Basisinkomen, een grap of om te huilen?

Basisinkomen, een grap of om te huilen?

dinsdag 6 januari 2015 16:59
Spread the love

In plaats van 106,2 mia € voor een Basisinkomen beter 10 mia € voor
het verhogen van minima en ze permanent en toegankelijker maken.

Het Universeel
BasisInkomen is in noch mogelijk noch wenselijk.

Een
vergelijking tussen de analyse basisinkomen in de Panoramauitzending, bij
Andreas Tirez en de eigen analyse door npdata.be, zie hiervoor ook tabelVergelijking Panorama, Andreas Tirez en
npdata.be
met de cijfermatige berekeningen.

1.
Vooreerst enkele (intuïtieve) overwegingen bij het Basisinkomen

Een wetenschapper verduidelijkt best eerst z’n positionering en
‘waardegeladenheid’ voor hij ‘objectief en ongebonden’ de werkelijkheid
benadert en z’n
onderwerp begint te dissecteren. Dus eerst een aantal overwegingen maar
daarna volgt de haarfijne dissectie met een vergelijking tussen de

Panorama-benadering
met de berekening van Axelle De Brandt,
Pierre Catelin
en Ismaël Daoud,

Andreas Tirez
(en

Paul De Gauwe
) en npdata. Voor wie geen boodschap heeft aan deze
(filosofische) overwegingen kan direct verdergaan naar de technische
stuff.
 
1.1
Basisinkomen, wenselijk en mogelijk? Voor een lezer van De Morgen
tussen Kerst en Nieuwjaar is de
(socialistische) Francine Mestrum tegen het basisinkomen omdat het niet wenselijk
is maar wel mogelijk, voor de (liberale) Paul de Grauwe is het
basisinkomen wenselijk
maar onmogelijk. Volgens ons, zoals hier verder betoogd, is het noch
mogelijk, in feite een grap, noch wenselijk, om te huilen bij zoveel
verspilde intellectuele energie. Los daarvan zijn er een groot aantal
argumenten rationeel en irrationeel, ideologisch en feitelijk om de
discussie over basisinkomen even vlug aan de kant te schuiven als ze in
2014 (terug) naar boven gekomen is.

1.2. Wie zit te wachten op een basisinkomen? Ongeveer de
helft van
wie een vervangingsinkomen geniet, nl. 17% van de 18+, zou een
(beperkt)
voordeel doen met een basisinkomen. Voor alle anderen blijft de
toestand gelijk of
halen ze enkel een financieel surplus binnen? Het is lachwekkend
om zien hoe degenen die van vervangingsinkomsten leven
bij deze besparingen de zure appel van de besparingen moeten
doorbijten en nog minder krijgen,
hetgeen de afstand van hun toekomstig inkomen met een basisinkomen
vergroot. Deze
beperkte groep, die als enige een voordeel zou doen met het
basisinkomen wordt door het huidige besparingsbeleid het meest
getroffen.
Is het uit dit oogpunt niet meer aangewezen om voluit voor de
annulering
van deze besparingen en de verhoging van de uitkeringen te gaan
dan voor
een basisinkomen waarvan deze groep nog maar eens de verliezer zou
worden omdat de begoeden iets meer begoed en de
armen maar een klein beetje
minder arm worden? Daarbij zullen zij nooit een basisvermogen,
aanschaf
van een woning bv, kunnen opbouwen omdat het basisinkomen altijd
te laag
zou zijn.

1.3. Zijn de 16% van de 18+ die nu geen inkomen verwerven,
niet
langs werk en niet langs vervangingsinkomen, vragende partij voor
een
basisinkomen. Hebben zij in de huidige omstandigheden niet zelf
beslist om hetzij niet te werken hetzij geen ander inkomen aan te vragen
of te
verwerven? Hebben zij niet de keuze, ‘geen inkomen te verwerven’?
Wat is
de kostprijs om de bestaande regelingen uit te breiden zodat
niemand
uitgesloten wordt van inkomensverwerving indien hij of zij dit
wenst. Bij
een basisinkomen zou 1/6 van de middelen gaan naar een groep die
nu geen
inkomen heeft of wil hebben.

