vermeld. Toch een kwakkel van het Journaal lijkt me. Hebt u al ooit een bijdrage van een vakbondsafgevaardigde niet weten kaderen met zijn of haar achtergrond? Ik denk het niet. Gebrek aan research of gebrek aan deontologie, wie zal het zeggen?

Maar ter zake. Wat me in de eerste plaats stoort aan uw brief en brieven zoals de uwe, is dat u pretendeert te spreken namens DE studenten, namens een hele generatie. Oké, niet een hele generatie, zegt u zelf, maar toch een grote groep mensen. In de rest van het artikel gaat het over ‘we’, ‘ons’, ‘onze’, ‘onze generatie’, … Wat is er mis met de ‘ik’-vorm? Het uiten van een persoonlijke mening? Ik vind uw aanpak persoonlijk moreel verwerpelijk, eens te meer omdat u zich in uw brief niet openlijk uit als liberaal. Om al meteen enkele reacties in de kiem te smoren: ik beweer in deze reactie niet te spreken in iemand anders naam, enkel in mijn eigen naam. En ik pretendeer de waarheid niet in pacht te hebben. Dit is mijn persoonlijke mening, gevormd met de kennis die ik reeds bezat en opdeed door mij te informeren, te lezen, luisteren, leren, open te staan voor andere meningen en argumenten en zodoende mijn eigen mening te vormen. Een momentopname dus, vatbaar voor wijziging.

Ik heb niet de intentie in te gaan op de volledige inhoud van uw brief, dat zou ons te ver leiden. Enkele dingen sprongen er echter uit en hebben misschien wat verduidelijking of nuance nodig. Ik moet u zelfs hier en daar gelijk geven.

Zo geeft u terecht aan dat er knopen moeten worden doorgehakt. Ik kan u verzekeren dat ook de vakbonden daarvan overtuigd zijn. Bij mijn weten werd er nooit onder stoelen of banken gestoken dat er zal moeten worden bespaard, en veel ook. Bij mijn weten werd zelfs nooit ontkend dat we langer/anders/efficiënter zouden moeten gaan werken met zijn allen. Het is dus fout te stellen dat de vakbonden hier blind voor waren en bleven vastklampen aan de verworven rechten. Ook daar klinkt de roep naar verandering, anders en beter.

Wat de vakbonden, en bij uitbreiding heel wat andere verontwaardigde burgers, blijven aankaarten, is de onrechtvaardige verdeling van de lasten. Het zijn weer maar eens (vooral, niet exclusief) de werknemers, werkzoekenden, zieken, kleine zelfstandigen, … die moeten inleveren. Zijn er dan geen alternatieven? Ook die hebben de vakbonden al heel lang klaarliggen. Maar als niemand de tijd neemt om ernaar te luisteren en zich verschuilt achter clichés en drogredenen, dan is het moeilijk die alternatieven naar voor te schuiven. Je kan ze lezen op sites als www.dealternatieven.be en www.hetgrotegeld.be. Interessant leesvoer.

Daarnaast klagen de vakbonden aan dat er een hele resem maatregelen genomen worden om mensen langer te laten werken, jongeren aan te moedigen niet te lang te wachten vooraleer te beginnen werken, uitkeringen drastisch te beperken, tot zelfs onder de Europese armoedenorm, … Maar daar staan geen concrete maatregelen tegenover om bijvoorbeeld jongeren snel aan werk te helpen of oudere werknemers waardig op de arbeidsmarkt te houden. Ik vrees dat we, met wat er nu voorligt, afstevenen op een sociaal bloedbad. We verschuiven problemen van de ene tak van de sociale zekerheid naar de andere, werken als maatschappij structureel armoede in de hand.

Ik ben de eerste om te beweren dat vakbonden stroef communiceren. Dat kan de indruk wekken dat ze zijn blijven hangen in het verleden, niet langer representatief zijn, enkel een verouderde groep vertegenwoordigen en zich ingraven om hun verworven rechten en politieke verworvenheden halsstarrig te verdedigen. Niets is minder waar. De representativiteit van de vakbonden kan perfect afgemeten worden aan hun grote ledenaantal. Een niet te verwaarlozen draagvlak. Leden die een keuze hebben om zich al dan niet aan te sluiten bij verschillende vakbonden. Ouderen maar vooral ook heel veel jongeren die gelukkig ook hun stem hoe langer hoe meer laten horen.

