“Steeds meer specialisten weigeren een patiënt te
verzorgen als die geen eenpersoonskamer kiest”, klagen de
verzekeringsmaatschappijen. Op een eenpersoonskamer kunnen de artsen tot 500%
ereloonsupplementen aanrekenen. “Specialisten
verdienen te weinig zonder die ereloon-supplementen”, zegt Marc Moens van het
artsensyndicaat. “Temeer daar ze ook nog aan het ziekenhuis moeten afdragen”,
voegt hij eraan toe.  “Daarbij, zegt
Moens, kan een patiënt in een twee-persoonskamer geen topchirurg eisen”. Professor
Lieven Annemans pleitte voor de afschaffing van de ereloon-supplementen.  En daar is minister Maggie De Block dan weer
boos om. In de ochtend op radio 1 zei ze dat professor Annemans met zulke
uitspraak de onderhandelingen rond de hervorming van de ziekenhuisfinanciering
verstoort. Waarom heeft de professor toch gelijk? 

In april 2014 stapte orthopedist professor Johan Bellemans
van Gasthuisberg over naar een perifeer ziekenhuis. Toen verklaarde hij in de
pers dat hij daar drie tot vier keer zoveel verdiende als een
universiteitsprofessor in de geneeskunde. Een academisch specialist krijgt namelijk
voor zijn academische werktijd een fatsoenlijk salaris en is verplicht
geconventioneerd. Dit betekent dat hij zich dient te houden aan de
RIZIV-tarieven en geen ereloon-supplementen mag aanrekenen.

“Als een perifere specialist drie tot vier keer zoveel
verdient als een universiteitsprofessor in de geneeskunde zit het toch
behoorlijk scheef”

Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg deed een
studie naar de inkomsten die specialisten uit hun ziekenhuiswerk genereerden.
De grootverdieners onder de ziekenhuisartsen zijn nierspecialisten, die
jaarlijks gemiddeld 640.000 euro bruto mee naar huis nemen. Radiologen en
klinisch biologen hebben een brutoloon van respectievelijk 460.000 en 430.000
euro. Dit zijn bedragen ná aftrek van de kosten die ze aan het ziekenhuis
betalen. Bij die bedragen is ook niet meegeteld wat specialisten aanrekenen in
de eigen privépraktijk. Neurologen, pediaters, psychiaters en reumatologen
houden het minst over. Hun inkomsten uit het ziekenhuis komen gemiddeld op
150.000 euro per jaar. Specialisten die ‘met machines werken’ verdienen veel
meer dan wie ‘met mensen werkt’. Dat komt doordat naast het systeem van
ereloon-supplementen ook het systeem bestaat van betaling per prestatie. Zoveel
te meer onderzoeken en behandelingen, zoveel te luider rinkelt de kassa. Maar als
een perifere specialist drie tot vier keer zoveel verdient als een
universiteitsprofessor in de geneeskunde zit het toch behoorlijk scheef.

“Specialisten met zulke grote verantwoordelijkheid en inzet
mogen gerust meer verdienen dan de eerste minister van dit land. Maar niet twee
of drie keer zoveel, zoals nu vaak het geval is” 

Het is niet op de eerste plaats geld dat artsen drijft.
Intrinsieke motivatoren zoals een hoge graad aan autonomie, kunnen werken aan
kwaliteitsverbetering, zichzelf kunnen ontwikkelen op het werk, dienstbaar
kunnen zijn voor anderen zijn veel krachtiger. Maar er is eveneens robuust
bewijs als je naast eender welk motivatiesysteem een financiële incentive
plaatst, geld al de andere motivatoren verdringt. Motivation crowding wordt dit
proces in de vakliteratuur genoemd.Betaal alle specialisten het fatsoenlijke
salaris van de universiteitsprofessoren in de geneeskunde, met volwaardige
sociale zekerheid en pensioenopbouw. Met extra’s voor extra-prestaties en
extra-kwaliteit. Specialisten met zulke grote verantwoordelijkheid en inzet
mogen gerust meer verdienen dan de eerste minister van dit land. Maar niet twee
of drie keer zoveel, zoals nu vaak het geval is.

Bovendien is er geen enkele 
reden waarom er supplementen mogen gevraagd worden aan een patiënt omdat
die privé behandeld wordt of op een éénpersoonskamer verblijft waarvoor hij al
extra hotelkosten betaalt. Deontologisch zouden die patiënten niet anders mogen
behandeld worden.

Om al die redenen heeft professor Annemans met zijn voorstel
tot volledige afschaffing van de supplementen op erelonen gelijk.  

”Stop prestatitis en supplementitis want dat zijn twee zeer
besmettelijke ziekten” 

Maar dit verbod moet veralgemeend worden toegepast. Anders
trekken de meest bekwame specialisten, zoals in het voorbeeld van professor
Bellemans, naar de ziekenhuizen waar zij het meest kunnen verdienen. Dat zijn
meestal niet de ziekenhuizen waar de nood aan hun bekwaamheden het grootste is.
”Stop prestatitis en supplementitis, zeggen we met Geneeskunde voor het Volk al
jaren, want dat zijn twee zeer besmettelijke ziekten”.