Beste Björn Soenens, hoofdredacteur van Het Journaal op de VRT,

Verschoning indien ik me niet tot de juiste persoon zou richten: het is mij helaas niet gelukt online een organisatieschema te vinden waarop de structuur van de VRT-nieuwsdienst zich aan het publiek openbaart. Zo’n organigram publiceren is misschien een goede tip ter bevordering van de transparantie van de openbare omroep? Maar nu naar de kern van de zaak:

Sinds het najaar van 2013, zeg maar ongeveer vanaf de aftrap naar de verkiezingscampagne voor 25 mei 2014, is het mij steeds meer beginnen opvallen dat er te pas en te onpas ondernemers op mijn tv-scherm verschijnen die in Terzake en andere duidingsprogramma’s hun zegje mogen komen doen over de waan van de dag der vaderlandse politiek. Ik kan mij daarbij niet van de indruk ontdoen dat dit vroeger anders was: toen had je gewoon nog voorzitters of woordvoerders uit organisaties van het maatschappelijk middenveld die gewoon hun werk deden en dus de standpunten van hun achterban kwamen vertolken. Zo geraakten wij als kijkers langzaam vertrouwd met de gezichten van Karel van Eetvelt of Rudy De Leeuw. Gezien de functie die dat soort mensen binnen hun organisatie bekleden, lijkt mij hun aanwezigheid perfect legitiem en is het, net zoals dat bij andere belangengroepen en politici het geval is, de democratische taak van de media om deze mensen een forum te bieden in het maatschappelijk debat.

Maar die veelvuldige aanwezigheid van ondernemers in duidingsprogramma’s is toch een opvallende nieuwigheid. Zo wordt tegenwoordig niet alleen een sympathiek heerschap als Wouter Torfs veelvuldig uitgenodigd om zijn opinie te komen verduidelijken over de binnenlandse sociaaleconomische politiek, – het grapje over de schoenmaker en zijn leest heeft ondertussen een flinke baard – maar zag ik zelfs al ondernemers opduiken in de rol van correspondent wanneer zij bijvoorbeeld vanuit Caïro of Israël de internationale politiek (en dan vooral de gevolgen die deze voor hun zakelijke activiteiten heeft) mochten komen toelichten.

Wat de kweek van nieuw zelfbewustzijn betreft, werpt het nieuwe platform wat jullie aan de ondernemers bieden blijkbaar stilaan haar vruchten af: uit een recente rondvraag door UNIZO bleek immers dat de helft van de bevraagde ondernemers stampvoetend staat te dreigen met het feit dat ze nieuwe investeringen zullen uitstellen of zelfs hun productieactiviteiten gaan delokaliseren indien zij hun zinnetje niet krijgen en er niet snel een lekker rechtse regering komt.

Bij jullie eigen rol als nieuwsredactie krijg ik bij dit alles toch de indruk dat de balans op de lijn tussen tussen democratie en meritocratie hier een klein beetje zoek is. Zelfs al zou de VRT-nieuwsredactie kritiekloos volharden in een meritocratische visie (wat ik niet geloof), dan nog kan men debatteren over welke merites je al dan niet toelating geven om heel even die praatstok in de Terzake-studio vast te mogen houden en over wie dat dan eigenlijk bepaalt. Heeft een CEO die 600 werknemers tewerkstelt automatisch meer recht van spreken dan een verpleger die elke dag twintig achterwerken van bejaarden schoonveegt? Het lijkt me minstens een pertinente vraag.

Daartegenover staat natuurlijk het pure democratische principe van één man één stem. Verdient de vertegenwoordiging van ‘de stem des volks’ op tv stilaan geen beter format dan die overbodige, inhoudsloze en in het ergste geval soms ronduit denigrerende vox pop-straatinterviews uit de journaals? Indien het antwoord hierop ja is, mogen dan volgens zo’n zuiver democratisch principe naast Wouter Torfs ook de vishandelaar, de onderwijzer, iemand van de gemeentelijke groendienst, de dokter, de student, de gepensioneerde, het schoolkind, de huisvrouw, de gevangene ja zélfs de werkloze eens aan het woord komen om hun duit in het zakje te doen over de laatste ontwikkelingen in de regeringsformatie?

Ik heb een voorstel om jullie te helpen om die balans tussen meritocratische en democratische principes enigszins terug in evenwicht te krijgen. Als gevolg van de politieke constellatie die ons land sinds enkele jaren kent, krijgt de werkloze medemens het de laatste tijd soms hard te verduren. Hoog tijd dus om hem eens naar de tv-studio te halen. Men heeft het immers niet enkel op zijn uitkering gemunt, tegenwoordig is één kleine onoplettendheid al voldoende om als minderwaardige mens te worden gebrandmerkt. Ik spreek hier uit ervaring. Omdat ik kost wat kost op latere leeftijd mijn academisch bachelordiploma wilde halen, werd ik door de RVA als ‘werkonwillige’ geschorst. Wanneer ik ettelijke examens en een bachelorscriptie later er toch in lukte om af te studeren als Bachelor of Arts in de Geschiedenis, leek mijn ramkoers met de RVA gelukkig een gerechtvaardigde keuze.

Maar wat belangrijker is: door drie jaar te mogen dollen in de academisch speeltuin van die geschiedenisopleiding durf ik zeggen dat ik ondertussen een bescheiden maar interessante kijk heb verworven over hoe de wereld in elkaar zit. Ik durf daarbij beweren dat mijn eigen ideeën over de huidige regeringsformatie, de voorbije (en toekomstige?) economische, ecologische en energiecrisissen of de vraag waar het met ons kleine landje, ons continent en onze mooie wereld (wel en niet) naartoe zou moeten, gerust naast die van Wouter Torfs kunnen standhouden.

Het is daarom dat ik mij vol overtuiging kandidaat stel om vanuit mijn ‘minderwaardige’ maatschappelijke positie commentaar te komen geven in jullie duidingsprogramma’s zodat u ‘het ook eens van een werkloze hoort’. Vol enthousiasme en passie wil ik die taak met alle plezier ter harte nemen. Ik ben verder gedreven, flexibel en bovendien onmiddellijk beschikbaar met rijbewijs B! Kortom: kies ook in ons medialandschap eindelijk eens écht voor die lang aangekondigde verandering en nodig eens een werkloze uit! Zeker doen. 😉

Met vriendelijke groet,

Sebastiaan Bouckaert