Toen ik 14 was, kreeg ik voor het eerst een klets op mijn kont, op de luchthaven in Zaventem. Als ik nu uit ga, dan weet ik dat ik seksistische opmerkingen krijg en zo nu en dan ongepast wordt aangeraakt. Want als jonge vrouw in onze samenleving word je constant geconfronteerd met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een klets op uw kont, een seksistische grap, gefluit op straat. Wie kijkt er nog van op? Bepaalde kleren, naar iemand kijken, alleen rond lopen: alles wordt als excuus gebruikt om seksueel grensoverschrijdend gedrag te verantwoorden. Het zit diep in onze samenleving.
Toch was ik gechoqueerd door de gebeurtenissen in Keulen. Totaal onaanvaardbaar. Ik was ook gechoqueerd door de cijfers over seksueel geweld die daarna verschenen. Gemiddeld acht verkrachtingen per dag in België. Bijna drieduizend verkrachtingen in 2014 alleen. En dat zijn enkel de aangegeven klachten. Het aantal vrouwen dat met seksueel grensoverschrijdend gedrag geconfronteerd wordt, is zeer groot. Zet tien meisjes van het laatste jaar middelbaar op een rij en gemiddeld één op tien is slachtoffer geweest van verkrachting of poging tot verkrachting. Twee op tien werd al geconfronteerd met seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Ik vind het dan ook jammer dat het debat vandaag bijna uitsluitend over vluchtelingen gaat. Niet omdat ik de gebeurtenissen in Keulen niet erg vind, integendeel. Net omdat ik ze zeer erg vind en omdat er dringend maatregelen moeten worden genomen. Maar zonder de vluchtelingenstroom in 2015 zouden de drieduizend verkrachtingen in 2014 exact hetzelfde geweest zijn. Nog steeds bijna acht per dag. En daarover moet de discussie nu gaan. Het maakt niet uit wie het geweld pleegt. De vele onderzoeken tonen aan dat het overal en door alle bevolkingsgroepen gebeurt. Een specifieke maatregel voor één groep is dan ook niet doelmatig en stigmatiseert. Een breder debat over de aanpak van seksueel geweld is noodzakelijk.
De vraag is hoe we het geweld verminderen, hoe we een breder maatschappelijk draagvlak vinden tegen dit gedrag. Een belangrijk onderdeel is het wegnemen van het taboe, van de schaamte en de schuld. Een prachtig initiatief was #wijoverdrijvenniet. De campagne op de sociale media, waar vrouwen hun verhaal vertellen. Ook een serieuzere aanpak van seksuele misdrijven is noodzakelijk. Het aantal veroordelingen in ons land ligt ver onder het Europees gemiddelde. Maar liefst 44 procent van de verkrachtingsklachten bij het parket wordt geseponeerd, zegt Amnesty International.
Een betere opvolging is nodig. Voldoende middelen voor justitie, voldoende sociale diensten, eerste en tweede lijnsbijstand die de klachten ernstig neemt. Ook een onderzoek naar waarom zoveel zaken geseponeerd worden. Alleen daaruit zal een echte aanpak van daders voortkomen. Het afkeuren van seksueel grensoverschrijdend gedrag is belangrijk. Oplossingen vinden om het probleem aan te pakken nog veel belangrijker
