Jeroen Robbe van Labo vzw gebruikt beeldentheater
dat vertrekt vanuit het gevoel, dat lichamelijk ingekapseld is, om de realiteit
beter te begrijpen en op zoek te gaan naar vormen van solidariteit en actie.
Gaza tussen het Gents Feestgedruis
Zaterdagmiddag, toen de Feesten
nog op volle kracht draaiden, werd de Gentse Bibliotheekstraat omgevormd tot
een sequentie van beelden. Individueel en samen gaven een dertigtal mensen
beeltenis aan begrippen als bezetting, vluchteling en solidariteit.
Experimentele beelden volgden elkaar op, waarbij mensen zichzelf en elkaar
boetseerden. Volgens initiatiefnemer en begeleider Jeroen Robbe illustreert de
diversiteit van manieren waarop begrippen concrete vorm kregen, zowel de
complexiteit als de intensiteit waarop mensen omgaan met wat er in Gaza
gebeurt.
Toen iedereen stilstond bij de huidige belegering van de Gazastrook
spraken uit de beelden dubbelzinnige gevoelens van waanzin, pijn, dood, gruwel,
verlorenheid, hopeloosheid, eindeloosheid, maar ook strijdbaarheid, verzet, doorzettingsvermogen
en kracht.
Beeldentheater als repetitie voor de werkelijkheid
Jeroen
Robbe: “Beeldentheater is een onderdeel van het Theater van de
Onderdrukten van de Braziliaanse theatermaker Augusto Boal. Hij ontwikkelde
participatieve technieken om via theater de realiteit beter te begrijpen en te
veranderen. Het gaat niet om een vrijblijvend artistiek experiment, maar om een
sociaal gedreven en activistisch theater. Boal omschreef zijn theater niet voor
niets als een repetitie voor de werkelijkheid.”
De technieken ontstonden in Brazilië maar verspreiden zich al snel over de rest
van Latijns-Amerika
en vervolgens ook wereldwijd. Ook in Palestina maken verschillende organisaties
gebruik van de technieken in de zoektocht naar effectievere strategieën om
uitdagingen collectief het hoofd te bieden en deelnemers te versterken.
Jeroen
Robbe stelt het zo: “de kracht van beeldentheater schuilt erin dat je opnieuw
leert het lichaam aan te wenden als een middel tot expressie en dialoog.
Wanneer gevoelens onverwoordbaar vastzitten in het lichaam of woorden leiden
tot misverstanden, vindt je er een nieuwe beeldtaal om te communiceren.
Door
beeld en woord te combineren heb je een rijkere taal die ons in staat stelt om
samen op zoek te gaan naar de wortels van problemen die we zien en mogelijke
oplossingen te verkennen. Augusto Boal benadrukte altijd
dat het niet voldoende is de realiteit te kennen, maar dat we die ook moeten
veranderen.
Theater kan helpen om onderdrukking om te buigen in bevrijding. Dat
is makkelijker gezegd dan gedaan. Van hieruit kunnen we het geweld in Gaza niet
rechtstreeks stoppen. Maar toch leefde bij heel wat deelnemers het gevoel dat
we niet bij de pakken mogen blijven zitten. Dat stelt ons voor een belangrijke
uitdaging: hoe kunnen we zelf een verschil maken, hoe klein dan ook? Wat kunnen
wij doen dat verder reikt dan medeleven?”
Over solidariteit en daadkracht
De vragen over solidariteit werden
tijdens de actie niet uit de weg gegaan. Aan het eind van de actie gingen
mensen op zoek naar hoe men van hier solidair kan zijn met de bevolking in
Gaza. Opnieuw werden ideeën in beelden gegoten en vervolgens besproken.
“Soms sluipt er lethargie in
de strijd. Uiteraard wil ik verandering, maar soms lijkt de weg eindeloos en
ook eenzaam. Deze actie werkt versterkend omdat het de eenzaamheid doorprikt,
omdat dubbelzinnige gevoelens gedeeld zijn en er toch een kracht van vereniging
in strijdbaarheid leeft”, stelde Bea, één van de deelnemers.
De onmiddellijke impact van deze
solidariteitsactie is eerder beperkt. Naast een manier om rechtstreeks onze
solidariteit over te maken aan de bevolking van Gaza, was het voor heel wat
deelnemers zelf toch ook verrijkend en inspirerend om stil te staan bij het
conflict en onze rol.
Aan het eind was het overheersende gevoel dat we kunnen
en moeten samenwerken om een verschil te maken en mee de druk op te voeren bij
onze overheden om het geweld in Gaza een halt toe te roepen. Verschillende
deelnemers verwezen naar bestaande initiatieven, zoals de betoging van zondag,
maar ook naar de verschillende initiatieven van de BDS-beweging die Israël
onder druk wil zetten via een breed gedragen boycot, door desinivesteringen en
sancties.
De actie werd ondersteund door
organisaties als LABO vzw, Gents ActiePlatform Palestina – GAPP, Vrede vzw,
Victoria Deluxe, U Move 4 Peace, Intal en Palestina Solidariteit.
Hier lees je meer over Beeldentheater en andere
technieken uit het Theater van de Onderdrukten.
(Foto’s door Charis Bastin)
