Blijft de regering zich laten chanteren door Farmabedrijf Alexion?

Blijft de regering zich laten chanteren door Farmabedrijf Alexion?

zondag 22 maart 2015 11:50
Spread the love

Voormalig minister
van Volksgezondheid Laurette Onkelinx (PS) heeft ongeziene toegevingen gedaan
aan het omstreden farmabedrijf Alexion over het extreem dure medicijn Soliris.
Dat blijkt uit het geheim contract tussen beiden, dat De Morgen in handen kreeg. 
(De
Morgen,
21 maart 2015)

Het contract kost de ziekteverzekering jaarlijks miljoenen
euro’s en speelt de huidige regering parten. Zo staat er duidelijk dat de prijs van een
ampul voor onbepaalde duur vastligt op 4.278 euro en dat “Soliris op geen enkel
moment herzien kan worden”. Dat betekent 18.000 euro per maand voor de behandeling
van één patiënt. De enige toegeving die Alexion deed was 5 procent korting en
de eerste twee ampullen gratis voor elke nieuwe patiënt.

O&O: lasten voor
de gemeenschap, lusten voor Big Farma

Een studie gepubliceerd in de prestigieuze British Journal
of Medicine
(BMJ 2012;345:e4348) schat de reële kost voor O&O voor een firma die een echt innovatief product als
Soliris op de markt brengt op 250 miljoen euro. Het basisonderzoek voor de ontwikkeling
van monoklonale antilichamen, de nieuwe klasse aan geneesmiddelen waartoe
Soliris behoort, gebeurde door samenwerking van wetenschappers van
verschillende universiteiten, gefinancierd met overheidsgeld. Alexion is zo een
spin-off van de Yale universiteit. 

Dit
basisonderzoek dat dus gefinancierd wordt door de belastingsbetaler is altijd het meest kostende en meest
risicovolle deel van het onderzoek. Daarbovenop worden in de VS en in de EU de
helft van de onderzoeksgelden van de firma eveneens betaald door de belastingsbetaler via subsidies en
allerlei belastingsaftrekken. De Gentse emeritus hoogleraar Frank Roels deed
een literatuursearch naar de ontwikkeling van Soliris. Het merendeel van de
resultaten komt van universitaire onderzoekers, niet alleen in de VS, maar ook
in Groot-Brittanië, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje, Zwitserland,
Nederland, Japan, Australië, ja zelfs China. Sommige onderzoeken werden
gesponsord door de firma Alexion, maar de meeste niet. In 1991 verscheen de
studie die de basis zou vormen voor Soliris (eculizumab), een antilichaam dat
de werking van het complement- 5 eiwit blokkeert. Die proeven gebeurden in de
universiteit van Göttingen. Alexion maakte daarvan gebruik en van vele andere
resultaten; het bedrijf werd opgericht in 1992. Het eerste artikel waar de
stichter en CEO van Alexion Leonard Bell aan meewerkte, verscheen pas in 2001.

De
kostprijs van Soliris, die 216.000 euro per jaar per patiënt bedraagt, staat zo
in geen enkel verband tot de reële ontwikkelingskosten die de firma er zelf in
geïnvesteerd heeft. Alexion rekent de
hoogst mogelijke prijs aan die een patiënt met een levensbedreigende aandoening
of die onze ziekteverzekering bereid is om te betalen. Alexion dat zijn winsten
bijna uitsluitend uit Soliris haalt, heeft reeds een beurskapitalisatie opgebouwd van 19
miljard dollar (14,4 miljard euro). In heb boekjaar 2013 bedroeg de nettowinst
252 miljoen dollar op een omzet van 1,5 miljard.

De kostprijs van Soliris, die 216.000 euro per jaar per
patiënt bedraagt, staat zo in geen enkel verband tot de reële
ontwikkelingskosten die de firma er zelf in geïnvesteerd heeft. Alexion rekent de hoogst mogelijke prijs aan
die een patiënt met een levensbedreigende aandoening of die onze ziekteverzekering
bereid is om te betalen.

Dwanglicenties als
mensenlevens op het spel staan

Dit is dus geen kwestie van hoge kosten omwille van
innovatie, maar wel van hoge kosten omwille van patent misbruik en winstbejag.
Topwetenschappers over de hele wereld komen daartegen in verzet. Aaron
Kesselheim en Jerry Avorn, farmaca-epidemiologen aan Harvard, roepen de
overheid op om gebruik te maken van de wetgeving op onteigening van
privé-eigendom als het algemeen belang dit vereist. Wetten die de overheid
momenteel veelvuldig gebruikt bij onder meer de aanleg van een spoorweg kunnen
volgens beide wetenschappers evengoed
toegepast worden op intellectuele privé-eigendommen. Ofwel, vinden Kesselheim
en Avorn, kan de overheid dwanglicenties
toepassen, wanneer te hoge prijzen voor levensnoodzakelijke geneesmiddelen de
gezondheid van patiënten of de stabiliteit van het gezondheidszorgsysteem in
gevaar brengen. Bij dwanglicenties verplicht de overheid een bedrijf een
licentie van een belangrijk geneesmiddel te geven aan bijvoorbeeld een
generisch bedrijf dat goedkoop produceert, in ruil voor een billijke vergoeding
aan de patenthouder. Het internationale patentrecht laat toe die dwanglicenties
te gebruiken in bepaalde gevallen van nood.
“Als het vrije ondernemingsbeleid botst met de vrijheid op leven,
welke vrijheid zullen we dan moeten inperken?”, vragen deze wetenschappers
zich af. “De functie van dwanglicenties is een wettelijke kwestie, maar de
toepassing ervan vereist politieke wil.”

“Als het vrije ondernemingsbeleid botst met de vrijheid
op leven, welke vrijheid zullen we dan moeten inperken?”

Het is duidelijk dat bij Onkelinx die politieke wil ontbrak
in haar onderhandelingen met Alexion. Benieuwd of Maggie dit anders gaat
aanpakken.

take down
the paywall
steun ons nu!