Er zal nog veel water naar de zee vloeien vooraleer de vakbonden hun logge structuren en communicatie van zich kunnen afwerpen, maar dat doet niets af aan de boodschap die ze brengen. Jammer genoeg wordt die boodschap vaak ondergesneeuwd door de vele ongefundeerde aanvallen op het principe ‘vakbond’ of het benadrukken van het oubollige karakter ervan. Werk aan de winkel voor de vakbonden, maar ook voor de opiniemakers, media, overheid, … En inderdaad, de vakbonden zitten mee aan heel veel onderhandelingstafels. Maar vermeld er dan ook bij dat ook de andere sociale partners aan diezelfde tafels zitten. Yin en Yang.

Uw ietwat naïeve bewering in verband met de mistige informatie rond de stakerskassen was ook nogal misplaatst. Stel u een wereld voor waarin werkgevers en overheden perfect wisten hoeveel geld de vakbonden nog achter de hand hadden. Met andere woorden, hoeveel dagen zij het nog konden uitzingen in hun sociale strijd. Even op de tanden bijten tot de kassen leeg zijn en de heren van stand kunnen hun zinnen vrijelijk botvieren op de geslagen werknemers. In zo’n wereld wil ik niet leven.

U haalt onder meer Duitsland aan als voorbeeldland. Weet dat Duitsland met hun dumpinglonen structureel armoede onder werkende mensen in de hand werkt. En dat een recente studie van de Internationale Arbeidsorganisatie het Duitse economische beleid laakt als medeverantwoordelijke voor de Europese crisis. Om nog te zwijgen van uw verwijzingen naar Zuid-Amerikaanse net-niet-dictaturen en andere landen die ons allerminst tot voorbeeld zouden mogen strekken.

En dan uw aanval op de index, nog zo’n neoliberaal strijdpunt. Er wordt mist gespuid door te beweren dat de index om loonsverhogingen gaat. De – al sterk afgebouwde – index gaat over een vrijwaring van koopkracht, niet meer en niet minder. Een koopkracht die maakt dat gewone mensen nog altijd hun levensstandaard op peil kunnen houden, producten kunnen kopen bij kleine zelfstandigen en bedrijven, investeren, beleggen, sparen, …

Voor alle duidelijkheid. Ook ik pleit voor transparantie en controle. Alles kan beter, ook bij vakbonden. Maar evenzeer bij politici, banken, financiële instellingen, zelfstandigen, bedrijven, … Iedereen gelijk voor de wet. En de sterkste schouders de zwaarste last.

Ik daag u uit eens af te dalen uit uw ivoren, hoog opgeleide toren en eens te gaan praten met mensen op de werkvloer, in de ziekenhuizen, in de zorgsector, in de werkloosheidsbureaus, in de ocmw’s, … Let wel op dat de rauwe realiteit u niet omverblaast.

Vastklampen aan het verleden is inderdaad niet positief. Maar lessen trekken uit dat verleden is dat wel, en dat gebeurt jammer genoeg niet. De crisis en zijn veroorzakers worden bestendigd, de gevolgen ervan verhaald op die klassen in onze maatschappij die het al moeilijk hebben om het hoofd boven water te houden. Ondertussen worden werkenden tegen werkzoekenden uitgespeeld, loontrekkenden tegen zelfstandigen, jongeren tegen ouderen. Terwijl we er allemaal even slecht voor staan en maar beter aan hetzelfde zeel zouden trekken. Daarom kom ik op straat. Daarom staak ik. Misschien niet het juiste middel maar misschien wel het enige om duidelijk te maken dat ik me verontwaardig, dat ik niet pik wat er aan het gebeuren is, dat ik een betere wereld wil dan die waar we nu op af stevenen.

Met vriendelijke groeten,

Stijn Corthals