CPC Partijcongres benadrukt minder de kwantiteit, meer de kwaliteit
Jan Jonckheere

CPC Partijcongres benadrukt minder de kwantiteit, meer de kwaliteit

maandag 23 oktober 2017 19:44
Spread the love

Op het 19de congres van de Chinese Communistische Partij (CPC) was nauwelijks nog sprake van na te streven groeicijfers. Des te meer belang werd gehecht aan de kwaliteit van natuur, mens en samenleving. Twee fasen werden afgebakend: van 2020 tot 2035 wordt vanuit een gematigd welvarende maatschappij verder gewerkt om tegen 2050 een groot modern socialistisch land uit te bouwen dat welvarend, sterk, democratisch, cultureel ontwikkeld, harmonieus en mooi is.

Deng Xiaoping en de CPC wilden in 1978 dat China tegen 2000 het bnp zou verviervoudigen en dit doel werd al in 1996 bereikt. Het 15-de en het 16-de congres hebben een driestappenplan aanaard. De eerste fase hierin streefde nogmaals tegen 2010 een verdubbeling na van het bnp uit 2000. Het doel was een gematigde welvaart te bekomen en een gezonde socialistische markteconomie. Het 17-de congres beoogde voorts een verviervoudiging tegen 2020 van het bnp uit 2000. Toen werd gesteld dat de bevolking tegen 2020 een bescheiden welvaart moest bereiken en dat verder tot 2050 een moderne natie zou uitgebouwd worden. Omdat nu al duidelijk is dat tegen 2020 de voorop gestelde verviervoudiging zal gehaald worden, is blijkbaar minder sprake van de kwantitatieve doelstellingen.

Vele malen had de communistische leider het over een ‘nieuwe periode’ die aanbreekt. Xi Jinping stelde dat de hoofdtegenstelling in het land die is tussen een onevenwichtige en onvoldoende ontwikkeling en de steeds toenemende vraag van de bevolking naar een beter leven. Xi noemde naast de materiële en culturele noden de vraag voor democratie, een rechtsstaat en eerlijke justitie, veiligheid en een beter milieu. Let wel dat Xi Jinping hierbij een verdieping van de socialistische democratie voor ogen staat zoals de partijafgevaardigden zelf gedurende 10 maanden werden gekozen. Alle 4,5 miljoen basiscellen van de partij werden ingeschakeld om de 2.287 afgevaardigden op het congres te verkiezen via 40 geografische- en functionele kiesomschrijvingen. De provincie Shaanxi mocht bijvoorbeeld 44 vertegenwoordigers aanduiden en het provinciaal partijcomité heeft de 276 kandidaat vertegenwoordigers gereduceerd tot 60 waaruit de leden konden kiezen. De stadsprovincie Chongqing dat 43 vertegenwoordigers mocht sturen, zag er 14 door de partijtop geweigerd omdat ze corrupt heten te zijn.

De ontwikkeling van de economie maakt momenteel een overgang door van een stadium met snelle groei naar een stadium van hoog kwalitatieve ontwikkeling. De secretaris generaal wil daarbij dat het staatskapitaal het beter doet, sterker wordt en een speler worden van wereldformaat. Twee belangrijke spelers die zich onderscheiden bij het aanleggen van de nieuwe zijderoutes zijn bijvoorbeeld China Railway Construction Corp (CRCC) en ook China Communication Construction Corp (CCCC). CRRC is actief in 116 landen en telt in het buitenland 60.000 werknemers waarvan maar 10.000 Chinezen. China Communication Construction Corp (CCCC) legt infrastructuur aan in 200 projecten langs de zijderoutes. Naar eigen zeggen heeft het al meer dan 10.300 km wegen aangelegd, 152 bruggen, 2080 km spoorwegen, 10 luchthavens, 93 diepzeedokken en schiep het 100.000 lokale jobs. Deze aanleg van infrastructuur is maar een eerste fase van de zijderoutes. Later volgen handel, investeringen en industriële samenwerking.

