Het einde van het jaar komt in zicht en naast de kerstboodschappen van de paus en verschillende koningen zijn de voornemens van vooraanstaande politici onvermijdelijk verbonden aan deze feestdagen.

Ook in Israël blijkt men deze gewoonte te hebben en president Abbas drukte dit jaar zijn wens uit om in 2011 de onafhankelijke Palestijnse staat te realiseren, een staat die in vrede, zij aan zij, met Israël kan bestaan. Zijn woorden waren nog niet volledig uitgesproken en genoteerd wanneer Hamas op hun eigen manier de Palestijnse stem vertolkte. In plaats van een toekomst over vrede lichtten ze de toekomst in oorlogstermen toe. Indien Israël durft toe te slaan op de Gazastrook dan zal er eveneens buitenproportioneel gereageerd worden. De woorden werden kracht bijgezet door de lancering van enkele raketten op het zuiden van het land en op de eerste dag van de versoepeling van de blokkade van de Gazastrook trachtten er enkele militanten een checkpoint aan te vallen. De woorden van hoop waren weer in recordtijd met de grond gelijk gemaakt.

Mohammed, die voor me zat in Bethlehem, vroeg me waarom ik nog steeds geïnteresseerd was in wat de Palestijnse politici te zeggen hebben. Palestina is nog geen echt land en zodoende heeft het naar zijn mening ook geen echte politieke partijen. Wat de rest van de wereld “de Palestijnse politieke partijen” noemt, zijn voor Mohammed de twee maffia-clans van de Palestijnse gebieden.
In een wandeling door Bethlehem zie ik voornamelijk aftandse wagens maar in iedere straat word ik door hem wel één splinternieuwe 4X4 getoond. Daar bijhorend krijg ik de naam van de eigenaar en zijn of haar link tot de Fatah-partij van Mahmoud Abbas. “Het moment dat je je ziel verkoopt aan de grootste partij van het land kan je je zo’n wagen veroorloven”: vertelde hij mij. Een verpleger in de Westelijke Jordaanoever verdient maximum €500 per maand en daarmee kan zelfs geen wagen gekocht worden, laat staan een prachtige 4X4. Het land ontvangt miljoenen aan buitenlandse steun en toch slaagt men er niet in om zelfs de hoger opgeleide mensen van een deftig loon te voorzien, Mohammed leek me de wanhoop nabij.

Ik vroeg of hij meer sympathie had voor Hamas maar hij herhaalde dat je moeilijk de ene maffia-clan boven de andere kan verkiezen. Als er iets politiek tussen beide partijen terug te vinden is, dan is dit de structuur van oppositie tegen meerderheid. De goede voornemens van president Abbas werden ogenblikkelijk gecounterd door Hamas door het strooien van vermoedens dat ze over nieuwe wapens beschikken en klaar zijn ze te gebruiken. Enkele weken geleden verkondigde Fatah dat ze de onafhankelijkheid eenzijdig gingen uitroepen en prompt sprak Hamas geen oorlogstaal meer, zelfs de vredesonderhandelingen werden door hen niet meer als onzin afgedaan. Mohammed legde de vinger op de zere wonde: vrede is geen hoofddoelstelling, het is een partijpolitiek spelletje geworden. Je houding voor of tegen de vredesonderhandelingen hangt vooral af van de mening van de politieke tegenstanders.

Ik vroeg verder of hij dit ook zo zag bij de Israëlische partijen maar met Israëlische politiek, maar daar hield deze trotse Palestijn zich niet mee bezig.

In Israël is het blijkbaar nog erger gesteld. Hier zie je niet enkel verschillen tussen meerderheid en oppositie. Zelfs binnen de meerderheid sparen de politici elkaar niet. Na het sturen van Turkse hulp bij de bluswerken van de brand rond Haïfa wou de Turkse regering mogelijke excuses voor het Flotilla-incident weer ter sprake brengen. Minister van buitenlandse zaken, Lieberman, antwoordde dat hij nog steeds zit te wachten op Turkse excuses voor het laten vertrekken van de vloot, dit zeer tegen de zin van premier Netanyahu. Dezelfde dag viel Lieberman Netanyahu persoonlijk aan door hem de inspanningen in het vredesproces te verwijten. Voor hardliner Lieberman is het duidelijk dat er met de Palestijnse Autoriteit niet te onderhandelen valt en spijtig genoeg halen anti-Arabische uitspraken hier vele stemmen binnen.

Positieve noten in de onderhandelingen worden gebroken om er hopelijk electorale winst uit te halen.
Aan beide kanten lijken zeer rechtse krachten kleine stappen te zetten richting vrede maar de extreem-rechtse vleugel van elke gemeenschap tracht deze stappen als “te verdraagzaam” af te schilderen en er zo de steun van het volk op hun kar te laden. Niet aan één kant maar wederom aan beide kanten.

T.T.

Deze reportage kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos: