Ere wie ere toekomt

Daarom komen de Verenigde Staten op de eerste plaats. Neen, het gaat niet alleen over president Donald Trump. Een muurbouwer onder het mom van strijd tegen de drugshandel. Het gaat hier over de aloude Amerikaanse heerschappij. Ook president Obama, hoe kan het anders, was in hetzelfde bedje ziek. Hij had het bestaan om Venezuela te kwalificeren als ‘een gevaar voor de VS.’ Niemand begreep wat hij daarmee bedoelde. Maar het was wel een enorm gevaarlijke uitspraak voor Venezuela. Een Latijns-Amerikaans land dat niet in het gareel van de VS loopt, zal het sowieso vroeg of laat geweten hebben. Dus nu ook Venezuela. Het heeft lang genoeg geduurd. Er zijn inmiddels acht Amerikaanse legerbasissen geïnstalleerd in buurland Colombia en kersvers president Jair Bolsonaro van Brazilië wil er ook alvast een. En in juli vorig jaar meldde de Mexicaanse radiozender Aristegui Noticias dat de regering van Argentinië de installatie van Amerikaanse militaire basissen goedkeurde. Het gaat over minstens drie detachementen in de  provincies Neuquén, Misiones en Tierra del Fuego. Dat op zich zegt al meer dan genoeg over de opposanten van Venezuela.

Spijtig dat de gefolterden niet vermoord werden

De extreemrechtse, racistische, homofobe  vrouwenhater en voorstander van de doodstraf Jair Bolsonaro prees de militaire dictatuur (van 1964 tot 1985) in Brazilië. Voor hem ging het er echter niet erg genoeg aan toe. ‘De fout van de militaire dictatuur was dat tegenstanders gemarteld werden maar niet gedood,’ zei hij in een radio-interview in 2016. Zo lezen we in The Independent van 8 oktober 2018.

In april 2016 greep een stemming plaats in het Congres om de toenmalige presidente Dilma Rousseff  van de Partij van de Arbeid af te zetten voor corruptie. Volgens sommigen ging het niet over corruptie in de echte zin van het woord. In haar plaats werd de wel degelijk corrupte  Michel Temer aangesteld. Tijdens dat tumultueus debat in het Congres zei Bolsonaro schaamteloos: ‘Ik stem voor de familie, tegen het communisme, voor de staatsgreep van 1964 door de kolonel van de dictatuur Carlos Alberto Brilhante Ustra en voor de folteraars van Dilma Rousseff.’

Volgens het Braziliaans Instituut voor Geografie en Statistiek steeg het aantal inwoners die in extreme armoede leven van 13,34 miljoen begin 2017 naar 14,83 miljoen eind 2017.

Vandaag houden de inheemse volkeren in Brazilië hun hart vast. Want Bolsonaro heeft duidelijk laten weten dat hij de poorten van hun grondgebied en hun leefmilieu wagenwijd wil openzetten voor de multinationale bedrijven. En kers op de taart, Bolsonaro zit nog maar pas goed in het zadel of hij wordt nu al geconfronteerd met corruptieactiviteiten van hemzelf en zijn familieleden.

Politieke tegenstrevers met kettingzagen afmaken

We komen aan bij de hofleverancier voor drugs in de wereld. Zowat alle geledingen, tot en met de staatsinstellingen, van de Colombiaanse maatschappij zijn betrokken met de drugshandel. De Colombiaan Alvaro Uribe richtte tijdens zijn presidentsambt (2002- 2010) paramilitaire eenheden op. Deze gingen politieke opposanten te lijf met kettingzagen. Huidig president Ivan Duque is een pupil van Uribe en lid van zijn partij. En vandaag? Michel Forst, de Franse speciale rapporteur van de VN zei tijdens zijn verblijf in Colombia op 24 januari 2019: ‘Ik ben geschokt door de verhalen van de Afro-Colombiaanse en inheemse boeren, die de aanvallen tegen hen beschreven zonder de naam van de agressors te kunnen noemen.’ Sinds de ondertekening van de vredesakkoorden met de voormalige FARC-rebellen schiet het aantal moorden op verdedigers van de mensenrechten pijlsnel omhoog. ‘Gewapende bendes zijn nu de belangrijkste agressors tegen de verdedigers van de mensenrechten,’ zei de VN-gezant nog. Maar het gaat niet alleen over gewapende bendes, ook politie en leger maken zich danig schuldig. De Ombudsman voor de Mensenrechten van Colombia rekende uit dat sinds 1 januari 2016 tot juni 2018 driehonderd en elf sociale leiders en verdedigers van de mensenrechten vermoord werden. Dat betekent 1 persoon elke 3 dagen.

