Chers con-patriotes: kanttekeningen bij boodschap van Bart De Wever

Chers con-patriotes: kanttekeningen bij boodschap van Bart De Wever

donderdag 22 mei 2014 22:07
Spread the love

Boem, paukenslag. Op enkele dagen van de verkiezingen stunt N-VA opnieuw. Bart De Wever spreekt Wallonië toe, klonk het (1). En inderdaad, in een filmpje van goed tweeënhalve minuut leek de onbetwiste leider van de N-VA zich tot de Franstalige bevolking van ons land te richten. Een unicum, zo leek het. Meteen rees de vraag waarom de voorzitter van de N-VA dit initiatief nam. Omdat hij geen andere keuze had, klonk het (2). Meer hoeft men daar niet achter te zoeken. Echt?  

Niets gebeurt zomaar

Er zijn twee zekerheden in deze kiescampagne. Eén, N-VA beheerst de kneepjes van de moderne communicatie als geen ander en slaagt er telkens in het debat in de richting te sturen die de partij wil (3). Twee, in dergelijk gestructureerde en geplande campagnes gebeurt niets zomaar. Alle zetten hebben hun concreet doel, nl. het verwerven van voldoende steun onder de kiezers voor de eigen partij.

Wanneer De Wever zich dan plots in de Franstalige burgers richt, dan is dat niet zomaar. En al helemaal niet zomaar om, zoals het in de boodschap klonk, die gerust te stellen – Wij hebben het beste met u voor […] Ik wil dat we allemaal vooruitgaan (4). Dan speelt er veel meer. 

Boodschap

Het filmpje biedt niet één boodschap – die aan de Franstalige kiezers – maar meerdere. Uiteraard, op het eerste zicht lijkt De Wever zich tot Franstalige kiezers te richten. Hij probeert gerust te stellen, maar tegelijk volgt een waarschuwing – de recepten van de PS hebben uw dagelijks leven niet beter gemaakt en – en een vraag om hulp – Alles wat ik vraag, alles wat ik hoop, is dat u mij het voordeel van de twijfel gunt (5).

Zoals gesteld, partijcommunicatie in verkiezingstijd draait rond het overtuigen van kiezers. En aangezien er nog steeds geen federale kieskring is, houdt het rationeel gesproken als partij weinig steek kiezers te overtuigen – Geef ons de kans om dit land te hervormen – die niet op je kunnen stemmen, zoals dat met de Franstalige kiezers en N-VA het geval is (6).

Wie kan men dan wel overtuigen? Die eigen Vlaamse kiezers natuurlijk die dit filmpje ook zien (7). Die krijgen in hun avondjournaal, in hun kranten, op hun nieuwssites niet alleen nogmaals het verhaaltje opgelepeld dat de N-VA nu al maanden verspreid – het probleem is de PS en wij willen eigenlijk vooral uw sociale zekerheid redden. Nee, naast een zoveelste herhaling van het N-VA-verhaal krijgen ze vooral opnieuw de De Wever te zien zoals N-VA deze in Vlaanderen graag verkoopt: als een gewone man met goede bedoelingen. Als een gematigd politicus die niet eens de hemel op aarde beloofd, maar louter stelt het goed met ons voor te hebben.

Dat blijkt ook uit de inhoud. De Wever stelt geen andere keuze te hebben dan zich rechtstreeks tot de kiezer te richten want Di Rupo weigert elk debat (8). Meer zelfs, hij zou De Wever ook nog persoonlijk aanvallen. Men zou bijna medelijden krijgen, ware het niet dat de N-VA zelf ook wel een verleden van persoonlijke aanvallen jegens Di Rupo heeft. In 2006 lanceerde de partij affiches met de afbeelding van Di Rupo en de slogan Vlaming Versnel, ik pak uw boete wel (9). In 2007 riep de N-VA nog Laat Vlaanderen niet Verstrikken, waarbij Di Rupo’s strikje het beeld van de campagne werd (10). En in 2011 liet de N-VA kinderen Di Rupo met ballen bekogelen (11). 

Vorm

De vorm waarlangs de boodschap aan het publiek gebracht wordt dient deze dieper liggende boodschappen te ondersteunen. Het betreft een filmpje dat via de sociale netwerken eerst verspreidt wordt (12). Vandaar vind het zijn weg naar journaals, nieuws- en krantensites. Minimale kost, maximale verspreiding. En vooral, maximale toegankelijkheid voor het brede publiek. Daar kan geen folder tegenop.