1.4. De helft van wie een basisinkomen zou verwerven werkt reeds als
loontrekkende of zelfstandige. Geeft een basisinkomen deze mensen de
financiële ruimte om minder te werken, of geeft het hen ongevraagd en
ongecontroleerd de mogelijkheid om (meer) te sparen of te beleggen, meer
te besteden en (dus) meer vermogen op te bouwen, terwijl alle anderen het
enkel ter vervanging van een gedeelte van hun huidige uitkering toebedeeld krijgen of ter
aanvulling indien zij nu minder dan het basisinkomen verwerven?
Is het Basisinkomen geen verdere concretisering van de (kapitalistische)
logica dat wie heeft veel zal krijgen en wie niet of minder heeft een
beetje zal bij krijgen?

1.5. Kadert het Basisinkomen niet in de liberale en op de markt gerichte
logica dat elke burger een budget krijgt, in plaats van dienstverlening,
zodat met z’n bestedingen de markt zogezegd ontwikkeld wordt en zelf voor een evenwicht
zal zorgen. Zo iets als het Persoonlijk Budget in de gehandicaptenzorg langs
cash of een voucher waarmee de gehandicapten de voorzieningenmarkt zouden
overnemen. Uiteindelijk is dat een groot bedrog geworden omdat
langs de Persoonsvolgende Financiering, de sector komaf gemaakt heeft met
deze ultra liberale benadering van de zorg voor gehandicapten. Zoals de
tewerkgestelde gehandicapte, ‘dank zij’ Vandenbosche een ‘rugzakje’ krijgt
waarmee hij zich beter kan verkopen op de (arbeids)markt, zo zouden de ‘minder’ begoeden’ en de
uitkeringstrekkers langs het basisinkomen een budgetje krijgen waarmee ze zelf ‘ondernemer’
kunnen worden of tot een hogere en meer zekere besteding komen. De markt
en alleen de markt zal zorgen voor de oplossing van de behoeftigheid en de
ontwikkeling van ondernemerschap en tewerkstelling, en het Basisinkomen
zou hier een cruciale rol in moeten spelen. Is dit een grap of om te
huilen?

1.6. En wat met het arbeidsethos?
Jef Vermaere in DWM van 30/12/2014, toch een belangrijke spreekbuis
van de alternatieve christelijke Arbeidersbeweging, is van oordeel dat om
ethische redenen elke mens een inkomen verdient zonder dat dit verbonden
is aan arbeid. Gooit Jef hiermee niet de essentiële voorwaarde overboord
om ooit nog met de ‘arbeidersklasse’, zeg maar de huidige werknemers, de ‘revolutie’ te maken, dwz de basis te leggen
voor een socialistische samenleving. Is het basisinkomen om die reden niet
fundamenteel antimarxistisch en mag de ‘communistische droom’, elkeen
werkt naar vermogen, elkeen krijgt naar behoefte
, daarmee definitief opgeborgen.

1.7. Is het opportunisme van de verdedigers van het basisinkomen om het
‘socialisme’ te realiseren onder ‘kapitalistische omstandigheden’,waarmee
ze dus
nooit zullen ontkomen aan de ‘kapitalistische’ voorwaarden en de
(liberale) aanwending van de gelden die langs het basisinkomen ter beschikking komen?
Wie gaat uiteindelijk het geld inpikken of er beslag op leggen? Wat met mogelijk
maffiose praktijken.