Miljardenleningen

De Argentijnse economie gaat kopje onder. De schuldenlast is niet betaalbaar. Onlangs verscheen een rapport van de Katholieke Universiteit van Argentinië (UCA) over de gevolgen van de neoliberale koers die president Mauricio Macri volgt. De titel van het rapport zegt genoeg: ‘De armoede stijgt tot 33 procent. In mensenlevens uitgedeukt gaat het hier over  13,2 miljoen personen. Een op tien onder hen is extreem arm.’

Het verschil met Venezuela is op zijn minst tweevoudig. Vooreerst wordt de economische, financiële en materiële situatie in Argentinië niet geboycot door het buitenland  (de VS op kop) zoals wél gebeurt met Venezuela. Bovendien ondertekende mevrouw Christine Lagarde, de Franse directeurgerant  van het International Muntfonds(FMI) op het Argentijns Consulaat in New York een akkoord voor een lening van 57.100 miljoen dollar. Engeland daarentegen weigert in te gaan op de eis van president Maduro om de goudvoorraden opgeslagen in Engelse banken terug aan Venezuela te geven.

Juan Carlos Vega, Argentijns advocaat en socioloog van de Universiteit van Louvain-La- Neuve was volksvertegenwoordiger en voorzitter van de Commissie voor Strafrechtelijke Wetgeving. In november 2018 schreef hij het volgende: ‘In Argentinië is het geweld gewettigd. Het is een culturele en politieke wettiging. Het geweld is het andere gelaat van de straffeloosheid waarop de misdaden van de macht kunnen bogen. Het betekent corruptie. Dat is de waarheid die bevestigd wordt door het rapport van experten van het College van Advocaten van Cordova in 2017 in hun analyse over de oorzaken van het sociale wantrouwen in de rechtspraak van Argentinië. Hun redenering is heel eenvoudig. De straffeloosheid van de corruptie genereert wantrouwen tegenover de wet en het gerecht. Dat wantrouwen is de oorzaak van het geweld.

Dodendans

Mexico hoorde tot voor kort ook tot de Latijns-Amerikaanse landen die het vuur aan de schenen van Venezuela leggen.

Mexico kreunt onder de gesel van drugskartels. Waarom zijn die zo moeilijk controleerbaar? Een van de redenen is dat er nogal wat politieagenten en lokale besturen medeplichtig zijn en collaboreren. In Mexico is een mensenleven niet veel waard. Niet weinig inwoners verdwijnen zonder sporen achter te laten. Het Nationaal Register van Verdwenen Personen meldde vorig jaar dat het lot van 34.656  personen nog altijd niet opgehelderd is. En in dit aantal zijn niet eens de gewelddadige ontvoeringen en de mensenhandel gerekend.

Ook folterpraktijken scoren hoog. Zelfs overheidsinstanties zijn niet vies om slachtoffers te doen krijsen. Amnesty International meldde in haar jaarlijks rapport 2017-2018 dat bij het onderzoek over de misdaad van martelpraktijken de Algemene Procureur van de Republiek 4.390 gevallen van martelingen registreerde.

Lijken bij de vleet. Het Nationaal Instituut voor de Statistiek meldde dat er elke dag in Mexico 85 personen vermoord worden. 2017 was het meest bloedige jaar in de geschiedenis van het land met 31.174 mensen die geliquideerd werden, de meesten door vuurwapens. Daarmee steekt Mexico Colombia naar de kroon wat betreft aantal vermoorde individuen. In hetzelfde jaar werden 12 journalisten omgebracht. Van januari tot juli vorig jaar telde men 16.000 slachtoffers. Alleen al in de maand juli van vorig jaar, beschouwd als de meest gewelddadige maand, werden 2.599 mensen om het leven gebracht. Toch was het tot voor kort een land dat de les meende te moeten spellen aan Venezuela.

Gelukkig is de nieuwe president, sociaal democraat Andrés Manuel López Obrador een andere koers gaan varen en heeft hij afstand genomen van de vijanden van Venezuela. Hij zal alleszins zelf genoeg werk om handen hebben om het Mexicaanse volk ietwat meer kansen te gunnen.

Burgeroorlog?

Journalist Carlos Fazio publiceerde in het Mexicaanse weekblad La Jornada van 28 januari dit jaar een artikel over Venezuela en het geopolitieke dispuut.

‘Gesteund door de administratie van Donald Trump heeft de staatsgreep die aanhangig is tegen de grondwettelijk verkozen president Nicolás Maduro als doelstelling een parallelle de facto regering te installeren. Deze mist elke wettelijkheid en steun van de bevolking en streeft er heimelijk naar om chaos, anarchie en een burgeroorlog te creëren onder Venezolanen als weg om een humanitaire militaire interventie te rechtvaardigen die moet uitgevoerd worden door enkele landen uit de regio onder de paraplu van het Pentagon (…) Het gaat erom een Pinochet of een Videla in de schoot van de vaderlandse Bolivariaanse nationale strijdkrachten te vinden en op die manier een Venezolaanse contra macht in te zetten, zoals die welke Nicaragua liet leegbloeden bij het begin van de sandinistische revolutie.’