Maar ook de beelden zelf ondersteunen de boodschap. De Wever is te zien in een weinig opvallende omgeving – niet zijn bureau maar een gewoon kantoor, in de achtergrond zijn medewerkers onopvallend maar naarstig aan het werken aan de toekomst, zo lijkt het. Nergens is er een spoor te bekennen van enige parafernalia of symbolen; vlaggen, pins, enz, die naar de N-VA of nog maar Vlaanderen of het Vlaamsnationalisme verwijzen (zie hier).

Het enige wat de kijker ziet, is die gewone man in een eenvoudig pak. Ietwat in de schaduw ook, in een schijnbaar oprechte poging zich duidelijk te maken. Hij spreekt zijn zogezegd doelpubliek in hun eigen taal aan, welk een beter teken van goede bedoeling kan een Vlaamsnationalist maken, zo lijkt het. Alles moet er voor zorgen dat het hele initiatief als oprecht en snel in elkaar gebokst over komt. Geen goeie belichting, geen andere partijkopstukken in de nabijheid, geen groots of schijnbaar afgeborsteld decor. Het verschil met welke doorsnee persconferentie van welke partij dan ook is groot. De mythe van de hardwerkende gewone man en de anti-establishment-partij kon niet beter geïllustreerd worden (13).

En het levert meteen de nodige aandacht op. Terwijl het voor veel partijen moeilijk wordt  op te vallen in de dagelijkse stortvloed aan verkiezingsshows waar de kiezer met overspoeld wordt, haalt De Wever vlotjes het avondjournaal in primetime. En dat zonder weerwoord van de tegenstanders. Het is zijn filmpje, enkel hij komt aan het woord. Alles draait rond hem. De tegenstanders kunnen weinig meer dan achteraf reageren, maar tegen die tijd heeft de N-VA de aandacht alweer naar zich toegezogen. 

Resultaat        

Welk resultaat het filmpje uiteindelijk ressorteert, zal na de verkiezingen moeten blijken. Niet in het minst omdat het de N-VA de kans geeft bij blokkering van de regeringsvorming haar handen in onschuld te wassen mochten de Franstalige partijen moeilijk doen. Wij hebben de hand uitgestoken, wij hebben ons best gedaan, het spelletje zoals dat gespeeld werd met de nota De Wever in 2010 is dan weer niet veraf  (14).

Tegelijk resulteerde het filmpje er nu reeds in dat de partij de aandacht van zowel media als publiek wist te trekken zonder dat het echt om de inhoud of de plannen van de partij gaat. Zo kan de partij verder ongegeneerd stellen dat de PS een beleid voert dat alleen maar meer belastingen, meer uitgaven en meer schulden oplevert, terwijl de staatsschuld – met de aanwezigheid van de PS in de federale regering – tussen 1993 en 2007 toch net van 132 tot 82% van het BBP daalde (15). En terwijl het toch net met de PS was dat de staatsschuld stabiel bleef en het tekort op de begroting onder de Europese 3-procent-norm gebracht werd (16).

Evenzeer kan de partij ongegeneerd blijven verkondigen dat het de onbeperktheid in de tijd werklozen toelaat zich in hun werkloosheid te wentelen, terwijl studies net uitwijzen dat het inkorten in de tijd van de werkloosheidsuitkering geen effect heeft op het aantal langdurige werklozen (17).

Zo komt het dat ook na de lancering van dit filmpje de vraag open blijft. Is het nu het Agentschap van de Schuld, de EU, of zelfs de geschiedenis die liegen, of is het de N-VA… De lijst van hardnekkige misvattingen tot en met verdraaiingen in het N-VA-verhaal blijft intussen aantikken. Het gegeven dat de PS volgens De Wever de verantwoordelijk is voor zowat alles wat misloopt in de socio-economische sfeer – zie de armoedecijfers – en dat de partij zedig zwijgt over de reële oorzaken van de voornaamste socio-economische problemen – de bankencrisis bvb. lijkt de N-VA onbekend – is tekenend. Onbewust doet het denken aan een recente opmerking van historica Norah Karrouche; il nous prends pour des cons (18).

Inderdaad en misschien had De Wever zijn speech aan de natie beter geopend met Chers con-patriotes…

 ____

Referenties:

(1) N-VA, 21 mei 2014, N-VA-voorzitter Bart De Wever spreekt de Franstaligen rechtstreeks toe, http://www.n-va.be/nieuws/n-va-voorzitter-bart-de-wever-spreekt-de-franstaligen-rechtstreeks-toe

(2) De Morgen, 21 mei 2014, Bart De Wever spreekt Wallonië toe met videoboodschap, http://www.demorgen.be/dm/nl/17103/Verkiezingen/article/detail/1893529/2014/05/21/Bart-De-Wever-spreekt-Wallonie-toe-met-videoboodschap.dhtml

(3) Blommaert, Jan, Van inhoud naar vorm: het success van de N-VA campagne, 21 april 2014, http://jmeblommaert.wordpress.com/2014/04/21/van-inhoud-naar-vorm-het-succes-van-de-n-va-campagne/

(4) N-VA, 21 mei 2014, N-VA-voorzitter Bart De Wever spreekt de Franstaligen rechtstreeks toe, http://www.n-va.be/nieuws/n-va-voorzitter-bart-de-wever-spreekt-de-franstaligen-rechtstreeks-toe

(5) Idem.