1.8. Sarah Van Lieferinge in

Mo van 26/11/2014
vindt dat arbeid en inkomen van elkaar los dienen
gekoppeld zodat de rat-race kan stoppen, evenals de ruzie tussen moeders
die werken en zij die meer  tijd vrij willen. Gaan de overheid en de
economische
machten waarvoor zij mee het belang dienen zich evenwel in schulden steken
of prioriteit geven aan het belang van de bevolking en van de moeders? Is
het dan geen beter alternatief zoals Femma om voor de 30-urenweek te
pleiten, met behoud van wedde. Of zoals de Non-Profit voor al haar
werknemers al heeft bereikt: vanaf 45 jaar 12 bijkomende verlofdagen,
vanaf 50 jaar 24 en vanaf 55 jaar 36 bijkomende verlofdagen. En waarom
maakt Emma daar eens niet wat reclame voor, stapsgewijze naar de
30-urenweek. En ook de bijkomende toeslagen bij kredieturen en de landingsbanen die vanaf 2000 onder Minister
Vogels gerealiseerd zijn, en nu
beetje bij beetje aangevreten worden omdat de federale regelingen
inkrimpen. Is het geen beter idee om de krachten te bundelen in een
gezamenlijke maatschappelijke- en vakbondsactie, de vrouwen en moeders
voorop, om bijkomend verlof, bijkomende toelagen voor kredieturen en
zorgverlof en de 30 urenweek te bekomen dan energie te steken in een
Basisinkomen waarmee men zich laat verdelen en afgeleid wordt van de
essentiële bekommernis en strrijd?

1.9. En fundamenteler, wat met de ontmanteling van de sociale zekerheid en de
systemen van bestaanszekerheid tot meerdere eer en glorie van wie deze nu
ziet als last en kostenfactor. Is het Basisinkomen geen paard van Troje om
de sociale en bestaanszekerheid op te blazen?

1.10. Wat met de ontmanteling van de overheidsadministratie die nu op een erg
efficiënte wijze en met een extreem lage mankracht instaat voor de
verplichte sociale verzekeringen (13.641 ambtenaren) en het beheer van andere
instellingen van sociale zekerheid (2.564 ambtenaren). Wat met de
administratie van de ziekenfondsen (15.699 werknemers) die voor 3,5% van het
budget gezondheidszorg instaan voor een zeer goedkope en klantvriendelijke
toebedeling van gezondheidszorg en de uitkeringen die er aan verbonden
zijn. Daarmee zijn ze tot 3x goedkoper dan de kostprijs van private
verzekeringen, zoals ondermeer in Nederland. Best toch eens kijken naar het aantal ambtenaren en personeelsleden
dat instaat voor de verdeling van deze gelden en de zorgzaamheid waarmee
dit gebeurd. Een overgang naar het basisinkomen zal in feite geen besparing
meebrengen voor het administratief en logistiek personeel, wie dat denkt
maakt zich illusies. Integendeel, als moet nagegaan worden welk bedrag een
uitkeringstrekker nog dient uitbetaald bovenop het bedrag van het
basisinkomen, zal de administratieve last juist nog stijgen en meer
werkkracht vragen.

1.11. Het basisinkomen in België bestaat in feite al voor de 45% van
de loontrekkende die zijn tewerkgesteld in de publieke dienstverlening, zie

BuG 238
. Dat is een hoog % dat België, samen met een erg
sluitende sociale- en bestaanzekerheid, doorheen de crisis gelaveerd
heeft. Heel anders dus dan
de magere

analyse van het VOKA
dat België hier slecht scoort op basis van
een tendentieuze onderzoek. Daartegenover staat een ander statement van
het

VOKA op 05/01/2015
waarbij ze de lof zwaaien van de sterke
herverdeling in België, die volgens hen maar kan behouden worden door meer
markt; Maar de centrale motor van deze herverdeling is juist de publieke
dienstverlening.

Dat het
besparingsbeleid nu juist gericht wordt op wat België economisch sterk
gemaakt heeft is een reden te meer om waakzaam en zorgzaam
te zijn voor wie of wat dit kan destabliseren. Is het basisinkomen een van de middelen om de zorg- en werkzame staat te
ontmantelen? Er zijn meerdere redenen om daar ja op te antwoorden.

