Eind april heeft FOS, samen met de Peruaanse vakbondskoepel Confederación General de Trabajadores del Perú (CGTP) en de Peruviaanse staatsuniversiteit San Marcos, in Lima een Ethisch Tribunaal georganiseerd. Hierbij werden schendingen van het arbeidsrecht in de agro-industrie in vijf Andeslanden belicht, maar ook schendingen in andere sectoren in Peru. Felix De Witte van FOS was erbij en beschrijft het succes van Tribunaal.

Nadat FOS vorig jaar gelijkaardige Tribunalen uit de grond stampte om de schrijnende en schandalige arbeidsomstandigheden in de agro-industrie in Bolivia en Colombia aan te klagen, was het tijd voor het Ethisch Andes Tribunaal. Het Tribunaal bracht, na lange intensieve voorbereiding, de schendingen in Bolivia, Colombia, Ecuador, Chili en Peru samen.

Stille voorbereiding

“Net als bij beide vorige Tribunalen kozen we voor de grootste staatsuniversiteit als locatie. Zo wilden we interesse losweken bij studenten voor de zorgwekkende problematiek. We lieten internationaal gerenommeerde magistraten overkomen uit Cuba, Mexico en Brazilië. Die gaven op hun beurt verschillende radio- en tv-interviews om het doel van het Tribunaal aan een breed publiek uit te leggen. Dat ging hand in hand met een sociale mediacampagne die het wereldwijde web bombardeerde met foto’s en filmpjes.”

“Het belangrijkste voorbereidende werk vond maanden vooraf in alle stilte plaats. In elk land gingen advocaten tot in de verste uithoeken op zoek naar getuigenissen van syndicale leiders en gewone arbeiders. Zo konden ze de verschillende inbreuken op het arbeidsrecht grondig documenteren met bewijzen. De overheid en bedrijven in elk land kregen daarna de aanklachten in de bus samen met een uitnodiging om zich op het Tribunaal te verdedigen. Sommige overheden beantwoorden de aanklachten via e-mail, maar niemand had het lef om zich op het Tribunaal te laten zien.”

Opdoffer

“Op 29 april kwamen er getuigenissen uit Peru aan bod in het Tribunaal. Daarbij waren er ruim 200 aanwezigen, een gigantisch succes. Er waren niet alleen getuigenissen uit de sector van de agro-industrie, maar ook uit de textiel-sector en het huishoudwerk. Die drie sectoren hebben een apart regime dat de arbeidsrechten halveert en zo met grove schendingen te kampen heeft. Jongerenleiders legden uit hoe ze een gelijkaardig arbeidsregime voor personen van 18 tot 24 jaar in januari konden bestrijden. Vertegenwoordigers uit de bouwsector vertelden hoe afpersers met de voorbije drie jaren elf syndicale leiders vermoordden.”

“Het Tribunaal kreeg die woensdag plots een fikse opdoffer te verwerken. De rector van de universiteit vaardigde een decreet af waarin hij in de late voormiddag het Tribunaal stopzette omdat de bijeenkomst ‘ongunstig’ zou zijn voor de reputatie van de universiteit. Het Tribunaal liet zich hier niet door afschrikken en bleef samenzitten. Het brede publiek en de getuigen geraakten wel niet meer binnen via de toegangspoort. Dat leidde tot fel protest van studentenleiders en van de faculteit van Sociale Wetenschappen die het Tribunaal mee organiseerden. Toen zij een beroep deden op de media om het protest aan te kaarten, trok de rector zijn decreet gelukkig terug in.”

Succesvolle afsluiter

“Op 30 april volgden de getuigenissen uit de agro-industrie in Colombia, Ecuador, Peru, Bolivia en Chili. Er werden videobeelden geprojecteerd die het mensonwaardige werk uitgebreid documenteerde. De aanwezigen zagen hoe lange werkdagen, onbetaalde overuren, gebrek aan aangepaste kledij en onveilig werk dagelijkse realiteit zijn voor de arbeiders. Maar ook andere thema’s kwamen aan bod, gaande van de dodelijke ongevallen, ontslagen en vervolging van syndicale leiders tot de seksuele intimidatie van vrouwen.”

“Tijdens de traditionele betoging op 1 mei, Dag van de Arbeid, stapten de buitenlandse delegaties mee op. Tijdens de toespraken na de optocht las men de veroordelingen nog eens voor. We evalueerden samen nog eens het volledige proces, spraken een aantal taken af voor de toekomst en daarna keerde elke delegatie tevreden terug naar huis.”

De strijd gaat door

“Hierbij stopt het echter niet. In elk land zullen onze FOS-partners bekijken hoe ze verder gevolg kunnen geven aan de aanklachten, via hun juridische dienstverlening, beleidsbeïnvloeding bij de overheid, aanklachten bij de Internationale Arbeidsorganisatie of andere VN-instanties of via de media. We geven de strijd niet op tot overheden en bedrijven paal en perk stellen aan de ontoelaatbare schendingen van de arbeidsrechten in de vijf landen!”

15 mei 2015 
Auteur: Felix De Witte
Contact: Anke.Leflere@fos-socsol.be