Over de economie beklemtoonde Xi ook de fundamentele rol van het verbruik bij de verbetering van economische groei. De intrestvoeten moesten meer op de markt gebaseerd worden en het maakwerk moet verbonden worden met innovatie, moderne financiën en human resources. Het geavanceerd maakwerk moet internet, big data en kunstmatige intelligentie integreren. Ook dienen nieuwe groeipolen ontwikkeld te worden zoals de groene- en koolstofarme economie, de deeleconomie, slimme logistiek en ‘human capital’-diensten. Xi Jinping ontkende dat China zijn deur zou sluiten voor de wereld, integendeel die zal meer en meer open worden. Daarbij zal de markttoegang gemakkelijker worden en de rechten van buitenlandse investeerders versterkt.

Om de bezorgdheid over een faire rechtstaat in concrete maatregelen om te zetten zal een ‘Centraal Leidende Groep’ opgericht worden zoals die al op enkele andere terreinen bestaan (bv. de hervormingen, de financiën, buitenlandse zaken, cyberveiligheid…)

Ook een mooi China maakt deel uit van het toekomstig plan voor het nieuwe tijdperk. De modernisering moet gekarakteriseerd zijn door het harmonieus samen bestaan van mens en natuur. China zal regelgevende agentschappen opzetten die de natuurlijke staatsactiva besturen en dito ecosystemen controleren. Er zal een natuurlijk reservesysteem ontwikkeld worden dat hoofdzakelijk bestaat uit natuurparken.

De modernisering van de strijdkrachten mag niet achterblijven en zal grotendeels voltooid zijn tegen 2035. China zal nooit hegemonie nastreven of expansie ten koste van ander landen, aldus nog Xi die een klinkende overwinning beloofde over de corruptie die hij het grootste gevaar voor de partij noemde. Xi gaf naar aanleiding van het groeiend protectionisme en de anti-globalisatie gevoelens-zonder namen te noemen-kritiek op zij die denken dat één land alle soorten uitdagingen kan aangaan waarvoor de globale mensheid staat en ook op zij die menen dat één land kan terugkeren naar isolering. Hij oogstte applaus toen hij Taiwan waarschuwde dat alle pogingen om Taiwan af te splitsen verpletterd zullen worden. Hij gaf wel toe dat de almaar wijdende wordende inkomenskloof niet adequaat werd aangepakt. Hij vond het nodig de welvaart te spreiden, het milieu te beschermen en de armoede uit te roeien.

Gouverneur

Tot zover de doelstellingen voor de toekomst. Donderdag werd bekend dat de economie tijdens het derde kwartaal met 6,8% gegroeid was, ruim boven 6,5 % dat nodig is om tegen 2020 de verviervoudiging van het 2000 bnp te bereiken. Toch vond gouverneur Zhou Xiaochuan van de Nationale Bank het nodig te waarschuwen tegen wat hij het ‘Minsky-moment’ noemde. De Amerikaanse economist Minsky geloofde dat financiële markten inherent onstabiel zijn. Zo kan optimisme leiden naar het aangaan van onverantwoorde schulden. Een overdreven schuld en speculatieve investeringen waren ongetwijfeld waar de gouverneur wilde voor waarschuwen.

Zhou zei letterlijk dat ‘de bedrijfsschulden in China erg hoog liggen en dat de schuld van de gezinnen hoewel die nog laag is, sterk stijgt. Dat moeten we in de gaten houden’ aldus nog Zhou. Economisten waarschuwen dat de economie dit jaar profiteerde van een duidelijke monetaire en financiële stimulering vorig jaar die nu vruchten afwerpt. Concreet wordt verwezen naar een aangroei van hypotheekleningen op de huizenmarkt en ook naar de lokale besturen die geld leenden voor de aanleg van infrastructuur. Een woordvoerder van het ministerie van huisvesting verwachtte op het congres dat de huizenmarkt na een piekperiode van twee jaar zich echter zou stabiliseren tijdens het vierde kwartaal. Zhou waarschuwde daarentegen dat de schuld te verminderen een pijnlijk proces wordt waarbij de financiële regulering zeer strak zal worden.