 
2. Kostprijs en
recuperatie bij toekenning van een Universeel Basisinkomen.
 
De berekeningselemenenten van Panorama, Tirez en npdate zijn in een
excel-tabel ingebracht die langs de +jes links en bovenaan de tabel kunnen
aangeklikt en in verder detail geëxploreerd, zie tabel
Vergelijking Panorama, Andreas Tirez en
npdata.be

2.1. De Panorama-berekening van Axelle De Brandt, Pierre Catelin en Ismaël Daoud

Ook al knikte dit drietal volmondig en glimlachend ja bij de vraag van

Panorama  of het Basisinkomen wel betaalbaar was, toch wisten zij wel
beter. Hun basisinkomen gaat voort op 1.500€ per maand voor alle
personen ouder dan 18 jaar. Voor  -18 jarigen is 200€ per maand
voorzien. Hun recuperatie is divers en hoog omdat bv  voortgegaan
wordt op een gemiddeld pensioen van 1.900€ per maand,
werknemers en ambtenarenpensioenen inbegrepen.

Tegenover een uitgave van 164,4 mia € Basisinkomen van 1.500€
per maand en de 200€ per -18jarige, staat een besparing op de
uitkeringen van 70,7mia € zodat er een negatief saldo blijft van
93,9 mia €
.

Maar de grote zwakte en feitelijke onmogelijkheid van het Basisinkomen
schuilt in de 95,4 mia € extra-inkomsten die zij her en der bijeen
sprokkelen bijkomend aan de minder uitgaven aan uitkeringen.
Het gaat hier dan om 1/4 van het Bruto Nationaal Product in België dat extra naar het
Basisinkomen moet gaan. Daarbij dienen nog  de onrealistische 25,5 mia €
getelddie op
administratieve en logistieke kosten zou uitgespaard worden bij de
overheid – een equivalent van 225.000 ambtenaren voortgaande op een
kostprijs van 100.000 per VTE ambtenaar -, in totaal dus 120,9 mia €.
Daar mag wel eens om gelachen worden, maar beter was om dan deboeken
te sluiten, een conclusie
waar ook de Panorama journalisten best toe hadden besloten.

Onduidelijk bleef ook of het bedrag aan uitkeringen boven het basisinkomen
van 1.500€ verder uitbetaald zouden worden. Indien dit
niet het geval is zou er een onmogelijke situatie tot stand komen
waarbij
het vroegere recht zou vervallen en men gereduceerd zou worden tot
het
basisinkomen. Dat zou door geen enkele betrokkene aanvaard worden.
In de Panoramaberekening worden dus de ‘besparingen’ veel te
hoog ingeschat wanneer de bestaande uitkeringen volledig zouden
wegvallen.

En als gekeken wordt naar het detail van de extra-inkomsten van 95,4 mia
€ die als een realistisch doel gesteld worden, moet men toch even naar adem
happen:
   

   2. Extra opbrengsten in mia € 95,4
       – Gemiddelde verhoging van de BTW naar 25% 16,0
       – Verhoging van de registratierechten naar 25% 5,3
       – Vermogensbelasting van 25% 29,2
       – Belasting op meerwaarde van 25% 3,0
       – Aanpassing van de personenbelasting 22,9
       – Aanpassing belastingen rechtspersonen 4,2
       – Aanpassing roerende voorheffing 2,8
       – Herstel van 50% op fiscale en sociale fraude 12,0

  

Enkel indien
deze inkomsten verworven worden en er nog eens 25,5 mia € op personeel
bespaard wordt  in de ambtenarij, hetgeen dus overeenkomt met een equivalent van
225.000
ambtenaren zou het project volgens de Panotrama-berekening
uitvoerbaar zijn. Zo zou er zelfs een positief saldo van
2,4 mia €
geboekt worden. Zonder deze extra-inkomsten is er een deficit van 93,7 mia
€ of 1/4 van het BBP.

Dan houden we nog geen rekening met de extra’s
op het Basisinkomen waar de Panorama-groep van uitgaat, nl alle
Persoonlijke Verzekeringen, Kapitaalsverzekeringen en Opleidingen die in
totaal nog eens   24,9 mia € zouden kosten.
 

2. Andere kosten invoering Basisinkomen 24,8
        – Alle persoonlijke verzekeringen 19,0
        – Kapitaalsverzekeringen 4,8
        – Opleidingen 1,0

  

Het totale
deficit, zonder extra-inkomsten en besparing op ambtenaren komt zo op
93,7 mia € + 24,9
mia € = 118,6 mia € of 30% van het
Bruto Binnenlands product. In feite is dat niet
ernstig te noemen.

2.2. De berekening kostprijs Basisinkomen van Andreas Tirez
 


Andreas Tirez
doet een waardevolle poging om kost en besparing van het
Basisinkomen op een rijtje te zetten, voortgaande op de uitgaven voor
vervangingsinkomsten zoals berekend door de Nationale bank. Hij houdt ook
rekening met een
geschatte besparing op de overheidsadministratie gelijk aan de huidige
kostprijs van de ambtenaren van de FOD Financiën, nl 2,85 mia € voor
28.000
ambtenaren die Andreas Tirez als een wat ongelukkig referentie
gebruikt voor de ambtenaren die nu instaan voor de huidige uitbetalingen.
In de tabel
Vergelijking Panorama, Andreas Tirez en
npdata.be
vermelden we het effectief aantal ambtenaren en andere
werknemers die nu op een of andere manier betrokken is bij de uitkeringen:
   

    Besparing
   1. Minder administratie en logistiek   2,9
       – Belastingsdiensten 28.500  
       – Verplichte sociale verzekeringen 13.641  
       – Ziekenfondsen en zorgkassen 15.699  
       – Ander instellingen van sociale zekerheid 2.564  
       – Andere vormen van arbeidsbemiddeling 2.160  
       – VDAB, Forem, Actiris 26.152  

 
In z’n blog
gaat Andreas Tirez uit van een aantal ‘assumpties’ die hij later nog
corrigeerde met het belastbaar maken van het Basisinkomen waarbij hij dit
effect enkel verrekende voor de reeds tewerkgestelde gegadigden.

Voor z’n berekening gaat Tirez uit van budgetten en niet van het aantal
personen in de diverse inkomenssystemen. “Ik heb geen gedetailleerde
gegevens over wie welke uitkering krijgt. Ik moet het dus doen met grove
schattingen en vooral vereenvoudigingen.
” zo oppert hij, ten
onrechte trouwens want de aantallen werkenden en uitkeringstrekkers zijn
bv langs

BuG 210
voor België, voor de gewesten langs

BuG 216
en in aantal en % op de totale bevolking langs
BuG 244
eenvoudig van het internet op te pikken.

Andreas
Tirez gaat voort op volgende toepassingsmodaliteiten van het Universeel
Basisinkomen
:

– enkel voor 18+
– berekening op basis van 1.000€ Universeel Basisinkomen per maand
– ingeval van uitkeringtrekkers, valt het bedrag onder de 1.000 €
weg, ingeval en voorzover er meer wordt uitbetaald zoals pensioen,
werkloosheid enz wordt het verschil boven de 1.000€ verder uitbetaald
– het basisinkomen is belastbaar en valt dus in de hogere belastingschaal
van wie werkt, voor de uitkeringstrekkers houdt Tirez geen rekening met
een effect op inkomsten langs belastingen.
– de belastingsvrijstelling van 7.000€ valt weg

Zonder de besparing op overheidspersoneel komt Tirez uit op een kostprijs
van 103,5 mia € met een besparing op de uitkeringen van 64,2 mia €, of een
negatief saldo van 39,4 mia € dat nog kan verminderd worden tot 36,4
mia €
na
aftrek van 28.000 overheidsjobs, goed voor 2,9 mia €. Hierbij is wel al rekening gehouden met
10,2 mia € recuperatie langs belastingen. Ook werd er, behoudens bij de
pensioenen, van uitgegaan dat er geen uitkeringen boven de 1.000 € worden
uitgekeerd zodat het bedrag boven de 1.000€ niet als recuperatie werden
ingebracht.
 

