Brussel is een andere planeet

woensdag 17 december 2014 22:22
Spread the love

(Open brief aan architectuur- en andere studenten)

Brussel staat bij architectuurstudenten niet op de kaart.
En de architectuur van die stad dus ook niet. Zelfs niet zijn
cultuurinstellingen: vaak architectuurmonumenten, denk aan Bozar (par Horta lui-même), KVS (schitterend
verbouwd), Kaaitheater en uiteraard ook de door de beroemde B-architecten verbouwde
Beursschouwburg. Nee. Brussel is een andere planeet.

Het is natuurlijk begrijpelijk. Vlamingen krijgen het met
de moedermelk ingelepeld: dat Brussel vies, vuil, lelijk en gevaarlijk is. Of
ze worden minstens groot in een wereld waarin Brussel een witte vlek is op de
kaart (zoals op Vlaamse ruimtelijke plannen), een doorreisstation, of hooguit pendelstation
waar men zich haast naar werkplek (of school) en terug. Om bij te wenen. Arm
Vlaanderen keert zich nog altijd af van zijn hoofdstad, de enige metropolitane
plek van ons land (een kleine metropool maar toch een metropool). 

Pas op, het gaat hier niet alleen over de architectuurstudenten
van Leuven. De studenten van Sint-Lucas Brussel gaan op kot in … Leuven, of
blijven in Gent, of ten lande. Maar in Leuven op kot gaan als je in Brussel
studeert – als architectuurstudent! – dat kan volgens mij niet anders worden
gezien dan als een syndroom, ja een soort van pathologie: een abnormale vorm
van onverschilligheid. Apathie, nee, antipathie.

Ook studenten van Sint-Lucas Brussel kenden de Beursschouwburg
niet toen ik een druk bijgewoonde openbare les gaf op de trappen van de (echte)
beurs. (terwijl de Beursschouwburg toch verbouwd werd door beroemde architecten).
Vijfdejaarsstudenten alsteblief. Maar neen: het ligt in Brussel, dus bestaat
het niet. Ook niet na vijf jaar. Stel een Frans jongmens studeert vijf jaar in
Parijs maar is er nooit in een theater of museum geweest. Dat is toch gewoon
ondenkbaar. Hier is dat normaal, ja de vraag verbaast hen: waarom zouden wij
dat moeten kennen?

Noemen we dit syndroom dan maar het OVB-syndroom:
Onverschillig voor Brussel. Het is een syndroom dat bij alle Vlaamse studenten kan
worden vastgesteld. Bij de mediaschool RITS is het niet anders. Als het even
kan wonen ze elders. Na vier jaar kennen de studenten nog niets van Brussel.  Niets. Een gemiste kans om Verkavelingsvlaanderen
te ontgroeien. In het RITS willen we daar nu structureel iets aan doen door een
soort ‘inburgeringsweek’, een ‘Brussels (taal)bad’,  voor eerstejaars te organiseren bij de opening
van het academiejaar. Misschien moet men dat voor de architectuurstudenten van
Leuven en Gent, en zeker ook die van Brussel, toch ook eens overwegen. Want
onverschillig zijn voor een wereldstad, dat kan men beschouwen als een soort
van onbewuste sociologische (maar ook een beetje politieke) keuze, maar ook
niet geïnteresseerd zijn als architectuurstudent in de architectuur van de
stad, is toch echt een vorm van ‘cultural deprivation’, culturele
(zelf)achterstelling, zeg maar een vorm van culturele kansarmoede. Of niet
soms?

Doe er iets aan! Dat is ook een oproep aan docenten en
aan De Faculteit en Het Departement Architectuur van de KULeuven en al zijn
campussen. Voor die van Brussel lijkt het me echt urgent. Dit is te schrijnend.
Of zou het zijn dat ook veel docenten als Verkavelings-Vlamingen naar Brussel
kijken? Zou dat kunnen?  Het zou in elk
geval een en ander mee kunnen verklaren…

Maar, maar, nu weet ik het: Brussel ìs een andere
planeet!
Natuurlijk. Wel, kom eens op bezoek. Het is een ruimte-uitstap
waard (Richard Branson werkt eraan). Gewoon doen. Het enige wat je kan
verliezen zijn je vooroordelen. Stoot ze van je af. Kom naar Brussel! Maak er
een city-trip van eerst. Heb ik ook
moeten doen: romantisch hotelletje, je met je lief steendood lopen,
onvergetelijk restaurantje, je kent dat, het was precies Parijs. Ik was zeker
al 25. Ja: ik had het syndroom ook! Ben dus ervaringsdeskundige in het
OVB-syndroom. Doe nou die city-trip naar Brussel (kan ook zonder hotelletje couch
surfend bij vrienden), en dan kom je er, zoals ik, misschien wel wonen (ben
zelf van de kanten van Roeseloare
dus het kan). Broekzele. De enige metropolitane plek van dit kleine landje! Komt
dat zien. Komt dat zien. Voor (architectuur)studenten is dat toch een must? Zeg
nu zelf.

Lieven De Cauter (geschreven voor Unité, tijdschrift van de Leuvense architectuurstudenten, zie:
http://existenz.vtk.be/ als je naar onder
scrollt, vind je het tijdschrift en kan je door het tijdschrift bladeren. De moeite).
 

foto: Marie-Françoise Plissart (Uit ‘Bruxelles’) 

take down
the paywall
steun ons nu!