De financiële controle werd als sinds mei opgevoerd. Meer concreet heeft de Bankregulator de overdreven buitenlandse investeringen van de grootste Chinese groepen aan een controle onderworpen. Als gevolg hiervan heeft vastgoedtycoon Wang Jianlin zijn geplande investeringen in Hollywood en in Londens vastgoed terug geschroefd om zich vooral op ontspanningsparken in eigen land toe te leggen. De regering heeft zich in augustus geschaard achter de controle van de buitensporige buitenlandse investeringen waarvan gevreesd wordt dat het een dekmantel is voor kapitaalvlucht.

De voorzitter van de ‘Controlecommissie op de Verzekeringen’ Xiang Jubo werd voorts tot aftreden gedwongen nadat ontdekt werd dat geld uit verzekeringen gebruikt werd door Baoneng Group en China Evergrande voor de overname en controle van ’s lands grootste vastgoedgroep Vanke. Sommige verzekeringen waren super agressieve participatiemaatschappijen geworden. Toch ontkende premier Li dat de grotere financiële controle een stap terug zou betekenen in het liberaliseringsproces van de munt.

Dat gouverneur Zhou nu pleit voor een strakke financiële regulering is dan ook niet in tegenspraak met zijn eigen bewering aan het blad Caixin dat China op termijn een liberalisering van de munt nastreeft. Aan het blad zei hij vorige week nog dat fiscale hervormingen doorgedreven zullen worden die de relevante problemen gradueel zullen oplossen en de financiële markten meer transparant en gezond zullen maken. Zhou kan het zich permitteren om geen blad voor de mond te nemen, zelfs niet op het partijcongres. Na het congres zal hij vervangen worden. Hij verkreeg immers al eenmaal een afwijking op het overschrijden van de leeftijdsgrens voor zijn pensioen. Zijn vervanger staat voor meerdere uitdagingen zoals de schaduwfinanciën, P2P-leningen, de producten voor vermogensbeheer en de regulering van internetfinanciën en fintech.

Benoemingen

Dat Xi Jinping voorbestemd werd om in 2013 partijleider te worden, werd al na 2007 duidelijk toen Xi in 2008 aangeduid werd als vicepresident. Vraag is nu of Xi ook al een teken zal geven over wie hem na 2022 zou opvolgen. Sommige westerse waarnemers vinden dat Xi Jinping een rol ambieert als Mao Zedong of Deng Xiaoping en dus niet gehaast is om nu een opvolger aan te duiden voor na 2022. Van het huidig staand bureau van het Politiek Bureau zijn echter 5 personen aan vervanging toe. Enkel premier Li Keqiang als Xi zelf blijven.

Een reeks kanshebbers zijn in de running. Een logische keuze zou de huidige partijsecretaris van Guangdong Hu Chunhua zijn die eerder ook in Tibet partijsecretaris was. Hij werd in 2006 secretaris van de Communistische Jeugdliga en was in 2012 een van de jongste leden in het Politiek Bureau. Problematisch is dat hij over weinig raakpunten beschikt met Xi Jinping en eerder een vertrouwensman is van Li Keqiang die ook uit de Jeugdliga komt. Naar verluidt zou Xi Jinping ooit de Jeugliga leden bestempeld hebben als ‘politieke aristocraten’.

Naar verluidt wil Xi Jinping zijn vertrouwelingen in de hoogste regionen binnen loodsen. Eerste is Chen Min’er die hoofd propaganda was te Shaoxing in de provincie Zhejiang waar Xi gouverneur van was. Beiden werkten samen van 2002 tot 2007 want Chen was er directeur van de provinciale dienst publiciteit/propaganda. Xi benoemde hem later tot gouverneur van de arme provincie Guizhou. Meteen toen Sun Zhengcai opzij geschoven werd als secretaris van Chongqing werd Chen zijn vervanger. Omdat Chen geboren werd in 1960 moet hij niet opstappen na 2022. Dus maakt hij een kans voor de opvolging van Xi.