      Basisink. Saldo
Inkomensverwerving inwoners van België 2012 Bevolking Besp./Extra 1.000  
0. Algemeen totaal   67,1 103,5 -36,4
1. Totale bevolking 11.107.066 64,2 103,5 -39,3
    1. Bevolking met inkomensverwerving 7.426.331 64,2    
        1. Tewerkstelling 4.108.645 10,2    
        2. Vervangingsinkomen buiten tewerkstelling 2.981.694 54,0    
           1. Sociale zekerheid 2.754.727 48,1    
               1. Volledig werkloos 665.308 9,3    
               2. Volledig op ziekteverzekering 252.300 6,3    
               3. Pensioen +Tegem. Hulp Aan Bejaarden 1.837.119 32,1    
               4. Andere   0,5    
           2.  Volledig leefloon 63.631 0,8    
           3. Inkomensverv. + Integr. tegemoetkoming 163.336 1,9    
           4. Andere uitkeringen   3,2    
               – Oorlogspensioenen   0,1    
               – Fondsen voor bestaanszekerheid   1,5    
               – Terugbetaalbaar belastingskrediet   0,2    
               – Andere sociale uitkeringen   1,4    
        3. Vervangingsinkomen binnen tewerstelling 335.992      
    2. Bevolking zonder inkomensverwerving 3.680.735      
2. Andere kosten invoering Basisinkomen        
3. Besparing/extra inkomsten andere posten   2,9    
   1. Minder administratie en logistiek 88.716 2,9    

In deze budgettaire berekening van de uitkeringen worden alle uitgaven,
ook voor de deeltijds werkenden, al of niet in combinatie met
tijdskrediet, loopbaanonderbreking, brugpensioen, leefloon mee verrekend
in de budgetten.

Voor

Paul De Gauwe
was deze berekening aanleiding om het project
Basisinkomen definitief af te schrijven omdat de extra kost, die 9%
van het BBP zou bedragen, op de werkenden zou ten laste gelegd worden, en
dit onder geen enkel scenario mogelijk zou zijn.

2.3. De berekening van npdata: minimaal 56,9 mia € financieringstekort
of 14,3% van het BBP.

Het Basisinkomen heeft niet als bedoeling het volume arbeid te
verminderen, het kan wel leiden tot een arbeidsherverdeling, maar de
maatschappelijke productie aan goederen en diensten, het belastingsvolume
en de inkomsten voor de sociale zekerheid blijven constant.

Vraag is of het Basisinkomen een neutrale operatie is, of er geen bijkomende
financiële injectie nodig is en hoeveel deze bedraagt, zonder ons nu al te
bekommeren om de vraag wie deze zal, kan of moet opbrengen.

Voortgegaan wordt  dus op de benadering en ‘assumpties’ van Andreas
Tirez,

– bedrag van 1.000 € Universeel Basisinkomen per maand voor 18+
– bedrag boven de 1.000 € voor inkomenstrekkers blijft behouden
– Basisinkomen is belastbaar – hier enkel toegepast voor werkenden
– Belastingsvrijstelling van 7.000€ valt weg
maar aangevuld met
– de effectieve personen in de diverse systemen van tewerkstelling,
vervangingsinkomens en anderen
– een gemiddelde belastingsaftrek voor werkenden wordt gesimuleerd op
300€
per maand
– geen besparing op de overheidstewerkstelling gezien het meerwerk het
minderwerk compenseert.

