Een mooi voorbeeld daarvan is de recente
DS-opinie van Tinneke Beeckman, lid van de Gravensteengroep: Over
traditie en cultuur (dS 31 maart 2014).

Het hele stuk hangt aaneen van platitudes en
denkfouten. Maar de volgende verdraaiingen wil ik toch in de verf zetten,
een nieuw hoofdstukje in mijn verzameling rancune van Nieuw-Vlaanderen tegen
‘de culturo’ (de vorige episode, zie hier).

1_ Dat een volksnationalisme in kunstmiddens
als iets reactionair wordt gezien, vanwege die obsessieve focus op een voorbije
traditie, betekent aldus Beeckman plots dat ‘het Vlaamse culturele erfgoed niet
meer wordt geapprecieerd.’ Dit verzinsel dient vervolgens als startpunt voor
een betoogje dat wat in zichzelf ronddraait.

Maar waar haalt Beeckman het dat ‘cultureel
erfgoed’ niet meer wordt geapprecieerd? Ze maakt er natuurlijk meteen ‘Vlaams cultureel erfgoed’ van, zonder
enige voorbeelden te geven. Dit zijn helaas alleen maar dwaze verdachtmakingen,
bedoeld op de publieke opinie een en ander aan te praten.

2_’Avant-garde kunstenaars’ zouden ook een
‘stelselmatige afbraak van elke politieke gemeenschap’ willen. Wat een
karikatuur alweer. Welke kunstenaars willen dan ‘elke’ politieke gemeenschap
weg? Zijn kunstenaars volgens N-VA dan niet net die schoothondjes van het establishment,
of in het andere geval, die politiekcorrecte linkse rakkers?

Volgens Beeckman bestaat er dus zoiets als ‘de
postmoderne kunstenaar’ die tegen elk ‘systeem’ is, die zou zelfs dat ‘verzet’
incarneren. Hoezo? Wat is dat ‘systeem’ dan precies: het kapitalisme, de
partijpolitiek, of het Vlaams-nationalistische separatisme? Heeft zij eigenlijk
ooit iets over postmodernisme in de kunsten gelezen? Of hanteert ze voor het
gemak de karikaturen van de postmoderne filosofie? Wie elke dag DS leest, wordt natuurlijk niet geholpen in de
wens tot enige ‘nuance’ in cultuurreflectie.

3_De ‘kunstwereld’ zou vooral geïnteresseerd
zijn in geld: ‘in de extravagante bedragen van de kunstmarkt en de nimmer
afnemende eis tot subsidies’. Foutje: het zijn vooral de commerciële media,
zoals De Standaard, die zich blind staren op de bling bling van de kunstmarkt. Zodra
er een recordprijs gehaald of prijs gewonnen wordt, is dat voorpaginanieuws.

De brede kunstwereld vindt dat zelf in hoge
mate pedant en potsierlijk, tenzij typetjes van de Open VLD natuurlijk. En dan
die ‘nimmer afnemende eis’. Is het niet logisch dat de publieke kunstensector
zich verzet tegen de aanrollende sanerings- en heroriënteringsgolf?  Moeten we dan achteraf gewoon wat ‘ludiek’
actie voeren, zoals Unizo dat graag heeft, nu steeds meer lichten op rood
springen?

4_Er zou ook zoiets als ‘culturele
nalatigheid’ zijn: het zouden met andere woorden de kunstenaars zijn die het
eigen erfgoed verwaarlozen, in het belang van de ‘diversiteit’?Wat een inbeelding.

Dit is wel een mooi sofisme waarmee N-VAers hun
rancune ten aanzien van de kritische kunstenaars camoufleren. Dit
wij-zij denken heeft de N-VA nu eenmaal nodig, om zich enige dialectiek aan te
meten, zichzelf een bestaansgrond aan te praten.

Denken we maar aan de
gretigheid waarmee bijvoorbeeld Peter De Roover onlangs de kunstenaars
allerhande verwijten om de oren kletst: ‘Belgische progressieve censuur’, gebrek aan zelfrelativering,… .

Het venijn zit in de staart. Zo sluit Beeckman
af met de volgende gevleugelde woorden:

‘De avant-garde kunstenaar wil subsidies van het
systeem dat hij veracht, de postmodernist denkt ‘verzet’ te incarneren, maar
past perfect bij de consumptiemaatschappij die hij ‘kritisch’ benadert. It’s
the money, stupid! Misschien is het dan niet verwonderlijk dat cultuur niet
hoog op de politieke agenda staat. En dat een groot deel van het publiek zich
zelden aangesproken voelt door wat de kunstwereld te bieden heeft.”

Kortom: de publieke opinie krijgt hier weer
wat stemmingmakerij mee: kunstenaars zijn gewoon opportunisten. Dank u dS! Over wie
heeft ze het? Jan Verheyen alvast niet? Dat ‘de politiek’ noch ‘een groot deel van het publiek’
aandacht zou hebben voor de kunstwereld, zou dus de schuld van de kunstwereld
zelf zijn? Is enige nuance echt onmogelijk of gaan we gewoon voor het culpabiliseren
van het slachtoffer? Als we schade gaan opmeten, mogen we ook de zure Nieuwe-Vlaamse cultuurstrijd niet vergeten. Trouwens, hoe dacht Beeckman deze sneer te verzoenen met haar
oproep meer respect te generen voor ‘vlaams cultureel erfgoed?’ 

De missie van DS: nu de actie Red
De Cultuur er aan komt, moet de discussie blijkbaar vooral weggekaapt worden met een
discours dat hun AVV VVK-redactie mee kan controleren. Over ‘Vlaams cultureel erfgoed’ gesproken. Benieuwd of er morgen iets over in de krant zal staan. Maar de aandacht voor het (cultuur)programma dat later deze week bekend wordt gemaakt, zal er weer niet naast zijn. Daar moeten we zelfs niet op wedden, te voorspelbaar.