Naast Hu Chunhua zou ook de keuze van 63-jaar oude partijsecretaris van Shanghai Han Zheng in het Staand Comité van het Politiek Bureau een logische keuze zijn gezien zijn lange ervaring als burgemeester en partijsecretaris van de dynamische metropool. Ook hij heeft echter weinig raakpunten met president Xi Jinping. De tijd dat leider te Shanghai synoniem was van doordringen naar het hoogste niveau is sinds Jiang Zemin grotendeels voorbij. Han zou bevorderd worden om de Consultatieve Commissie te leiden, een soort senaat.

Het ontbreekt Xi niet aan vertrouwelingen want die bracht hij al progressief in stelling. De 67-jarige Li Zhanshu maakt een goede kans om tot nummer drie van het Staand Comité door te stoten. De goed ingelichte SCMP meent te weten dat Li in maart Zhang Dejiang zou opvolgen als voorzitter van het Nationaal Volkscongres. Li Zhanshu is momenteel directeur van de Algemene Dienst bij het centraal comité van de partij en is eigenlijk de stafchef van Xi Jinping. Andere bekende is Zhao Leji die sinds 2012 aan het hoofd staat van de Organisatieafdeling van de partij. De SCMP voorspelt dat Zhao het nieuwe hoofd wordt van de Disciplinecommissie en mits wat geluk van het nieuwe nationale supervisie comité dat volgend jaar wordt opgericht.

Nog een persoon die getipt wordt voor promotie is ideoloog Wang Huning die zowel adviseur was van Jiang Zemin, Hu Jintao en Xi Jinping. Al in 1995 vroeg Jiang Zemin aan de decaan van Fudan Universiteit of hij het Policy Research Office wilde komen vervoegen. Wang Huning is nu directeur van dit ‘Central Policy Research Office’. De voormalige professor wordt door een Zuid-Koreaans dagblad ‘de Chinese Kissinger’ geheten omdat hij Xi’s topraadgever is bij diens buitenlandse reizen. Sinds 2012 maakt hij deel uit van het Politbureau. Hij zou Liu Yunshan opvolgen als top verantwoordelijke voor ideologie. Zijn nieuwe rol zou vooral de werking van het Secretariaat inhouden.

De nieuwe leden van het Staand Comité zouden volgens het doorgaans goed ingelichte blad uit Hongkong South China Morning Post Li Zhanshu, Han Zheng, Zhao Leji, Wang Yang en Wang Huning zijn. Wang Yang zou vicepremier blijven. Als dit klopt, vallen Hu Chunhua en Chen Min’er uit de boot. Hu zal ongetwijfeld een hoge regeringsfunctie krijgen en Chen Min’er is nog ‘jong’. Xi Jinping wil ook dat corruptiebestrijder Wang Qishan die de pensioenleeftijd overschreed zich niet volledig uit de politiek terugtrekt. Als beloning voor zijn hard werk tegen de corruptie zou hij een topfunctie krijgen in de ‘National Security Commission’. Gedurende de afgelopen 5 jaar heeft zijn ‘Central Commission for Discipline Inspection (CCDI) 1,537 miljoen personen waarvan 278.000 officials gestraft voor corruptie. Daarbij behoorden 440 topverantwoordelijken en zelfs 12 personen die deel uitmaakten van het Centraal Comité. Dinsdag wordt het nieuw Centraal Comité gekozen en woensdag komt uitsluitsel over de aflossing van de partijwacht aan de top. De rang waarop de gegadigden Xi Jinping op de rode loper opvolgen, verschaft duidelijkheid over hun plaats binnen het Staand Comité. Ook de manier waarop de gedachten van Xi Jinping in de partijgrondwet ingeschreven worden, is betekenisvol voor Xi’s rol na 2022. De huidige hernieuwing van het personeel zal zich op regeringsniveau pas laten voelen in maart.

Jan Jonckheere

Redacteur Chinasquare

take down
the paywall
steun ons nu!