In de berekening van npdata kan zowel het bedrag van het Basisinkomen, als
de belastingvoet, dwz belasting op een extra-inkomen, als de gemiddelde
bedragen voor verschillende systemen van uitkeringstrekkers zelf aangepast
worden. Deze wijzigingen kunnen in de gele cellen aangegeven worden.

Zo gaan we in het voorliggende schema bv
uit van een gemiddeld uitbetaald pensioen van 800€, als gemiddelde
van diegenen die minder dan 1.000€ pensioen krijgen, een gemiddeld
leefloon van 600€, gemiddelde werkloosheid voor andere NWNWZ (Niet
Werkende Niet-WerkZoekenden, zoals degenen die een opleiding volgen van
VDAB, Forem of Actiris) van
800€
en voor tijdskrediet van 800€. Het totale bestede budget
ligt in dezelfde lijn als de budgetten die Andreas Tirez gevonden heeft
bij de Nationale Bank. Wie accurater materiaal heeft kan deze eenvoudigweg
in de gele cellen inbrengen in het berekeningskader van npdata.
  

       Bel..voet: Simulatie=geel   Npdata 
    30% Bespar. Basisink. % Saldo
Inkomensverwerving inwoners van België 2012 Bevolking Huidige Jaar  1.000    
0. Algemeen totaal     49,4 106,2   -56,9
1. Totale bevolking 11.107.066   49,4 106,2 100% -56,9
    1. Bevolking met inkomensverwerving 7.426.331   49,4 89,1 84%  
        1. Tewerkstelling 4.108.645   14,8 49,3 46%  
            1. Loontrekkenden 3.346.231 300 12,0 40,2 38%  
            2. Zelfstandigen 762.414 300 2,7 9,1 9%  
        2. Vervangingsinkomen buiten tewerkstelling 2.981.694   30,5 35,8 34%  
           1. Sociale zekerheid 2.754.727   28,5 33,1 31%  
               1. Volledig werkloos 665.308   7,9 8,0 8%  
                   – NWVWZ 409.794 1.000 4,9      
                   – Ander NWNWZ 48.642 800 0,5      
                   – Oud stelsel +50 78.709 1.000 0,9      
                   – ‘Brugpensioen’ 112.928 1.000 1,4      
                   – TBS-Onderwijs 12.000 1.000 0,1      
                   – Tijdskrediet/LBO 3.235 800 0,0      
               2. Volledig op ziekteverzekering 252.300 1.000 3,0 3,0 3%  
               3. Pensioen +Tegem. Hulp Aan Bejaarden 1.837.119 800 17,6 22,0 21%  
               4. Andere            
           2.  Volledig leefloon 63.631 600 0,5 0,8 1%  
           3. Inkomensverv. + Integr. tegemoetkoming 163.336 800 1,6 2,0 2%  
           4. Andere uitkeringen            
        3. Vervangingsinkomen binnen tewerstelling 335.992   4,0 4,0 4%  
            1. Werk in combinatie met andere statuten 349.302   2,0      
                1. Deeltijds werkend 76.768          
                2. Deeltijds kredieturen/LBO 242.436          
                3. Halftijds Brugpensioen 623          
                4. Gedeeltelijk leefloon (ook met ziekte) 29.475          
            2. Tijdelijke werkloosheid 161.971 1.000 1,9 1,9 2%  
            3. Primaire ongeschiktheid (ziekte)/geb. 174.021 1.000 2,1 2,1 2%  
    2. Bevolking zonder inkomensverwerving 3.680.735     17,1 16%  
2. Andere kosten invoering Basisinkomen            
3. Besparing/extra inkomsten andere posten            

