Stel even dat er een stijging van de asielzoekers zouden zijn tot 1% van de Belgische bevolking Dat zijn dan afgerond 60.000 nieuwe asielaanvragers die we evenredig kunnen verdelen over de Belgische gemeenten. Dan zouden bij wijze van voorbeeld, Antwerpen er nog 1 955 bij kunnen opvangen en Leuven nog 766. Sommige gemeenten zouden er zelfs reeds teveel hebben.

Er is heel wat discussie en hypocrisie bij politici als het gaat over de opvang van vluchtelingen. Buiten de extreem rechtse partijen en personen, is iedereen het eens dat de “oorlogsvluchtelingen” moeten opgevangen worden. “Zij hebben zeker recht op bescherming” is een veel gehoorde uitspraak. Dat men met de benaming “oorlogsvluchtelingen” het beeld wil creëren dat er “goede” of “correcte” vluchtelingen en ook “slechte” en “onterechte” vluchtelingen zijn, zal hen een zorg wezen. Zo’n uitlatingen zijn goed voor om het rechtse kiezerskorps te paaien. Precies dat mensen die in andere landen vervolgd en gemarteld worden of vluchten uit een onmenselijk bestaan, geen recht op vluchten hebben.

België en de meeste EU landen koppelen wel voorwaarden aan de opvang namelijk dat de vluchtelingen evenredig moeten gespreid worden over de verschillende EU landen. Dat is inderdaad een redelijk standpunt.
Maar… vanaf het ogenblik dat ze in hun eigen gemeente ook vluchtelingen moeten opvangen, vinden sommige politici dat geen redelijk standpunt meer en gaan de poppen aan ‘t dansen.
De eerste die zich roerde en in “Terzake” kwam vertellen dat zijn stad Antwerpen geen bijkomende asielzoekers meer zou opvangen was Bart De Wever. Argument: we hebben er al genoeg. Andere politici volgden en hadden er ook problemen mee dat hun gemeenten asielzoekers zouden moeten opgevangen. Gelukkig zal de staatssecretaris ze nu verplichten.

Hebben die steden en gemeenten reeds genoeg of teveel asielzoekers opgevangen?

Op de uitlatingen en beweringen van politici moeten we niet teveel voort gaan. Laten we ons liever baseren op de juiste cijfers.
Hoe kunnen we nu weten hoeveel asielzoekers elke gemeente exact heeft?
Daarvoor moeten we naar het bevolkingsregister gaan kijken. Daar kunnen we zien hoeveel inwoners een gemeente heeft, hoeveel personen met Belgische nationaliteit en hoeveel vreemdelingen. We kunnen ook zien hoeveel asielzoekers de gemeente heeft want die aantallen staan vermeld in het wachtregister van elke gemeente.

Hoeveel asielzoekers hebben de gemeenten op 1 jan 2015 en per 1 000 inwoners, en hoeveel moeten ze er nog bijnemen bij een eerlijke spreiding.
We nemen als voorbeeld een aangroei asielzoekers tot 1 % van de bevolking. Enkele voorbeelden : (*)

Als we alle gemeente overlopen zien we dat er nog heel wat gemeenten zijn met weinig asielzoekers, zeker in verhouding tot de bevolking. Er zijn zelfs meer dan 30 gemeenten die geen enkele asielzoeker opvangen. Zo is dat o.m. voor: Schilde, Vosselaar, Drogenbos, Kortenberg, Rotselaar ….
Tientallen andere gemeenten hadden op 1 januari 2015 minder dan 10 asielzoekers in gans de gemeente, zo o.m. Schelle, Zandhoven, Berlaar, Zedelgem….

Op basis van de huidige instroom van vluchtelingen ( tot en met augustus = 16 754) kan men het aantal nieuwe asielzoekers voor dit jaar ramen op zo’n 30 000. Laten we vooruitziend zijn en een grote marge inbouwen en veronderstellen dat er bij wijze van voorbeeld, het dubbel zouden zijn namelijk dat er ongeveer 65 000 zouden bijkomen.

Dan zou het aantal asielzoekers voor België stijgen van 46.435 op 01/01/2015 naar 112.209 of tot 10 asielvragers per 1.000 inwoners of 1% van de bevolking.
Dan kunnen we de vraag stellen hoeveel asielaanvragers zou elke gemeente er dan nog moeten bij opnemen om tot een gelijke spreiding te komen?

We nemen het voorbeeld van 1 % asielzoekers van de bevolking. We kijken weer naar de exacte cijfers (*) en zien dan hoeveel asielzoekers de gemeenten nog extra moeten opvangen om aan die 1% , evenredig verdeeld, te komen.

Socioloog Jan Hertogen geeft terecht volgende bemerking: “Of het zo een vaart zal lopen valt nog af te wachten omdat een geregistreerde asielzoeker wel in het wachtregister belandt maar bij erkenning als vluchteling er ook uit verdwijnt. Gezien het zich laat aanzien dat er op korte termijn een aanzienlijk aantal erkenningen als vluchteling zullen zijn zal het aantal in het wachtregister asiel allicht maar langzaam groeien. Hiermee wordt ook de opvang langs Fedasil, collectief, langs de LOI’s en individueel ontlast, maar toch zal het aantal in het wachtregister gevoelig kunnen stijgen gezien 40% van de geregistreerde asielvragen uit niet-oorlogsgebieden komt, en voor deze groep zal de asielprocedure langer lopen. Ook bij afwijzing blijven asielvragers nog een tijdje in het wachtregister zolang hun verblijfsadres gekend is. “

Conclusie: laten we het debat voeren op basis van correcte cijfers. En ja, er kunnen nog heel wat asielzoekers worden opgevangen. Onze draagkracht is verre van bereikt.

Pol Van Camp
ex-voorzitter vzw Recht op Migratie

(*) Op de website van npdata vinden we al die gegevens terug, mooi samengebracht voor België, de gewesten en per gemeente, door socioloog Jan Hertogen. Hier vind je een kaart van Belgie met alle gemeenten op met hun aantal asielzoekers.
De gemeenten waar op 1 december 2015 al een Fedasil centrum voor collectieve opvang was en die daarom al boven de 1% uitkomen vallen in het gemeenteoverzicht weg. In de provinciale en gewestelijke telling zitten ze er uiteraard nog bij. De erkenning van nieuwe opvangcentra kan het beeld van de gemeenten veranderen. Maar zelfs als er een collectief opvangcentrum is ontheft dat de gemeente niet om zelf met haar verantwoordelijkheid op te nemen en tot % te komen, buiten de collectieve opvang.