Het pensioendebat (3): Hoezo, onze pensioenen zijn onbetaalbaar?
ABVV, Pensioendebat -

Het pensioendebat (3): Hoezo, onze pensioenen zijn onbetaalbaar?

vrijdag 3 augustus 2012 13:19
Spread the love

Hebt u ze ook al gezien, die reuzengrote affiche waarmee banken en verzekeringsmaatschappijen ons hun pensioenspaarplannen trachten te verkopen? We kunnen maar beter niet dralen, willen we nog waardig kunnen leven met ons pensioen… Dat onze pensioenen niet betaalbaar zouden zijn is onjuist. Meer nog: waarom zouden hogere pensioenen niet mogelijk zijn?

De Europese Commissie, en nu ook de Europese Raad, herhaalt het keer op keer: we moeten onze pensioenen laten evolueren in functie van de levensverwachting. Rechtse (maar ook minder rechtse) economisten maken er ons vaak attent op. “De pensioenen zijn niet langer betaalbaar. We moeten nu ingrijpen.”

Deze boodschap krijgen we al jaren ingepeperd. We zouden ons bijna schuldig voelen en met hangende pootjes een stuk teruggeven. Nochtans…

Langer leven

Er is de vergrijzing. Dat klopt! Gelukkig maar.

We hebben het geluk langer te leven. Moeten we daarom onze pensioenen koppelen aan de levensverwachting en zo dus een stuk inleveren, zoals Europa ons voorschotelt?

Laat het nu net het statistisch bureau van datzelfde Europa zijn dat enkele maanden geleden aantoonde dat we wel langer, maar niet noodzakelijk langer in gezonde jaren leven. De jaren die we er bijgewonnen hebben, blijken jaren in slechte gezondheid te zijn. Ook scholing speelt een rol. Laaggeschoolden tellen liefst 18 gezonde jaren minder dan hooggeschoolden.

Hoe willen de Europese beleidsmakers daarmee rekening houden? Ook de discussie over langer werken schenkt hieraan onvoldoende aandacht.

Langer werken?

De toegangsvoorwaarden voor het brugpensioen (of de nieuwe stigmatiserende term: ‘werkloosheid met bedrijfstoeslag’) verstrengen, lijkt de mirakeloplossing te zijn voor alle financieringsproblemen!

Laat ouderen langer werken… Tuurlijk: sluit de fabrieken, gooi de werknemers op straat en neem ze dan hun uitkering af (waar ze jarenlang sociale bijdragen voor betaalden) omdat ze geen werk vinden!

Dit soort politiek is een ontwikkeld land niet waardig. En toch is het al jaren het thema.

Brugpensioen te duur?

Een werknemer op brugpensioen is volgens velen te duur. Nochtans klopt die stelling niet, zeker niet voor wat de overheidsfinanciën betreft.

De uitkering voor een bruggepensioneerde wordt deels door de werkgever gefinancierd. Er worden bovendien sociale bijdragen betaald, die terugvloeien naar de sociale zekerheidskas.

Door het brugpensioen in te perken of af te schaffen, krijgen de werkgevers dus de kans om hun oudere werknemers te ontslaan, zonder enige kost. Ze komen vervolgens in de werkloosheid of invaliditeit terecht, wat de overheid meer kost!

Waar zijn de woekerwinsten naartoe?

Er zijn de financieringsproblemen. Iedereen moet inleveren, zo klinkt het. Ik groeide nochtans op met de wijsheid dat wie zich verbrandt op de blaren moet zitten. De blaren lijken echter gemeengoed te zijn.

De woekerwinsten die de financiële wereld jarenlang (en nog steeds) opstreek, worden echter niet gedeeld. En wat? Gaan we de pensioenen verlagen en de boodschap geven dat een aanvullend pensioen, de zogenaamde tweede pijler, of het individueel pensioensparen de mirakeloplossing is?

Ik voel er weinig voor om mijn centen toe te vertrouwen aan zij die het jarenlang door vensters en deuren (of in hun eigen zak) gooiden. Ik meen te weten dat de centen voor mijn pensioen beter af zijn bij een overheid dan bij de financiële wereld. Het lijkt me toch dat een overheidsinstelling, nl. de rijksdienst voor pensioenen – beheerd door werkgevers en werknemers – andere doelstellingen heeft dan bankiers en verzekeraars.

Onder het minimum rendement

Kijken we maar naar de actuele discussie over de lage rente. Door die lage rente halen aanbieders van groepsverzekeringen (aanvullend pensioen) het wettelijk minimum rendement van 3,25 en 3,75% niet.

Vorige jaren, toen de rente piekte, hoorden we hen echter niet. We zouden kunnen hopen dat er reserves aangelegd werden om momenten van lage rente op te vangen. Toch maak ik me geen illusies.

Graag vertrouw ik er op dat de bijdragen die ingehouden worden op mijn loon mij later een pensioen zullen verschaffen. Het liefst een pensioen die naam waardig. Maar dat krijgen we natuurlijk niet voor niets. De sociale verworvenheden van vandaag zijn het resultaat van een strijd, van een gemeenschappelijk belang waar we naartoe werken.

2 miljard voor hogere pensioenen

De boodschap aanvaarden dat onze pensioenen niet betaalbaar zijn is toegeven, terwijl het onjuist is. Het gaat om keuzes maken.

Wat wil je je mensen geven in een maatschappij? De overheid had de laatste jaren om en bij de 25 miljard euro veil om de banken te redden.

Wij vragen de pensioenen met een kwart te verhogen. Dat kost 2 miljard euro.

De voorbije tien jaar kregen werkgevers bijdragevermindering toegekend, ondertussen jaarlijks voor ongeveer 7 miljard euro, zonder enig engagement om mensen aan de slag te houden of om de verkregen middelen in België te investeren.

En zo kunnen we een tijdje doorgaan. Maar 2 miljard euro om de levenssituatie van 2,2 miljoen van onze inwoners aanzienlijk te verbeteren, dat zou niet kunnen? Dat kan ik niet aanvaarden.

Celien Vanmoerkerke, adviseur studiedienst federaal ABVV

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!