(6) Zolang die federale kieskring er niet is, kan de Belgische kiezer, of hij nu in Antwerpen of Charleroi woont, niet echt kiezen tussen de PS of de N-VA. Debatten zoals Magnette-De Wever recent op VTM en RTL, of De Wever’s zgn. videoboodschap aan de Franstalige kiezers hebben tot dan weinig meer dan amusementswaarde. Maar meteen is de zogenaamde keuze tussen PS of N-VA ook een valse keuze.

(7) Knack, 21 mei 2014, ‘Ironisch dat N-VA een tweetalige campagne voert’ http://www.knack.be/nieuws/belgie/ironisch-dat-n-va-een-tweetalige-campagne-voert/article-normal-144621.html, Politicoloog Dave Sinardet (VUB) stelde hierin het volgende: ‘Het gaat er Bart De Wever niet om zichzelf sympathiek te maken bij de Franstaligen. Het maakt hem niet uit wat zij ervan denken. Geen enkele politicus richt zich vier dagen voor de verkiezingen tot mensen die niet op hem kunnen stemmen. De Wever wil aan de Vlaming laten zien dat N-VA geen anti-Waalse partij is en net ‘de slachtoffers van de PS’ wil helpen.’

(8) N-VA, 21 mei 2014, N-VA-voorzitter Bart De Wever spreekt de Franstaligen rechtstreeks toe, http://www.n-va.be/nieuws/n-va-voorzitter-bart-de-wever-spreekt-de-franstaligen-rechtstreeks-toe De Wever zegt hierover het volgende: […] Bovendien weigert Elio Di Rupo elk debat met mij. Maar dat weerhoudt hem er niet van om mij persoonlijk aan te vallen, zonder me de kans te geven mezelf te verdedigen. Daarom wil ik me deze keer rechtstreeks richten tot u, met een duidelijke boodschap. […]

(9) Nieuwsblad, 03 maart 2006, “Vlaming Versnel! Ik pak uw boete wel”, http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=GJ6P0KQ2

(10) Bert Wollants, 28 februari 2007, N-VA precampagne 2007: Laat Vlaanderen niet Verstrikken, http://bertwollants.n-va.be/nieuws/persberichten/n-va-precampagne-2007-laat-vlaanderen-niet-verstrikken

(11) Het Belang Van Limburg, N-VA laat kinderen Di Rupo bekogelen, 17 september 2011,  http://www.hbvl.be/nieuws/binnenland/aid1078468/n-va-laat-kinderen-di-rupo-bekogelen.aspx

(12) Het filmpje werd eerst via een nieuwe Twitter-account van De Wever vrijgegeven.

(13) Maly, Ico, Calimero, Vox-populi en de angst voor de N-VA, 18 september 2012, https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2012/09/18/calimero-vox-populisme-en-de-angst-voor-n-va

(14) Blommaert, Jan, Faites vos jeux – Rien ne va plus: Opmerkingen bij de nota-De Wever, 23 oktober 2010, https://www.dewereldmorgen.be/artikels/2010/10/23/faites-vos-jeux-rien-ne-va-plus-opmerkingen-bij-de-nota-de-wever

(15) Federale overheidsdienst Financiën, Agentschap van de Schuld, Evolutie van de Belgische schuldgraad sinds 1993, http://www.debtagency.be/nl_data_public_finances.htm

(16) De Standaard, 05 mei 2014, Einde aan verscherpt Europees toezicht , http://www.standaard.be/cnt/dmf20140505_046

(17) Spillewijn, Johannes, De Mythe van de Hangmat, De Standaard, 15 mei 2014, http://www.standaard.be/cnt/dmf20140514_01105627

(18) Norah Karrouche, Ik weet dat ik het zo heb gezegd: il nous prends pour des cons, De Morgen, 21 mei 2014, http://www.demorgen.be/dm/nl/2461/Opinie/article/detail/1893486/2014/05/21/Ik-weet-dat-ik-het-zo-heb-gezegd-il-nous-prend-pour-des-cons.dhtml

take down
the paywall
steun ons nu!