Een van de rijkste goudmijnen ter wereld probeert een boerin van een stuk land te verjagen waarvan het mijnbouwbedrijf beweert dat het van haar is. Het bedrijf Yanacocha en de Peruaanse overheid zetten samen in op Conga, een project voor het exploiteren van een grote goudreserve in de noordelijke Peruaanse Andes. Ze zeggen dat de vooruitgang van het hele land afhankelijk is van deze exploitatie. Máxima Acuña de Chaupe weigert echter haar huis te verlaten en het enige leven dat zij kent op te geven. Al jarenlang woont zij naast een meer dat Yanacocha wil gebruiken als een reservoir voor giftig afval uit de mijn. Is het goud van een heel land meer waard dan het land en het water van een familie?

Conga project

Het meer draagt de naam azul, maar zier er nu eerder grauwig uit. Naast het meer woont Máxima, een vrolijke doch ietwat verlegen boerin. Ze heeft nooit leren lezen of schrijven, maar verhindert sinds 2011 dat een mijnbouwgigant haar uit haar huis werkt. Voor veel boeren in Cajamarca en milieuactivisten wereldwijd is zij de dame van het blauwe meer. Het is het woord van een boerin tegen dat van de machtigste goudmijn van Latijns-Amerika, David tegen Goliath.

De oorzaak van het conflict is dezelfde die Peru al sinds de komst van de Spaanse conquistadores achtervolgt. Onder het meer en het stuk land eromheen schijnt behoorlijk wat goud in de grond te zitten. Zo’n 170.000 gram om precies te zijn. 

Máxima en haar familie wonen in een kwetsbaar en afgezonderd landbouwgebied in de noordelijke provincie Cajamarca op 4000 meter hoogte. Ze kochten het huis in 1994 en weigerden het te verkopen in 2011 aan het mijnbouwbedrijf Yanacocha. Vier jaar geleden spande Yanacocha daarom een zaak aan tegen het gezin. De uitbater van de grootste goudmijn van Latijns-Amerika beschuldigde het gezin van inname van haar eigendom en geweld tegen het bedrijf. De juridische stappen tegen de familie Chaupe gingen gepaard met herhaalde intimidaties en buitensporig geweld, met actieve steun van de nationale politie. 

Verzet 

Eind december 2014 behaalde Máxima en haar familie een historisch overwinning tegen Yanacocha. Na een proces van vier jaar besloot de rechtbank van Cajamarca dat Yanacocha’s aanspraak op het terrein ongegrond was. Máxima en haar man, die het terrein in 1994 van een oom kochten, werden vrijgesproken van alle beschuldigingen en erkend als eigenaar. Maar het mijnbouwbedrijf volhardde in boosheid.

Amper een maand na de overwinning in het gerechtshof van Cajamarca, werd de familie opnieuw getroffen door een inbreuk vanwege het bedrijf en de politie. Kort daarop werd hun terrein opnieuw binnengedrongen en de bouwwerken van een nieuw huis, waarin ze al hun beperkte middelen investeerden, werden vernield. 

In mei en juni werden de dieren die Máxima fokt om met de opbrengst de studies van haar dochters te betalen weggehaald door het bedrijf en kort daarna werden de konijnen die ze fokt doodgebeten door de honden van het bedrijf. Ondertussen begon het bedrijf met de installatie van een omheining die de familie letterlijk kooit. Bovenop dit materieel verlies kampen alle leden van de familie met de psychische gevolgen van de stress en wanhoop die de houding van het bedrijf teweeg brengt.

Voor Máxima valt het dragen van een heldenstatus zwaar. Haar verhaal werd door tal van sociale organisaties “opgeëist”, buiten haar weten om. Eerder zocht ze daarom al hulp vanwege tekenen van uitputting en stress. Maar ze zet haar strijd onverminderd door. Máxima houdt vol dat, totdat de eigenaar van Yanacocha zich komt verontschuldigen, het hem levenslang zal blijven achtervolgen wat hij heeft veroorzaakt. Want Conga gaat niet door.

 Nominatie Máxima

Máxima Acuña del Chaupe is genomineerd voor de Stop the Killings Human Rights Award 2015 vanwege haar strijd voor een ecologisch alternatief. De verkiezing van Máxima zou aanleiding geven tot het opnieuw en internationaler verspreiden van al het beschikbare materiaal dat over de case voorhanden is, alsook de creatie van nieuw, geüpdatet materiaal.

Op persoonlijk vlak zou deze prijs voor Máxima en haar familie, die direct betrokken worden bij dit nominatie-‘proces’, een grote en mentale steun geven.

Toon je solidariteit en stem op haar: http://www.stopthekillings.be/nl/2015/beloon-hun-strijd-met-een-mensenrechtenprijs-stem-hier

Stemmen kan tot 30 november!