  
Enkele vaststellingen

De intuïtieve overwegingen van hierboven blijven recht, en de vraag kan in
alle ernst gesteld, of de voorliggende berekeningen van het Basisinkomen
een grap zijn of om te huilen voor wie er zich voor inspant. Op zoek gaan naar een transfert van
14,3% van het BBP, of het equivalent ervan extra verwerven langs belastingen is energieverspilling, zeker omdat juist
nu, door de besparingen, die
beperkte groep van inkomens onder druk komen die het meest gediend zouden
zijn met een basisinkomen. Is het dan niet beter het bestaande systeem van
sociale- en bestaanszekerheid te versterken en komaf te maken met de
illusie dat zogenaamde efficiëntiewinsten bij de overheid het
financieringsprobleem helpen oplossen. Ook heeft men een verkeerd idee van
de volumes die in deze sociale- en  bestaanszekerheid omgaan. Door
deze te overdrijven verhoogt men het zogenaamde ‘besparingseffect’ als ze
door een Basisinkomen vervangen worden. Is het Basisinkomen geen grote
hoop zand die men in de ogen strooit van de diegenen die het meest begaan
zijn met solidariteit en een gelijke verdeling van middelen? En is dat
niet om te huilen?

Er is een voor de hand liggend alternatief: optrekken van de minima

In plaats van zich te verliezen in een operatie van 106,2 mia €
uitgaven langs Basisinkomen waarvoor maar de helft financiering aanwezig
is, kunnen de minima in de werkloosheid, leefloon, pensioen, tegemoetkomingen
voor gehandicapten enz opgetrokken worden tot 1.000€, dat zou pas
efficiëntiewinst zijn. Daarbij dient men te zorgen voor
een continuïteit van dit vervangingsinkomen, en niet zoals nu, sommige
uitkering in tijd te
beperken. Tevens kan daarbij de toegang tot de sociale zekerheid en de
bestaanszekerheid vergroot worden zodat een aantal mensen uit de groep van
16% die nu geen inkomen hebben en die deze stap naar inkomensverwerving
niet kunnen of willen zetten, er wel van kunnen genieten

De kostprijs van het verhogen van de minima, het permanent maken ervan en
de toegang ertoe verbeteren is op maximaal 10 mia € in te
schatten, dwz op 1/10 van de kost van het Basisinkomen. De totale
realisatie van het Universeel Basisinkomen bedient vooral de
46% reeds tewerkgestelden alsmede de 16% niet-inkomenstrekkers
die allicht voor de meesten ongevraagd een inkomen zouden verwerven. Dat
is al 2/3 van de gegadigden van een Universeel Basisinkomen. Van de 34%
anderen, nl de vervangingsinkomentrekkers zou meer dan de
helft
geen voordeel doen met het Basisinkomen omdat zij nu reeds meer dan 1.000€
uitkering krijgen. Maximaal 17% van de 18+ zou dus langs het
Basisinkomen een verbetering kennen van hun inkomenssituatie, een grote inspanning voor een klein
resultaat, zoals ook Andreas Tirez en Paul de Grauwe terecht opmerken.

Het Universeel
BasisInkomen is in deze analyse noch mogelijk noch wenselijk.

Beter is de groep met minimaal vervangingsinkomen rechtstreeks langs
– de verhoging van de minima,
– het permanent maken van de uitkeringen en
– het wegnemen van de drempels om ervan te genieten
een grotere inkomens- en bestaanszekerheid te geven.

Opium van het Volk

En is het niet zo dat een mens langs arbeid tot volle ontplooiing
komt, dat langs arbeid, de solidariteit, ook financieel kan
georganiseerd worden en er voldoende cohesie in de belangenverdediging
tot stand komt die het perspectief op een betere samenleving
veilig stelt, een samenleving waar op een gegeven ogenblik iedereen naar
noodzaak moet werken en naar behoefte zal krijgen
. Nu deze
hemel op
aarde willen realiseren met het basisinkomen is als het opium dat
een volk nodig heeft om de zwaarte van de uitbuiting en de druk van de
stress te
weerstaan.

Is het Basisinkomen in
feite geen breekijzer om komaf te maken met het perspectief van de
transformatie van de samenleving in een sociale en rechtvaardige
maatschappij en dit tot meerdere eer
en glorie van het liberale dogma en de alles verterende markt?

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!